درس طب استاد ضیائی

93/10/27

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: استعمال عطریات و عوامل خوشبویی و بدبویی بدن
از امام صادق علیه السلام روایت است که می فرماید: الرِّيحُ الطَّيِّبَةُ تَشُدُّ الْعَقْلَ وَ تَزِيدُ فِي الْبَاهِ[1]
یعنی بوی خوش (که طبیعی و ناشی از عطریات طبیعی باشد که از گلبرگ های گل های غیر سمی مانند گل یاس و گل محمد و گل سرخ آتشی و گل نرگس و مانند آن گرفته شده باشد.) عقل را استحکام می بخشد یعنی موجب خوش حافظگی شده و از نسیان و فراموشی جلوگیری می کند. این کار هم موجب شادی و طراوت طبیعی می شود و هم حس شامه را تقویت می کند و همچنین از اقسامی از جنون پیشگیری می کند و هم اینکه قوه ی باه را تقویت می کند که در نتیجه روابط خانواده استحکام می یابد.
از دیگر فوائد آن وجود اخلاق حسنه و استمرار خوش اخلاقی است. همچنین موجب حفظ دوستان شرعی و بقاء دوستی صحیح می شود.
گاه فرد هم نور چشمش کم است و هم قوه ی باه او ضعیف می باشد و هم ذَکَر او استقامت ندارد. او چهل صبح ناشتا آب هویچ زرد را به مقدار یک لیوان با یک قاشق غذاخوری مغز خام تخمه ی آفتاب گردان بخورد. این کار در عرض چهل روز، غالبا موجب می شود که یک درجه نمره ی عینکش کم شود. البته این در صورتی است که بیماری مزبور ناشی از نارسایی ژنتیکی و یا بیماری ای زمینه ای نباشد.
در روایت دیگر می خوانیم:
ابْنِ الْمُتَوَكِّلِ عَنْ عَلِيٍّ عَنْ أَخِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَيْدٍ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ ع عَنِ النَّبِيِّ ص قَالَ أَرْبَعٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلِينَ الْعِطْرُ وَ النِّسَاءُ وَ السِّوَاكُ وَ الْحِنَّاءُ[2]
بوییدن عطر گل سنجد یا گل سنجد و یا دم کرده ی آن برای مرد موجب تقویت قوه ی باه است و اگر زن بیماری خستگی جنسی داشت از گلبرگ گل سرخ آتشی (گل تیروز) را دم کند و مصرف کند و یا آن را با گل خطمی مخلوط کند که این کار یبوست را نیز خوب می کند و همچنین از عطر گل سرخ استعمال کند. باید توجه داشت که زن نباید خارج از منزل عطر مصرف کند که هم حرام است و هم مورد لعنت خداوند و ملائکه قرار می گیرد.
اگر کسی نمی خواهد عقلش زائل شود و دچار آلزایمر و مانند آن نشود اگر مرد است می تواند از عطر طبیعی استعمال کند. اگر هم می خواهد درصد استحکام عقل را بالا ببرد، در حالی که روزه است عطر بزند.
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ تَطَيَّبَ أَوَّلَ النَّهَارِ لَمْ يَزَلْ عَقْلُهُ مَعَهُ إِلَى اللَّيْل‏ وَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع صَلَاةُ مُتَطَيِّبٍ أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ صَلَاةً بِغَيْرِ طِيبٍ.[3]
کسی که پیرو اهل بیت هستند هم اهل نماز شب هستند و هم نماز صبح را سر وقت می خوانند و هم روزه می گیرند او موقع نماز شب و نماز صبح به خودش عطر می زند و بعد روزه که می گیرد معطر است. او با هر رکعت از نماز هفتاد برابر ثواب می برد.
الشَّيْخُ أَبُو الْفُتُوحِ فِي تَفْسِيرِهِ، عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع أَنَّهُ قَالَ: حُبِّبَ إِلَيَّ مِنْ دُنْيَاكُمْ ثَلَاثٌ إِطْعَامُ الضَّيْفِ وَ الصَّوْمُ‏ بِالصَّيْفِ‏ وَ الضَّرْبُ بِالسَّيْف‏[4]
انسان باید مانند امیر مؤمنان علیه السلام به قشرهای آسیب پذیر اجتماع رسیدگی کند و همواره به آنها توجه کند. امیر مؤمنان علیه السلام اکثرا به شکل ناشناس به فقراء رسیدگی می کرد به گونه ای که بعد از شهادت ایشان باخبر شدند که کسی که به آنها کمک می کرد او بوده است. فرزندان او مانند امام حسن مجتبی و سایر معصومین نیز این گونه بودند.
دیگر اینکه امیر مؤمنان علیه السلام دوست داشت که در فصل تابستان روزه بگیرد. این روزه به این گونه بوده است که طبق نیاز بدن با سحر و افطار و بر اساس نیاز بدن بوده است. امیر مؤمنان علیه السلام دوست داشت تا در تابستان روزه بگیرد تا حرارت قیامت را مد نظر داشته باشد. البته هنگام روزه گرفتن در تابستان باید از افطار تا سحر از آب ولرم و مانند آن استفاده کرد تا انسان دچار بی آبی شدید نشود که این کار موجب کم کاری کلیه شده و موجب یبوست مزمن و یا بواسیر می شود.
در روایت در مورد آب آمده است:
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عِيسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ص الْمَاءُ سَيِّدُ الشَّرَابِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.[5]
انسان باید بعد از نیم ساعت یا دو ساعت از افطار گذشته از آب آشامیدنی سالم و آب جوش ولرم، یک لیوان شیر و سوپ رقیق استفاده کند.
از کار دیگری که در روایت فوق از امیر مؤمنان آمده است مبارزه و پیکار دائمی با طواغیت عالم است. انسان نباید اهل مسامحه و دین فروشی و یا وطن فروشی و یا جاسوسی باشد. امیر مؤمنان و اهل بیت معصومین همه این گونه بودند و این به سبب آن بوده است که خداوند ظالمین را دوست ندارد. ضربه ی شمشیر در کلام فوق امیر مؤمنان علی علیه السلام کنایه از نماد قدرت می باشد.
امام علی علیه السلام به امام حسن و امام حسین علیهما نیز سفارش فرموده: وَ كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْنا.[6]

خوردن گلاب طبیعی به این گونه که روزی یک استکان مصرف شود و خوردن گلبرگ گل محمدی و یا دم کرده ی آن و یا اگر فرد یبوست دارد مخلوط گلبرگ گل محمدی با گل خطمی خبازی موجب خوشبو شدن عرق و پوست بدن و برطرف شدن یبوست می شود.
اگر کسی به بی خوابی مبتلا است و هم چنین به یبوست و پوست و عرق بدنش بدبو است مخلوط گلبرگ گل محمد و گل خطمی خبازی با دوغ شیرین کم چرب که قبل از وعده خورده شود و یا نیم ساعت بعد از افطاری و یا نیم ساعت قبل از سحر موجب رفع بیماری است.
برای خوشبو شدن پوست بدن می توان از ماساژ با روغن به استفاده کند و همچنین در روز هنگام صبحانه و یا قبل و بعد از غذا از مربای بالنگ استفاده کند و بعد از آن یک کف دست نان خشک تنوری بخورد.
اگر کسی می خواهد عرق زیر بغل و کف دست و پایش و مانند آن کم و کم بو شود به این محل ها پودر حنا که با آب مرطوب شده است بمالد و بعد از استحمام و قبل از خشک کردن بدن پودر زَمِه بمالد.
دائم الوضو بودن و اینکه انسان قبل از حمام یا قبل از کار و تحقیق و پژوهش به دستشویی رفتن و قبل از خواب شب و قبل از مسائل زناشوئی و بعد از استراحت بعد از فعالیت جنسی به دستشوئی رفتن موجب می شود سموم بدن بالا نرود یعنی اوره و کراتین خون و فسفات ازت و نمک سمی خون بالا نرود زیرا کم آبی شدید بدن و ازدیاد سموم داخلی بدن یکی از علل اصلی ایجاد بدبویی عرق و پوست بدن است.
علل ایجاد بوی بد بدن:
1- زیاد ماندن در دستشویی در روایتی آمده است:
الرِّسَالَةُ الذَّهَبِيَّةُ، لِلرِّضَا ع وَ ادْخُلِ الْخَلَاءَ لِحَاجَةِ الْإِنْسَانِ وَ الْبَثْ فِيهِ بِقَدْرِ مَا تَقْضِي حَاجَتَكَ وَ لَا تُطِلْ فِيهِ فَإِنَّ ذَلِكَ يُورِثُ دَاءَ الْفِيلِ[7]
2- مصرف الکل های مختلف مخصوصا اگر مسکر باشد. این کار موجب خشونت های بیجا و شهوت لجام گسیخته و کودکان ناقص الخلقه و مانند آن نیز می شود.
3- دیر استحمام کردن. در زمستان باید لا اقل هفته ای یک بار و در تابستان باید لا اقل هفته ای دوبار به حمام رفت. در روایات است که هر دو روز اگر انسان به حمام رود این کار موجب فربه شدن بدن می شود. البته باشد توجه داشت که مواد شوینده مانند صابون و شامپو را نباید زیاد مصرف کرد زیرا این کار موجب اگزمای پوستی شده و ضریب شکست مو بالا می رود. شامپو و صابون هم باید کم اسید باشد مانند صابون و شامپوی بچه و با لیف نخی آن را به بدن بمالند.
4- تعریق زیاد. کسانی که دچار بیماری های متابولیکی هستند مثلا قند خون دارند که هم قند خونشان بالاست و هم نوسانی، آنها زیاد عرق می کنند. چنین کسی اگر زن باشد بدبویی پوستش بیشتر می شود زیرا چنین کسی یا در سنی است که حیض می بیند که این حالت خود موجب بدبویی پوست و عرق بدن می شود و یا در سن یائسگی است در این حال به افسردگی و گر گرفتگی مبتلا می شود. گر گرفتگی موجب عرق کردن بیشتر می شود. گاه این عرق سرد است. همچنین گاه فرد ورزشکار است که در نتیجه عرق می کند.
گاه کسانی که دیابتی هستند بعد از تزریق انسولین دچار ضعف می شوند که آنها باید یک کف دست نان یا یک چهارم سیب بخورد تا دچار افت شدید قند خون نشوند.
یکی از عوارض دیابت، یبوست است که می توان برای فرع آن می توان از مخلوط گلبرگ گل محمد و گل خطمی خبازی با دوغ شیرین کم چرب که قبل از وعده خورده شود استفاده کرد که این کار بی خوابی را هم جبران می کند.
5- کم کاری کلیه. که گاه انسان آب کم می خورد و گاه از فست فودها و غذاهای صنعتی استفاده می کند که اینها هم موجب بدبویی عرق می شوند که اینها موجب زیاد شدن نمک سمی و اوره می شود.
6- کم آبی بدن. کسانی که در محیط گرم کار می کنند یا جایی که هوا بسیار شرجی است مانند کار در معدن، نانوایی، جوشکاری، کار در تابستان و مانند آن.
7- پرخوری و بد خوری. اگر انسان در عین این حال، کم تحرک هم باشد و یا اینکه پرخوری او استرسی باشد همه به بدبویی عرق می انجامد. پرخوری حدود نه بیماری می آورد که یکی از آنها بدبویی عرق است و دیگر اینکه در بدن و گردن از چیزهایی مانند زگیل در می آید.
8- داشتن بیماری متابولیک مانند قند نوسانی.
9- یبوست حاد و مزمن و بواسیر و بیماری هموروئید.
10- بودن در مکان های بدبو مانند طویله و دامداری و یا کار در کانال فاضلاب و یا ازدیاد گازهای محیط مانند گاز کربنیک، گاز فاضلات، گاز متان و بوتان و یا موارد سفید کننده مانند تیزاب و وایتکس و مانند آن. که همه موجب بدبویی می شود.
11- خوردن خوراکی های بدبو مانند سیر. باید بعد از سیر چند برگ کاهو بدون سس خورد.
12 خوردن غذاهای مانده و نان سفید و سوسیس و سایر غذاهای صنعتی.
13- استعمال اسانس های شیمیایی مانند نوشابه گازدار و میوه های شیمیایی و یا استعمال زیاد قند سفید. فسفات و گازکربنیک و اسانس های موجود در آنها علاوه بر بیماری های قلبی و عروقی و فشار خون و یبوست موجب بدبویی نیز می شود.
به هر حال برای خوشبویی می توان از گلاب، کاهو بدون سس، هل سبز، گلبرگ گل محمدی، هر روز مالیدن سرکه ی طبیعی سیب به محل هایی که تعریق زیاد است که باید در مجاورت هوا خشک شود، استعمال پودر زَمِه بعد از حمام، استعمال مربای بالنگ و به و استعمال یک کف دست نان بعد از آن.



[1] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج59، ص275، ط بیروت.
[2] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج73، ص127، ط بیروت.
[3] الاصول من الکافی، شیخ کلینی، ج6، ص510، ط دار الکتب الاسلامیة.
[4] مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج16، ص259، حدیث12.
[5] الاصول من الکافی، شیخ کلینی، ج6، ص380، ط دار الکتب الاسلامیة.
[6] نهج البلاغه، نامه ی 47.
[7] مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج1، ص268، حدیث2.