درس طب استاد ضیایی

95/08/24

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: الماء و شربه- طب المعصومين ص356

 

برخي کتابها مثل مفايتح الارزاق ج1 ص793 مطالبي دارد که حرف خوب دارد ولي تبليغاتش بيشتر است. پياز داغش بيشتر است.

 

خواص روغن ارده کنجد

آشاميدن آن با ادويه مناسب است(مصلحات)

منقح(پاکسازي ميکند از حشو و زوائد)

ملين،

مرطب(اگر کسي خشکي دارد در پوست و... مرطوب کننده است)

مسمن (اگر کسي لاغري اندام دارد مثل هزال يعني لاغري مفرط)است يعني از لاغري مفرط خارج ميکند.

رافع احتراقات حادث از خلط(برطرف کننده سوخت و سازهاي نابجاو خلط اضافه است. رافع خلط سوخت) است

درمان ضيق النفس است(ضد تنگي نفس )

درمان سؤال يابس (ضد سرفه هاي خشک)

درمان قرحه ريه(کسي که زخم چرکين در ريه دارد)

درمان تشنج يابس(کسي که تشنج ناشي از يبوست دارد.)

 

از کنجد قوي تر، روغن کنجد است و از روغن کنجد قويتر روغن ارده کنجد است.

و در قرحه البول کسي که زخم دارد و ادرارش خوني است اينجا کنجد بهتر است. خود کنجد.

در ... مرض بعد از دهن اللوز (روغن بادام) و بعد از دهن فستور، روغن ارده کنجد بهتر است. اين حرف بنده خدا در مفاتيح الارزاق است.

 

حواشي استاد

به حرف ايشان دو حاشيه بايد زد:

اولا روغن بادام از چربي هاي اشباع است. چربي هاي اشباع اگر کسي زياد بخورد هم تسلب شرايين ميگيرد و هم زمينه سکته ميشود. آدم هاي سالم 4 الي 5 گرم بايد در 24 ساعت مصرف کنند يعني يک قاشق چاي خوري.

روغن فستق يا روغن بادام زميني علاوه بر اينکه از چربي هاي اشباع است اگر کمي مانده باشد آسم و برونشيت هم مي آورد. تنگي نفس هم مي آورد.

اگر کسي ميگرن داشته باشد که 14 نوع ميگرن داريم، ميگرنش هم تشديد ميشود. بادام زميني، پوست بادام زميني، روغن بادام زميني، شيريني هايي که داخلش پودر بادام زميني است کسي که ميگرن دارد نبايد اينها را بخورد که ميگرنش تشديد ميشود.

روغن کجد از کنجد غير مغشي (يعني غشوه اش را نکني) يعني روغن را ازاين نوع کنجد بگيري پرسي سرد، اين دهن الحَل است. اين روغني که از کنجد با پوست گرفته شود نظير روغن ذرت است يعني اگر زياده روي در مصرف کني مبتلا به دو چيز ميشوي هم مبتلا ميشوي به کبد چرب و هم کبد بزرگ.

اما اگر پوستش را بگيرند بعد بريان کنند لزوجتش کمتر است بعد بکوبند روغنش را جدا کنند افزايش رطوبتش بيشتر است. و اگر داخل آب جوش بريزند و بسايند و بکوبند او را اوده و اوشي گويند. که طبيعتش گرم و تر است.

 

خواص روغن ارده کنجد

ملين، رطوبت زا، چاق کننده، رافع صفراي سوخته سوداوي، ضد تنگي تنفس، ضد سرفه خشک، ضد زخم ريه، ضد آسم. ضد تشنج خشک، و در ادرار سوختگي کودکان(يک قاشق چاي خوري ميخورد و با روغن کنجد پاهايش را ميماليد حتي اگر فشار اول پرسي سرد باشد براي استعمال خارجي مصرف دارد. مانند روغن زيتون که از همه بهتر است نظير پماد کالان دولا که از گل هميشه بهار است که براي سوختگي پاي کودکان خيلي خوب است.)

براي سوزش ادرار اگر سوزاک داشته باشد انگور بخورد و آب و آبجوش بعد از انگور نخورد که دل درد ميگيرد. هر 6 ساعت يک ليوان آب بخورد. سوزش ادرارش خوب ميشود. هر 8 ساعت يک خوشه انگور هر 6 ساعت يک ليوان آب يا آبجوش ولرم بصورت مکيدني بخورد.

 

روغن کنجد خام همانند کنجد دهن الحل است و چون دهن الحل است لذا بطيء الهضم است. هضمش کند است. مصلحش عسل گون(چون گاهي خشکي ميگيرد توي سلولها) و عسل آويشن(چون گاهي از نظر عصبي نارسايي ايجاد ميشد) است. روغن کنجد فشار اول پرسي سرد دو عارضه دارد که گفتيم کبد را چرب و بزرگ ميکند مصلحش اين است که روغن کنجد که با غذاش خورد همراه غذايش کاهو بدون سس و سبزي کاسني بخورد.

توجه: کساني که معده ضعيف دارند يا ژنتيکا آستر معده شان نازک است نبايد روغن کنجد فشار اول پرسي سرد بخورند. کساني هم که کبد چرب دارند نبايد روغن کنجد بخورد.

تذکر: طول عمر مفيد روغن کنجد که از کنجد با پوست تهيه شده بين 6 تا 7 ماه است. اما طول عمر روغن کنجد معمولي زياد است. اگر در شرايط قرنطينه و سرد متعارف نگهداري شود بين يک سال عمر مفيد است

تبصره: روغن کنجد خام در طب سنتي بيشتر جنبه استعمال خارجي دارد

تمهيد: روغن کنجد و کنجد از نظر طبيعت گرم و لزج است گرچه در بازار و معاملات روغن کنجد پرسي سرد اول شايع است و خريدار زياد دارد.

روغن کنجد خام با پوست غير تفت داده را دهن الحل گويند. کنجد خام با پوست غير تفت داده که کوبيده يا ساييده شود بدون استخراج روغن بهش ميگويند ميگويند اوده يا اوشي.

 

ارده يعني کنجد پوست کنده تفت داده شده. ( ارده شما رنگش خاکستري است چون با پوست چرخش ميکنيد اما ارده يزد رنگش مايل به سفيد است چون بدون پوست چرخش ميکنند) به اصطلاح طب سنتي ميگويند کنجد بريان.

 

انواع ارده

گاهي ارده جامد است. ارده جامد يعني ارده اوشي يا اوده را کوبيده يا ساييده شده اسمش را ميگذارند حلوا ارده.

دوم ارده مايع که خودش دو قسم است:

الف. ارده مايعي که کوبيده يا ساييده شده در آب که در طب سنتي ميگويند غيرطبيخ. يعني غير پخت و پز شده.

ب. ارده مايعي که در آب جوش به عمل آمده است ميگويند ارده طبيخ.

 

مطلب دوم: روغن ارده کنجد

که در واقع روغن خوراکي واقعي است.

تمهيد: مقدمه مطلب: از نظر طبيعيت روغن ارده کنجد که روغن خوراکي است گرم و تر است. لعابش کمتر است لذا به روغن ارده کنجد اصطلاحا ميگويند روغن بهاري معتدل. و از نظر ماندگاري در طول زمان روغن ارده کنجد بيشتر از روغن کنجد پرسي سرد است. در روغن کنجد پرسي سرد گفتيم از 3 ماه تا 7 ماه است اما روغن ارده کنجد ماندگاريش بين 6 تا 7 سال است. لذا در تجارت و بهره وري و انبارداري و مغازه داري به صرفه تر روغن ارده کنجد است.

تذکر: اگر کنجد پوست کنده بريان را بکوبند و با آب مخلوط کنند( به قسمت يک به پنج. يعني صد کيلو کنجد در 20 کيلو آب) آنقد هم بزنند که در اثر گردش اين مايع محلول مخلوط گرم شود و روغن از او جدا شود چنين روغني که از او بدست مي آيد شفاف و زلال است و اين روغن، روغن بهاري معتدل است و طول عمر مفيدش 6 تا 7 سال است.

 

خواص روغن ارده کنجد که روغن بهاري معتدل است:

ملين

رطوبت زا

چاق کننده

رافع صفراي سوخته سوداوي است

ضد تنگي نفس

ضد سرفه خشک

ضد زخم ريه

ضد تشنج خشک

ضد سوزش ادرار

ضد سوختگي پاي کودکان ناشي از ادرار تند يا آمونياک زيادي ادرار

 

توجه: روغن ارده کنجد به شرطيکه با مصلحش مصرف شود اين فوائد ده گانه را دارد