موضوع: اللبن و الحليب / طب المعصومين ص339

 

واژه شناسي:

«حليب» يعني شير اما «الحليب» يعني شير تازه‌ي دوشيده‌ي شده‌ي سالم. يعني پستان گاو سالم است و زخمي نباشد، تب برفکي و جنون گاوي هم ندارد.

فراورده‌هاي حليب(لبني)اقسامي دارد:

اللبن الرائب يعني شير بسته شده. در لغت بسته شده را هم به ماست ميگويند و هم به پنير. اما در روايات «اللبن الرائب» يعني ماست و قيد «رائب» را نميگويند بلکه لبن را تنها ميگويند. وقتي لبن خالي را بيان کردند ميشود شير بسته شده. شير مخمر. يعني ماست. «ال» معهود ذهني است.

در روايات به «روبه‌اي» که بسته شده و اسمش پنير است و مايه پنير هم طبيعي است در ميگويند الجبن يعني پنير سالم تازه.

پنير مانده يکي از علل سرطان است. ته ديگ و نان سوخته هم يکي از علل سرطان هاست.

الزبد(کف روي مايع) که ازش کره يا خامه گرفته ميشود مخصوصا سرشير.

«اللبن» در روايات دو معنا دارد: اولي شير جوشانده شده، دومي ماست طبيعي.

مستحب است براي تقويت حافظه حليب مع العسل شيرتازه دوشيده شده گاو با عسل بخور.

شير مانده و شير کارخانه اي را نميگويد.

کساني که بخواهند اولاد دار بشوند عسل را با شيرتازه‌ي جوشيده شده گاو بخور. براي زندگي هاي شهري شيري که به دست ما ميرسد شير روز سوم است لذا از باب احتياط عملي حتما بايد شير 5 دقيقه بجوشد. به نقطه جوش که رسيد شعله کم شود اما دائم هم بزن تا ميکروبهاي مضر احتمالي از بين برود. در قسمت هاي آلوده اگر هستيد مثلا سيل آمده، زلزله يا بيماري وبا و... آمده حتما آب آشاميدني 20 دقيقه در ظرفهاي در بسته جوشيده شود. زيرا وبا در مايعات رشد سريع دارد. وقتي از محل خروجي مقعدش کف آب چلويي بيايد بيرون نشانه‌ي وبا در فرد است. متخصص را بياوريد پيشش نه اينکه فرد را ببري پيش متخصص چون که فرد بايد در قرنطينه باشد.

بيماري هاي مسري در اسلام نيست. اين دستورات پيشگيري و جلوگيري که در اسلام است اگر کسي عمل کند بيماري عفوني و مسري معنا ندارد. بخاطر جهل و غفلت از اصول ارزشي است که اين بيماري ها بوجود مي آيد. بخاطر بي بندوباري است که اين وضع رخ ميدهد.

 

ادامه بحث اصلي: در روايات فقط لبن ميگويند. در عراق شير از گاوميش که ميدوشند ماست درست ميکنند ميگويند «ماست رُبِه». سيستان از شير الاغ ماست درست ميکنند ماستش رنگش مايل به خاکستري است(حرام نيست براي برخي بيماري ها خوب است) عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي يَعْفُورٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) عَنْ أَلْبَانِ الْأُتُنِ لِلدَّوَاءِ يَشْرَبُهَا الرَّجُلُ‌ قَالَ لَا بَأْسَ بِه.[1] ‌ يعني جواز به معناي اعم يعني اختيار به خود مريض است.)

از شير تبديل ميکنند به ماست که شير بسته شده است. شير بسته شده به معناي لغوي و شير مخمر به معناي ميکروبيولوژي در بحث مخمرها.

أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ: شَكَا نُوحٌ‌ إِلَى‌ رَبِّهِ‌ عَزَّ وَ جَلَ‌ ضَعْفَ‌ بَدَنِهِ‌ فَأَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَيْهِ أَنِ اطْبُخِ اللبن [اللَّحْمَ بِاللَّبَنِ‌] فَكُلْهَا فَإِنِّي جَعَلْتُ الْقُوَّةَ وَ الْبَرَكَةَ فِيهِمَا.[2] اين که فرموده گوشت را با لبن بخور. خب اگر گوشت را در شير بجوشاني که تلخ ميشود! پس مراد از لبن شير مخمر است. لذا در ماست شيرين کم چرب کمي آب ميزني شبيه دوغ ميشود و اين گوشت سالم گوشفندي را در شير ميجوشاني و ميخوري. هر سه روز کمتر نشه و هر 40 روز بيشتر نشود.

در ايران متأسفانه ترويج ميکنند که لبنيات با گوشت نخوريد که ضرر دارد.

 

رضاعه

شير خوردن سه نوع است:

گاهي بچه‌اي که تازه به دنيا آمده است تا پايان يک ماهگي شير ميخورد.

نوزاد دو نوع شير ميخورد:

    1. يک نوعش شير آغوز است.

    2. يکي شير مادر به نوع اوليه.

شير آغوز باشد بيمه عمر نوزاد است و اگر مادر بهش ندهد بهش ظلم کرده است(اين روايت است) چون بچه در طول زمان مريض ميشود و مريضيهايش طول ميکشد. متأسفانه برخي ميدوشند و دور ميريزند.

شير عادي از ماه دوم بچه تا پايان دو سالگي است. اگر مادر مريض هست يا سختش هست دو ماه کمتر ميتواند. يعني يک سال و ده ماه شير بدهد اما اينکه از اول شير ندهد ظلم کرده است به سراسر عمر بچه اش و درصد ابتلاي خود زن به سرطان سينه هم بالا ميبرد. ضريب آفت دهان در کودکاني که شير مادر نميخورند بيشتر است.

کل اين دو نوع را ميگويند کودک شيرخوار(ولد الرضيع)

    3. شير گاو: در شيرها بهترين شير، شير گاو است و در بين گاوها بهترين شير را گاو قهوه اي دارد. در گوسفندها هم بهترين گوسفند گوسفند سياه است. در بحث شيرِ شتر هم روايت هست که ميتواني از ماستش استفاده کني براي برخي بيماريها خوب است.

در سبد خانواده بايد لبنيات باشد و چيزي جايگزين شير نميشود. آنهم شير تازه‌ي گاو سالم که هر روز بايد باشد.

فردي که در سن رشد است(نوجوان و جوان يعني 12 تا25 سالگي) يا کهنسال است بايد يک ليوان صبح و يک ليوان اول مغرب بخورد.

در خانم هايي که يائسه‌اند يا شيرده است يا حامله‌اند تا 3 ليوان هم مي‌آيد. شير عسل، شيرخرما يا شيرساده مصرف کند. اينها پوکي استخوان نميگيرند.

اينها را ما داريم اما غربيها همين شير تازه را استفاده ميکنند و بجاي اينها آشغال ها را به ما ميدهند. بجاي شير نوشابه هاي گاز دار را به خورد ما ميدهند.

هميشه بايد شير مادر باشد. هر چيز ديگري که بگوييد جايگزين آن نميشود مثل آب و آب ولرم که چيزي جايگزين آن نميشود حتي شير. بايد آب و آبجوش ولرم در جيره غذايي باشد ولو شربت طبيعي باشد.

بحث رضاعه را قبلا در صفحه 183 مطرح کرده ايم.

 


[1] بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، ج63، ص95، ط دار إحياء التراث العربی.
[2] بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، ج63، ص97، ط دار إحياء التراث العربی.