درس طب استاد ضیائی

93/11/29

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: فوائد عسل
وَ مِنَ الْفِرْدَوْسِ، عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ شَرِبَ الْعَسَلَ فِي كُلِّ شَهْرٍ مَرَّةً يُرِيدُ مَا جَاءَ بِهِ الْقُرْآنُ عُوفِيَ مِنْ سَبْعٍ وَ سَبْعِينَ دَاءً[1]
هر کس که در ماه یک بار عسل استفاده کند از هفتاد و هفت بیماری نجات پیدا می کند. البته عسل باید طبیعی و از شهد گل های غیر سمی باشد.

رسول خدا (ص) در روایتی دیگری می فرماید: نِعْمَ الشَّرَابُ الْعَسَلُ يُرْعِي الْقَلْبَ وَ يُذْهِبُ بَرْدَ الصَّدْرِ[2]
عسل نوشیدنی خوبی است و موجب صفا و زنده شدن قلب می شود. ما اقسامی از قلب داریم یکی قلب بدن است که پشت قفسه است. دیگری قلب روان است که همان فکر خوب و متمرکز است و دیگری قلب روح است که همان عقل فعال کاربردی است. دیگری قلب ایمان است که قلب نافع می باشد.
دیگر  اینکه عسل، از بین برنده ی سردی سینه، ریه ها و آنچه متعلق به آنها است مانند نای، نایژه، حنجره و امثال آن است. مثلا عسل در سل ریوی، سل خونی، برونشیت حاد و مزمن، آنفیزم ریه، آب آوردگی ریه، سرطان ریه، آسم و تنگی نفس، توقف تنفسی چه توقف در دم باشد یا بازدم و یا در خواب باشد و یا بیداری.
مصرف عسل طبیعی ضد تصلب شرایین است و با آن رفت و آمد خون در رگها به آسانی صورت می پذیرد. از این رو عمر را طولانی کرده و خستگی را برطرف می کند. در افزایش قدرت بدن بسیار مؤثر است و همچنین خواب بیماران عصبی را تنظیم می کند و سردردهای ناشی از ناتوانی های عصبی را بهبود می بخشد و همچنین است در درمان سردردهای میگرنی.
عسل به علت داشتن آهن و منگنز به هضم غذا کمک می کند و باعث کنترل ترشح اسید معده می شود یعنی در تنظیم گیرنده ی آچ 2 جدا معده اثر مطلوب دارد.
به سبب داشتن خاصیت ضد قارچی و باکترایی هرگز فاسد نمی شود و پاکیزه ترین غذا در روی زمین است. البته عسل را نباید داغ کرد که این موجب می شود خاصیت آن کم شود. موم عسل هم باید طبیعی باشد.

رسول خدا (ص) در روایت دیگری می فرماید: مَنْ أَرَادَ الْحِفْظَ فَلْيَأْكُلِ الْعَسَلَ[3]
یعنی هر کس اراده ی جدی دارد که حافظه ی اش آسیب نبیند و پایندگی داشته باشد و همچنین حافظه اش زیاد شود باید از عسل طبیعی استفاده کند.
همچنین زنجبیل پرورده شده مخلوط با عسل عقل را زیاد می کند

مِنَ الْفِرْدَوْسِ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص خَمْسٌ يَذْهَبْنَ بِالنِّسْيَانِ وَ يَزِدْنَ فِي الْحِفْظِ وَ يَذْهَبْنَ بِالْبَلْغَمِ السِّوَاكُ وَ الصِّيَامُ وَ قِرَاءَةُ الْقُرْآنِ وَ الْعَسَلُ وَ اللُّبَانُ[4]
پنج چیز موجب ازدیاد حافظه می شود و بلغم که موکوس اضافی در بدن است را از بین می برد، خواه بلغم سفید باشد یا بلغم ترش (اوره و نمک سمی خون) و یا بلغم سیاه و یا بلغم صفراوی. این پنج چیز عبارت است از مسواک زدن در سحر قبل از نماز شب، قبل از خواب و قبل از هر وضو. دوم روزه گرفتن، قرائت قرآن (با تدبر در قرآن و سعی در عمل به آن که موجب افزایش نور چشم نیزمی شود)، عسل و کندور خوراکی مرغوب.

در روایت دیگری از رسول خدا (ص) می خوانیم: قَالَ الطِّيبُ نُشْرَةٌ وَ الْعَسَلُ نُشْرَةٌ وَ الرُّكُوبُ نُشْرَةٌ وَ النَّظَرُ إِلَى الْخُضْرَةِ نُشْرَةٌ[5]
یعنی بوی خوش موجب رفع اندوه و شادابی می شود. بعضی از اندوه ها ذهنی است مانند درگیری ذهنی، منفی بافی است که گاه فرد را افسرده و مبتلا به اضطراب و استرس می کند. بوی خوش مانند بوی خوش گل محمدی هم غم و غصه را از بین می برد و هم از بعضی از اقسام جنون جلوگیری می کند هم چنین است استشمام گل و بوی عطر طبیعی نرگس.
همچنین است عسل طبیعی که افسردگی ناشی از کم خونی را از بین می برد.
همچنین است سوارکاری که می تواند بر اسب، موتور، ماشین و یا هواپیما باشد.
همچنین است نگاه به سبزی ها و مراتع و مکان های سرسبز. طراوت طبیعی برای تقویت حافظه مفید است. به همین دلیل در روایات است که روزه بگیرید تا سالم باشید، یا مسافرت کنید تا سالم باشید. یکی از فوائد روزه این است که سموم از بدن دفع می شود و در نتیجه حافظه تقویت شده و ضریب هشیاری فرد بالا می رود.
یکی از آثار مثبت سبزی ها تقویت حافظه است و نباید اسراف کرد مثلا برای ایام نوروز نباید عدس را رشد داد و کلی وقت و آب و حبوبات را هدر داد و بعد آن را در کوچه و خیابان ریخت.
استرس و نگرانی مستمر موجب لختگی خون می شود و همچنین اثر مستقیم و غیر مستقیم بر بروز بیماری های قلبی و عروقی دارد. همچنین بعضی از اسپره های تنفسی مانند اسپره ی سالبوتامول ضربان قلب را تند می کند و در افزایش فشار خون تأثیر دارد.
اگر در بدن تعادل سلولی و بین سلولی به هم بخورد این کار موجب وارد شدن مقدار زیادی از مایع عروقی به مایع بین سلولی می شود در نتیجه بخشی از عضو یا بافت بدن دچار تورم می شود. ورم صبحگاهی غالبا نشانی بیماری غده ی تیروئید یا مشکلات کلیوی می باشد. ورم بعد از ظهر مخصوصا بعد از کار روزانه غالبا مربوط به مشکلات قلبی می شود. گاه ورم ها مربوط به بیماری رماتیسم و انواع رماتیسم است.
شربت آب جوش ولرم با عسل و یا آب معمولی با عسل و مخلوط شیر تازه ی گاو که کم چرب باشد و یا آب سیب و عسل و یا آب هویج زرد با عسل، سرفه های خلطی یا تلخی آخر دهن را برطرف می کند.
همچنین برای مشکلات جنسی مانند عدم انتشار می توان از آب هویج زرد مخلوط با عسل آویشن مصرف کند.
برای مشکلات غلظت خون و کمخونی یا گردش خون ضعیف از آلو بخارا و آب آن و شربت آن مخلوط به عسل آویشن بخورد.
برای دردهای مفصلی و مشکلات رماتیسمی از مخلوط سیاه دانه با عسل و یا روغن بنفشه را با روغن زیتون بخورد و یا با روغن سیاه دانه بدن را ماساژ دهد. همچنین در جیره ی غذایی اش عسل های گرم مانند عسل استوخودوس، عسل آویشن و عسل نعناع قرار دهد.
اگر کسی از حیث مغزی و عصبی و یا روانی و عصبی مشکل دارد مثلا ضعف اعصاب خفیف یا متوسط و یا شدید دارد و اگر از بیماری وحشت رنج می برد و یا خوابش سبک است و یا بی خوابی بر او غلبه دارد از عسل نعناع و یا عسل آویشن مصرف کند یا اینکه نعناع و آویشن را با ماست یا دوغ شیرین کم چرب مخلوط کند و قبل از شام بخورد و یا گل ساعتی را دم کند و با عسل آویشن بخورد.
اگر کسی کمرش شل است و هفته ای چند بار در خواب محتلم می شود برای رفع این مشکل خیسانده ی تخم کاهو را هر شب اول مغرب با عسل آویشن مخلوط کرده میل کند.
اگر کسی از حیث یادگیری مشکل دارد و هنگام برداشت اطلاعات به مشکل برخورد می کند برای رفع آن از زنجبیل پروده شده در عسل استفاده کند.
اگر کسی سرفه های متعدد دارد و مخصوصا موقع خواب یکضرب سرفه می کند که در نتیجه نه خودش می خوابد و نه می گذارد دیگران بخوابند، این کار علل مختلفی می تواند داشته باشد:
گاه فرد سینوزیت دارد که برای رفع آن باید قبل از هر وضو و یا سه بار در 24 ساعت با آب جوشیده ی ولرم بینی اش را بشوید و استنشاق نماید. اگر سینوسش عفونی بود با مخلوط سرم نمکی و گرد پنیسیلین هشتصد هزار مخلوط کرده و قبل از هر وضو و یا سه بار در 24 ساعته استنشاق کند. این کار سینوس های فوقانی و فکی را از بین می برد. (پنیسیلین مزبور باید با یک لیتر آب مخلوط شود و درب این محلول نیز بسته باشد و در مجاورت هوا نباشد.) مخلوط آب سیب عسل در شب قبل از خواب و مخلوط آب شلغم و عسل در عصر سرفه را درمان می کند.
از دیگر علل سرفه های شبانه، ترشحات اضافی پشت حلق است که گاه به جای اینکه ترشحات از سوراخ بینی بیرون رود از پشت حلق داخل می شود. برای رفع آن علاوه بر استنشاق از مخلوط آب سیب عسل در شب قبل از خواب و مخلوط آب شلغم و عسل در عصر استفاده کند.
گاه سرفه های شبانه به سبب ریفلاکس معده است یعنی برگشت اسید معده با محتویات معده و یا بدون آن به نای است. باید بعد از هر غذا یک سیب شیرین و یا یک عدد انار شیرین و بعد 5 الی 10 دقیقه قدم زدن و اینکه بعد از غذا سریع نباید خوابید.
گاه سرفه های مزبور به سبب بیماری های انسدادی ریه است و یا اینکه فرد به آسم و تنگی نفس مبتلا است. برای درمان آن از شیر عسل و آب هویچ زرد استفاده کند و یا از جوشانده ی برگ بارهنگ با عسل و یا دمکرده ی خوردانه با عسل طبیعی استفاده کند.
از دیگر علل سرفه های شبانه، حساسیت فصلی و سایر حساسیت ها است که برای مداوا کردن آن اگر در فصل پاییز و زمستان است صبح از شیر عسل و شب ها از آب سیب عسل استفاده کند و اگر در بهار و تابستان است در اول صبح از آب دوغ خیار و شب قبل از خواب از آب سیب عسل استفاده کند.
گاه بعضی به یک سری موارد مانند پروتئین شیر، پروتئین دوغ حساسیت دارند. برای رفع آن شب نباید ماست و دوغ مصرف کرد. همچنین در صبح ها اگر از شیر استفاده می کنند و بعد از غذا از یک عدد سیب و قبل از خواب یک لیوان آب سیب عسل مصرف کند.




[1] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج66، ص290، ط بیروت.
[2] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج66، ص290، ط بیروت.
[3] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج66، ص290، ط بیروت.
[4] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج66، ص290، ط بیروت.
[5] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج66، ص291، ط بیروت.