موضوع: عدس
عدس یکی از
حبوبات است. مواد متشکله ای در عدس است که برای بدن مفید
می باشد و عدس موادی دارد که حاوی چربی گیاهی
است. همچنین در آن انواع پروتئین های گیاهی و املاح
معدنی (مانند منگنز و پوتاسیم در آن است.) اگر پوتاسیم بدن به
مقدار لازم باشد، فرد دچار فشار خون نمی شود همچنین مبتلا به
بعضی از نارسایی های کلیوی نمی گردد ولی
برعکس اگر سدیم بدن بالا رود، دو بیماری مزبور و
نارسایی قلبی رخ می دهم. از دیگر املاح معدنی
موجود در عدس فسفر است که موجب استحکام استخوان ها می شود. همچنین است
آهن که اگر مقدار آن کم شود موجب کم خونی ناشی از کمبود آهن می
شود. از دیگر املاح معدنی در عدس، فسفر است که اگر کم شود انسان به
پوکی سطح استخوان مبتلا می شود.
در عدس انواع
ویتامین های مفید وجود دارد از جمله ویتامین
ب و سی.
عدس، گیاهی
است که از قدیم الایام و حتی قبل از تاریخ بشر وجود داشته
است و در اکثر دنیا کشت شده است. عدس از لحاظ مقدار پروتئین،
بسیار غنی است و در بین گیاهان فقط لوبیای
سویا است که بیشتر از آن پروتئین دارد.
برای توضیح
بیشتر می توان به این کتاب های ذیل مراجعه کرد:
دائرة المعارف
گیاه درمانی ص 231،
کتاب گیاهان
دارویی،
کتاب تحفه ی حکیم،
کتاب اسرار
گیاهان دارویی نوشته ی احمد هادی شریف،
کتاب معارف
گیاهی نوشته ی دکتر حسین میر حیدر،
و کتاب دکتر محمد صادق
رجحان در مورد بافت شناسی که چهار جلد است و یک جلد آن در حبوبات
می باشد.
عدس گیاهی
است یک ساله که ارتفاع آن بیش از سی سانتی متر نمی
شود و برگ های آن دارای شش تا چهارده برگچه می باشد که در
آنتهای هر برگ یک پیچک وجود دارد. گل های عدس سفید و
دارای رگه هایی به رنگ بنفش می باشد. میوه ی عدس
غلاف کوچکی دارد و معمولا در هر غلاف یک تا سه عدس وجود دارد.
عدس گاه رسمی است
که دانه ی آن گرد و نسبتا درشت است و رنگ آن سبز مایل به زرد می
باشد. عدس گاه ریز است که قرمز رنگ می باشد که بعد از پختن زرد
می شود.
مواد موجود
در صد گرم عدس:
این مقدار عدس
340 گرم کالری دارد. 25 گرم از آن پروتئین است. 1 گرم آن انواع
چربی ها است. 60 گرم آن موارد نشاسته ای است. 80 میلی گرم
آن کلسیم و 380 میلی گرم آن فسفر است (فسفر برای استحکام
استخوان و تغذیه ی مغز مفید است. اگر درصد کلسیم و فسفر
در بدن از حالت تعادل خارج شود، فرد به ضعف حافظه مبتلا می شود.
یکی دیگر از عوامل ضعف حافظه کمبود منگنز است. انگور سیاه
و کشمش آن حاوی مقدار بالایی از منگنز می باشد.) 7
میلی گرم آهن، 8 میلی گرم پتاسیم، 1
میلی گرم آرسنیک.
چهار دهم میلی
گرم ویتامین ب1، دو دهم میلی گرم ب2، دو میلی
گرم ب3، و 60 واحد بین المللی ویتامین آ.
خواص
دارویی عدس:
عدس از لحاظ طب قدیم، معتدل و خشک می باشد. عدس مانند دیگر
گیاهان به گونه ای است که پوستش گرم ولی خودش قابض می
باشد. از این رو در روایات آمده است که اگر کسی
بیماری بواسیر دارد نباید از عدس استفاده کند.
مادرانی که به
فرزند شیر می دهند، با خوردن عدس، شیرشان زیاد می
شود. البته به شرطی که مادر، نفخ شکم و یا بیماری
بواسیر یا یبوست نداشته باشد. (البته کاهو آب پز و بخار پز
مخصوصا در دو هفته ی اول بعد از زایمان و خرمای تازه، شیر
را زیاد می کند. همچنین است سبزی ریحان، مغز خام
بادام شیرین که چهارده عدد مصرف کند. (این کار علاوه بر
شیر، پروتئین شیر را نیز زیاد می کند.) خوردن
انار شیرین هر روز عصرانه برای شیر دادن مفید است.
پوست عدس ملین و
مغز آن ضد اسهال می باشد. اگر عدس را پودر کرده روی پوست ملتهب
بگذارند این کار موجب رفع التهاب می شود.
برای
درمان زخم های دهان و
گلو درمان دیفتری عدس را پخته و آب آن را غرغره کنند.
در میان روغن ها
بهترین آنها روغن به و روغن بادام شیرین است. مخصوصا روغن به که
در دهان بگردانند و غرغره کنند که زخم ها را از بین می برد. آب
عدسی و خورش عدسی و غرغره کردن آن و بلعیدنش زخم های دهان
را درمان می کند.
برای تقویت
معده و برطرف کردن نفخ و گاز معده، خورش عدسی را به همراه سرکه ی طبیعی
مصرف کنند. (اعم از سرکه ی سیب و یا سرکه ی انگور
عسکری) این غذا معده را نیز تقویت می کند.
کسانی که
بیماری ای را گذرانده اند ولی هنوز دوران نقاهت را
نگذرانده اند از آش عدس همراه با روغن بادام شیرین استفاده کنند.
همچنین است خوردن خورش بوقلمون استفاده کنند.
پورد عدس و سرکه
برای ترک دست و پا که ناشی از سرمازدگی است مفید است.
همچنین می توان از پماد آ د و یا از پیه و دنبه ی گوسفندی
استفاده کنند به این گونه که روی آتش آن را گرم کنند و هنگام چکه کردن
آن را روی ترک بریزند که از پماد آ بهتر است.
در عدس فیبرهایی
دارد که غیر محلول در آب هستند و همچنین فیبرهایی
که محلول در آب می باشند که دستگاه گوارش را جارو می کنند. این
نوع فیبرها قند خون و کلسترول بد را کاهش می دهد در نتیجه نیاز
به انسولین را در افراد دیابتی کم می کند. دمکرده ی
گیاه گزنه و گل خارمریم و سبزی یا تخم خرفه وابستگی
بیماری دیابتی را نسبت به انسولین به تدریج
از بین می برد و قند خون را به شکل قابل توجهی کاهش می
دهد که گاه موجب تعجب دکتر متخصص می شود.
عدس پخته را می
توان به صورت مرهم روی زخم گذاشت که موجب بهبودی آن می شود. از
آن مهم تر پماد سبزی خرفه است که ترمیم کننده ی قوی پوست
است. همچنین است ضماد له شده ی برگ گزنه که البته کمی برنده
است. همچنین است ضماد برگها و گیاه گل گون و یا گذاشتن عسل
طبیعی گون در زخم های عفونی و یا زخم های
چاله ای مانند قانقاریا گذاشت به این گونه که در 24 ساعت آن را
عوض کنند. برای این نوع زخم ها می توان از پودر زردچوبه ی
خالص استفاد کرد و در 24 ساعت آن را عوض کرد.
از
ویتامین های مفید در عدس، اسیدفولیک است.
کسانی که زایمانشان نزدیک است و یا نفخ شکم و یبوست
و بواسیر ندارند می توانند در روز چهاصد گرم اسید فولیک
دریافت کنند، آنها می توانند یک لیوان عدس پخته را مصرف
کنند که نود درصد اسید فولیک مورد نیازشان را تأمین می
کند. همچنین می توان صد یا دویست گرم لبوی بخارپز
استفاده کند و یا برگ های سبز کاهو را با ناهار و یا شام بخورد.
برگ های کاهو علاوه بر سبزینه و کلوروفیل سرشار از اسید
فولیک است. همچنین می توان سوپ جعفری خورد که علاوه بر
اسید فولیک، ضد کبد چرب نیز می باشد.
عدس سرشار از آهن است
در نتیجه کم خونی ناشی از فقر آهن را مداوا می کند.
همچنین خوردن خرما برای این مشکل مفید است. عدس به سبب
آهن، برای خانم هایی که نیاز بیشتری به آهن
دارد مفید است برای این کار علاوه بر شیر خرما یا
شیر عسل در روز می توان از عدسی نیز استفاده کرد.
حلیم گندم گوشت
که با گوشت گوسفندی باشد هم کمر را محکم می کند و هم ضعف را جبران
می کند و هم ویتامین ب12 را تأمین می کند. اگر
حلیم را با عسل خرما شیرین کنند اثر آن بسیاری
زیاد می شود. اگر کسی علاوه بر کم خونی و ضعف
عمومی، افت فشار دارد و یا دردهای لگنی دارد می
تواند از این غذا استفاده کند. اگر کسی یبوست دارد و یا
کم خون است عسل را با شیره ی انگور بخورد. اگر زن حامله یبوست و
بواسیر داشته باشد هنگام اجابت مزاج چون زور اضافه می زند ممکن است
خیال کند که فرزندش می خواهد به دنیا بیاید و
این حالت حتی بعد از زایمان هم در او باقی می ماند
و اجابت مزاج او با تأخیر و تکه تکه و با درد همراه می باشد.
مصرف پرتقال
شیرین سبب جذب بیشتر و مؤثر تر آهن موجود در عدس می شود.
به همین دلیل مناسب است بعد از مصرف قرص و کپسول آهن از آب پرتقال
طبیعی استفاده کرد.
عدس سرشار از
پروتئین های گیاهی است: فقط اسید آمینه و
نیتونین آن کم است. غلات و تخم مرغ با پیاز و یا
آجیل خام که تفت داده و شور نباشد آنها نیز دارای پروئین
و اسید آمینه هستند.
ران مرغ، خروس و
بوقلمون و گوست گوسفند و یا گوساله و انواع ماهی ها همه حاوی
پروتئین هستند. همچنین است شیر تازه و طبیعی.
زیاده روی
در مصرف عدس چون دیرهضم است و موجب نفخ می شود ایجاد مشکلاتی
می کند. عدس قابض و ضد اسهال است و موجب یبوست می شود. عدس چون
قابض است موجب می شود که جریان گردش خون در بعضی مواضع کم شود
که البته برای رفع آن می توان عدس را با روغن کنجد یا روغن
بادام شیرین یا روغن زیتون استفاده کرد. برای
اینکه عدس مقوی معده باشد و ضد نفخ باشد آن را باید با سرکه
بخورند به این گونه که یک قاشق غذاخوری با آن همراه کنند.
عدس به سبب داشتن
میکروپروتئین افرادی که ناراحتی کلیه دارند
یا مبتلا به تنبلی کلیه اند مضر است.