موضوع: قارچ/ طب المعصومين

خلاصه: گفتيم قارچها به سمي و غير سمي تقسيم ميشود. قارچهاي غير سمي دو نوعند: غير خوراکي و خوراکي. قارچهاي خوراکي سه نوع بودند: هوايي، زمين دنيايي، زمين بهشتي. اگر زمين دنيا باشد در روايات ميگويند «الکمأه» امااگر از زمين بهشتي باشد «المن» گويند.

قارچ زمين دنيايي انواعي دارد که دو جور است: برخي توپي است مثل تخم مرغ که از وصف نشده باشد که کپه اي از زمين بالا مي آيد. ايراني ها ميگويند دنبلان زمين.

اما نوع ديگر مثل کف دست از زمين بالا مي آيد بعد از رعد و برق که به اين ميگويند پيه زمين. (شحمه الارض)

 

نقد دو کتاب

    1. محقق فاطمه اکبري در دايره المعارف گياه درماني ص241 ميگويد:

قارچ نام علمي .کليات گياه شناسي:

وقتي تاريخ را ورق ميزنيم به زندگي روميان برميخوريم که به قارچ علاقهي زيادي داشتند و آن را در صورت اغذيه خود وارد کرده بودند و عقيده داشتند قارچ در اثر رعد و برق آسمان در کوه ها و جنگل ها پيدا ميشود. در قرون وسطي توانسند قارچ را بکارند و نوعي از قارچ غيرسمي را به نام قارچ پاريسي به عمل آورند. اين نوع قارچ امروز هم به عمل مي آيد و کشتزارهاي وسيعي براي کشت اين نوع قارچ به وجود آمده است که تاريک و مرطوب است. کشاورزان عصر حاضر تعجب ميکنند وقتي ميبينند که مکتشفين و جويندگان عصر جديد به فراواني توانسته اند قارچ را روي پوست گلابي و سِر(سر مار چوبه) کشت کنند و آن را افزايش دهند.

 

2. شهيد پاکنژاد ج4 ص127:

قارچ ها اقسام زيادي دارند و معروفترين آنها قارچهاي چتري است. که کلروفيل ندارند(سبزينه ندارند که در اثر تابش نور آفتاب شيره خام تبديل به شيره پروده بشود و برگ شود ،ساقه شود، ميوه شود، گل شود و... اينها در قارچ نيست) و نميتوانند غذاي خود را تهيه نمايند لذا در مزارع و چمن زارها و تنه درختان ميوه ها و سبزي ها و گوشت و جايي که تقريبا غذا آماده است مي رويند.

ايشان قارچهاي سمي و غيرسمي را با هم مخلوط کرده است.

قارچها از لحاظي بسيار اهميت دارد که به سمي و غيرسمي و خوراکي تقسيم ميشود و آنقدر درباره تشخيص آنها از يکديگر نوشته شده که ذکرشان در اينجا لازم نيست. فقط بايد دانست که بهترين انواع قارچهاي خوراکي هم پس از ماندن و پلاسيده شدن سمي ميگردند. اين درست است لذا از غذاهايي که قارچها بر روي آنها روييده است بايد پرهيز کرد.

قارچ سرشار از مواد بياض البيضي است و اگر موارد اذته گوشت قارچ 15 تا 20 درصد است در برخي قارچها اين رقم به 30 درصد ميرسد. در قارچ خوراکي سديم، کلسيم، کلر، کوالت، سيليس، منيزيم، فسفر يافت ميشود. يک فنجان قارچ که محتوي244گرم است 93گرم آب دارد40کالري ايجاد حرارت ميکند 5گرم پروتيئن دارد. چربي کمي دارد که مفيداست. کلسيم 15گرم، آهن2/1 گرم، ويتامين A بسيار کم، ويتامين1B 4صدم ميلي گرم، ريبوفلاوين 6دهم ميلي گرم، نياسين 8/4 ميلي گرم، ويتامينC 4ميلي گرم.

ملاحظه فرماييد که ويتامين pp 8/4 قابل ملاحظه است و با تجويز آن(قارچ) رگهاي بدن به ويژه نيمه بالاي بدن متسع شده (رگهاي سر و گردن و قفسيه سينه به بالا و گرم نيز ميکند.) و اگر با ويتامين هاي B1 و C هم مخلوط شود در نور زدگي ها تجويز ميشود. (مثل انواع جرقه ها) و هر سه با هم در قارچ خوراکي مرغوب وجود دارد. هم pp هم B1 و هم C

نبي گرامي اسلام هم قارچ را از «من» نازل شده بر بني اسرائيل دانسته و آبش را نافع و شفاي چشم معرفي فرموده است. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): الْكَمْأَةُ مِنَ‌ الْمَنِ‌ وَ الْمَنُّ مِنَ الْجَنَّةِ وَ مَاؤُهَا شِفَاءٌ لِلْعَيْن [1]

و به همين سبب آنرا به اختصار در اينجا ذکر کردم.

قارچ در کتابهاي قديم آمده که از يکي نقل ميشود تحت عنوان «فطر» چنين مينويسد: نباتي سفيد به شکل نصف تخم مرغ که بي برگ و گل و ساقش بسيار کوتاه و جوفش مملو از صافيح (ورقه ورقه) و مأکول آنرا به ترکي کبلک و فارسي آنرا قارچ نامند. و «فتر» و «کمأه» اسم جنس مأکول آنند. و نزد برخي فطر مخصوص نوع قتال آن است. و کمأه مخصوص مأکول است.و هرچه بي لزجه و بي رايحه و سفيد يا مايل به تيرگي و کوچک و از زمين خوب رويد مأکول است و سياه آن در غايت سميت و هر چه از نوع سفيد و سرخ آن در تحت درخت زيتون و انجير و گردگان و امثال آن رويد و به دستور از سرگين و جيفه ها و مانند آن رويد کشنده است. و گويند سفيد مأکول آن ترياق نوع سرخ آن است.و مأکول آن در دوم سرد و تر و اکتحال آب تازهي آن جهت بياض و تقويت باصره و پلک چشم نافع و مانع نزول آب خصوصا چون سرمه را به آن پرورده کنند و سائيده خشک آن رافع اسهال و زلق الامعاء و ضماد آن با سريشم ماهي و سرکه جهت فتخ و قيله و برآمدگي ناف و مداومت خوردن آن قاطع نسل و ديرهضم است . و مولد خلط غليظ است. و چون قبول عفونت کند به حد افراط متعفن ميشود و مسدد و مورث قولنج و درد معده و فالج و سکته و بهترين مُصلِح آن آبکامه و خردل، و پختن آن با نمک و شبث و پودنه(پونه) و روغن کنجد و سعتر(آويشن) و فلفل و خوردن زنجفيل پروده است.

 

خواص دارويي قارچ:

     کساني که ديابت دارند اگر قارچ بخورند اشکال ندارد چرا که اصلا قند ندارند.

     کساني که کلسترول بد و تري گليسريد ندارد، سلولوز دارد ضد يبوست است. براي چاقها قارچ را با سرکه آبليموه ترش تازه بخورند بشرطي که تپش قلب ندارند بخورند چرا که قارچ چربي ندارد.

     کساني که مسلول هستند و سل ريوي دارند قارچ موجب باز شدن اشتهاي آنهاست و حال عمومي اش بهتر ميشود

     قارچ استخوانها را تقويت و رفع خستگي و رافع کمبود ويتامين d است.

     افرادي که مدت طولاني مريض است مثلا خانمي باردار که استراحت مطلق دارد، در جيره غذايي اش قارچ گذاشته شود 100 گرم در هفته کافيست. چرا که دير هضم است. ضمنا يک قاشق مربا خوري کره با مرباي به بخورد.

افرادي که مدت طولاني در تخت هستند يا اصولا بيرون نميروند غالبا از کمبود ويتامين D رنج ميبرند. اين امر به استخوان هاي آنها صدمه ميزند. ويتامين D باعث ميشود که کلسيم در روده جذب شده بلافاصله در استخوانها به کار رود.

افرادي که مسن هستند غالبا به مرض بي آهک شدن بدن يا کمبود شديد کلسيم بدن مبتلا ميشوند. آنها بايد از رژيم غذايي استفاده کنند که داراي ويتامين D باشد. مثلا قارچ خوراکي يک پرس به مقدار 200 گرم نياز روزانه ويتامينD مسن را تأمين ميکند.

براي اينکه تمام مواد مغذي به بهترين صورت جذب شوند نياز به ويتامين هاي گروه B داريم. قارچ يک دسته از اين ويتامين هاي سوخت و ساز را تأمين ميکند. هر سلول در بدن ما به ويتامين B2 نياز دارد که در قارچ وجود دارد. تا بتواند انرژي کسب کند. براي اينکه انسان زود خسته و کم حوصله نشود اعصابش هم نياز به ويتامينB2 دارد.

انواع خستگي:

     خستگي ذهني

     خستگي جنسي

     خستگي عضلاني

وقتي کمبود ويتامين B2 در بدن زياد شود به انواع خستگي ها مبتلا ميشود.

وظيفهي «بيوتين» موجود در قارچ خوراکي، سوخت و ساز بدن است که انرژي را آماده نگه ميدارد. اسيد فوليک در سوخت و ساز پروتيئن و مواد اصلي ژن ها نقش مهمي ايفا ميکند.

خانم ها به طور متوسط 90 درصد مقدار ميتامين b2 دارا هستند و به ندرت خانمي پيدا ميشود که اسيد فوليک را به اندازهي لازم جذب ميکند. چرا که کمبود شديد ويتامين B2دارد لذا مبتلا ميشود به کمخوني فقر اسيد فوليک. لذا براي حل اين مشکل بايد خانم ها در رژيم غذايي خود به مقدار 100 گرم قارچ قرار دهند(لبو يا همان چغندر، برگ سبز کاهو، سبزي خرفه اين اثر را نيز دارد)

قارچهاي خوراکي به سبب داشتن مقادير فراوان اسيد فوليک از بهترين منابع غذايي براي اين دسته از افراد محسوب ميشوند.(افرادي که فقر الدم عارضي دارند يعني بيماري آنمي)

 

فقر الدم عارض سه مدل است:

     آنمي فقر آهن

     آنمي فقر اسيد فوليک

     آنمي فقر ويتامين B12

قارچ در جذب اسيدفوليک سرعت ميبخشد تا فرد به بيماري کم خوني عارضي نوع 2 مبتلا نشود.

درمان اسيد فوليک بجاي قرص شيميايي: قارچ 100 الي 200 گرم، لبو، برگ سبز کاهو، سبزي خرفه

انواع کم خوني:

     ژنتيکي يا وراثتي

     تالاسمي(خفيف و شديد)

     از رسته بيماري هيموليتيک(که سه قسم است مثل فاويسم، کم خوني داسي شکل و....)

 

قارچهاي خوراکي درصد بسيار کمي چربي دارند که البته چربي هايش مفيد است. کساني که از رژيم غذايي لاغري در برنامه غذاييشان استفاده ميکنند ميتوانند از قارچ استفاده کننده

در قارچ خوراکي ويتامين B12 نيز هست. بيماري فقر ويتامين B12 را کم خوني کشنده يا بدخيم گويند. بهترين درمانش هر روز ظهر يک سيخ کباب گوشت قرمز گوسفندي صرف شود. در مرحله بعد اگر نشد قارچ خوراکي مصرف شود.

ويتامين B12 موجود در قارچ از ويتامين هاي ضروري برا خون سازي به شمار ميرود(ايشان اصل مطلبش درست است اما کلي ميگويد و اين درست نيست) کمبود ويتامين B12 باعث بروز آنمي و يا کم خوني ميشود(خب کدام کم خوني؟ آنمي يعني چي؟ بايد توضيح دهد که منظور از آنمي يعني کم خوني عارضي که آنم انواعش دارد)

قارچها به طور طبيعي توليد لواستاتين ميکنند و اين ترکيب بسيار در کاهش چربي و کلسترول و تري گليسريد مفيد است.(وقتي ميگوييد چربي خون ، مطلق چربي خون يک واژه است؛ نه خوب است ونه بد. هيچ حکمي ندارد. لذا بايد مشخص شود چه چربي خوني. چربي خون خوب داريم و چربي خون بد. اگر چربي خوب است سه نوع است: اچ دي ال(کلسترول خوب)، امگا3 است و امگا6 است که خوب است. اما چربي خون بد هم داريم. ال دي ال خون يعني کلسترول بد و نيز تري گليسيريد خون که اينها بد است)

قارچ خوراکي به نوع زميني يا به نوع پرورشي طبيعي _ نه صنعتي_ اصلا چربي مضر خون را بالا نميبرد. کمي چربي دارد که آنهم چربي مفيد است.

در قارچ ترکيبي بنام «بيوفريو ليت» وجود دارد. که از تشکيل مخزن چربي خطرناک در شريان ها جلوگيري ميکند . اين ماده از تشکيل کلسترول بد و اسيدهاي چرب اشباع شده در سلولها و خون جلوگيري ميکند.با خوردن قارچ خوراکي غيرسمي دستگاه دفاعي بدن تقويت ميشود. طول عمر افزايش پيدا ميکند. کلسترول بد خون پايين مي آيد. گردش خون بهبود پيدا ميکند. ويروسها از بين ميروند. از بروز بيماريهاي قلبي جلوگيري ميشود از جمله گرفتگي عروق کرونل قلب که غالبا سديم وکافئين و تري گليسيريد خون در آن گير ميکند.

قارچ مقدار زيادي کربوهيدرات و آهن دارد که پزشکان به بيماران ديابيتي و افرادي که به تقويت دستگاه ايمني بدن خود اهميت ميدهند و کساني که برنامه غذايي خاص دارند خوردن قارچ را توصيه ميکنند. افراد عادي 100 گرم اما افراد بدن محکم 200 گرم ميتوانند مصرف کنند

 


[1] کافي، مرحوم کلينی، ج12، ص593، ط دارالحديث.