درس طب استاد ضیائی

93/07/19

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: صرع
حدود پنجاه نوع تشنج وجود دارد که یکی از آنها صرع است که گاه عامل ژنتیکی و وراثتی دارد.
در روایت است که در شب اول ماه قمری نباید مجامعت کرد و همچنین در شب نیمه ی آن زیرا یکی از آثار سوء آن ایجاد صرع ژنتیکی و وراثتی است. این روایت در تحف العقول ذکر شده است.
صرع در لغت به معنای افکنده شدن ناخواسته بر روی زمین است. کبّ به معنای افکندن چیزی با صورت بر زمین است.
در فرهنگ عمید آمده است که صرع یک نوع بیماری عصبی است که در انسان موجب تشنج و فقد شعور می گردد و غالبا با حالت تشنج احساس درد و سستی در اعضای بدن شروع می شود و مریض ناگهان بر زمین می افتد و دندان ها را به هم فشار می دهد و چهره اش کبود و گاه بدنش مانند چوب می شود و این حالت چند دقیقه طول می کشد سپش شروع به تنفس می کند و انقباضاتی در عضلات چهره اش پیدا می شود و آنگاه به حالت ضعف و سستی به خواب می رود.
در بعضی از موارد شدید صرع، دهان مریض کف می کند. حتی می گویند که باید لای دندان مصروع چیزی لاستیکی گذاشت زیرا فکش قفل می شود و گاه زبان فرد که لای دندان مانده است قطع می شود.
درمان صرع: گیاه سیاه دانه به علت داشتن ماده ای به نام تیموکیتون دارای اثرات ضد تشنجی است و می تواند موجب تأخیر در زمان شروع تشنج و کاهش مدت زمان تشنج شود. بنا بر این بعد از غذا یک قاشق چایخوری سیاه دانه ی خالص برای درمان صرع مفید است.
در بین مغرب و شام یک استکان عرق بهار نارنج و یک استکان عرق بیدمشک و عسل آویشن مفید است.
شکوفه ی پنبه، نشاط آور، ضد مالیخولیا و ضد وسواس است و چون نشاط آور است ضد کسلی و سستی ناشی از صرع می باشد.
کمپوت انجیر یا مربای آن هم ضد صرع است و هم ضد جنون و هم ضد وسواس. انجیر ضد سستی و فلجی است و در روایت است که هر طرف انجیر نوشته شده است: بسم الله القوی. انجیر برای رفع کسلی مفرط و پارکینسون و عدم تعادل در حرکت یک درمان و کمک به درمان به حساب می آید.
برای درمان صرع کودکان، هر روز نصف قاشق چایخوری پودر آنقوزه (صمغ انجدان یا صمغ کما) در کپسول خالی بریزند و مصرف شود.
خوردن گل بنفشه ی طبی و مالیدن روغن آن به سر یا بدن کودک مصروع بسیار نافع است.
روزی یک استکان جوشانده ی برگ بارهنگ برای میان سالان، و برای جوانان و نوجوانان نصف استکان و برای کودکان یک سوم و برای زیر دو سال یک قاشق غذاخوری فوائد بسیاری دارد و از جمله ضد صرع، ضد آب آوردگی شکم (بیماری آسیت که در روایات به آن ماء الاصفر می گویند.) و ضد آسم شدید می باشد.
یک مشت سپند خالص مثلا صد گرم را اگر در نیم کیلو روغن زیتون خوراکی ریخته و نیم ساعت بجوشاند، روغن سپند به دست می آید که شقیقه ها را قبل از دو سه ساعت قبل از استحمام بمالند که ضد صرع می باشد. این کار آلرژی، حساسیت فصلی و خون ریزی شدید بینی را خوب می کند که باید دو سه قطره از آن را در بینی چکاند.
قُسط شیرین (خولنجان مصری) اگر خوب جویده شود و بعد که با آب دهان مخلوط شد آن را در آورده و به سر بمالند ضد تشنج می باشد. البته باید دهان تمیز باشد و خلال کرده و مسواک زده شده باشد و بیماری دهانی در فرد نباشد.
اگر بیماری تشنجی و صرعی، تب و عفونت تکرار شود، تشنج نیز تکرار شده و شدیدتر از دفعه ی قبل خواهد بود. برای رفع تب و عفونت باید از آب سیب عسل استفاده کرد یعنی دو عدد سیب را آب گرفته و با یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنند صبح و یا شب هر روز قبل از خواب مصرف کنند.
اگر در منطقه ای سرماخوردگی یا آنفولانزا زیاد شده مخلوط آب شلغم و عسل در عصر مفید است.
علل ایجاد صرع مختلف است. گاه علت آن عفونت داخلی است. نشانه ی غالبی آن اینجا است که کسی که عفونت داخلی دارد غالبا به تب و لرز مبتلا می شود.
گاه سکته موجب صرع می شود مخصوصا سکته ی مغزی و علی الخصوص  اگر سکته لخته ای باشد.
گاه علت صرع به سبب کاهش هورمون آدرنالین مغز است.
گاه پالس های الکترونیکی در نرون های مغزی دچار مخاطره می شود و این به صرع می انجامد و به آن ناهنجاری در جریان الکتریکی مغز می گویند.
گاه تشنج به سبب عدم دریافت اکسیژن کافی در مغز است. گاه مثلا فرزند هنگام دنیا آمدن پشت دهانه ی رحم گیر می کند که دچار خفگی می شود نرسیدن یک یا سه دقیقه اکسیژن به مغز نوزاد موجب عقب افتادگی و یا اختلال در تکلم و گفتار و مانند آن در او می شود.
از دیگر علل صرع، افت شدید قند یا فشار خون است. اگر قند خون به پنجاه و یا چهل برسد فرد دچار تشنج می شود. بنا بر این مادران باید بدانند که هر وقت نوزادشان شیر می خواهد سریعا به او شیر دهند و نگذارند که مثلا دو ساعت بگذرد. بنا بر این اگر بچه خواب بود و یا حال نداشت شیر بمکد و این حالت از دو ساعت بگذرد، حتما باید به او شیر دهند زیرا این گاه موجب افت قند خون در او می شود و نوزاد به تشنج مبتلا می شود. اگر فرزند خواب و یا بی حال بود مادر باید شیر خود را با شیردوش بدوشد و به قطه چکان به فرزند دهد.
اگر فشار خون روی پنج یا شش آید فرد به تشنج مبتلا می شود.
از دیگر علل ایجاد صرع و تشنج، علل ژنتیکی و وراثتی است.
بیماری صرع گاه موضعی است و گاه منتشر. در پزشکی جدید درمان قطعی برای صرع نیست و فقط از پیشرفت بیماری جلوگیری می کنند. برای کمک به درمان بیماران صرعی میوه ی انبه ی رسیده مفید است و همچنین است زیره ی سبز شیرین (بادیان رومی)
استرس و حرص خوردن برای بیماران صرعی ضرر دارد همچنین نباید ترشیجات و سردیجات استفاده کنند.
اگر بیماری صرعی چند بیماری دیگر هم داشت مثلا به جنون بیماری مانیا که حالت حمله به دیگران است را هم دارا باشد هر روز دو قاشق چایخوری دانه های بالنگو را در یک لیوان آب بجوشاند و وقتی ولرم شد با عسل آویشن مخلوط کرده میل کند. همچنین هر روز یک قاشق چایخوری پودر برگ سنا به همراه ماست شیرین کم چرب یا دوغ شیرین کم چرب بدون گاز میل کند. علاوه بر بیماری های فوق ملین و ضد یبوست هم می باشد.
اگر کسی وسواسی، دیوانگی و مالیخولیا که افسردگی درون زا است دارد، هر روز نصف قاشق چایخوری نارمُشک مخلوط با عسل آویشن بخورد.
تمام گیاه گلپر هم ضد صرع است و هم ضد هیستری است یعنی ضد بیماری وحشت می باشد. می توان آن را با غذا مخلوط کرد و یا با باقلا بخورد که برای ضعف مغز قلم استخوان هم مفید است البته به شرط اینکه به بیماری های همولیتیک خونی مانند کم خونی داسی شکل مبتلا نباشد. می تواند نصف قاشق چایخوری و یا دمکرده ی آن را بخورد.
یکی از چیزهایی که اثرات ضد تشنجی دارد و خواب آور طبیعی است و تصفیه کننده ی خون است و حرارت اضافه ی بدن را خوب کرده و تشویش و نگرانی بی مورد را از بین می رد، سبزی کاهو بدون سس است. در درمان مالیخولیا هم مؤثر است که نوعی افسردگی درون زا است. کاهو را می توان با سکنجبین مصرف کرد و یا اگر فرد یبوست مزمن دارد آن را با روغن زیتون بخورد.
اگر کسی به سستی اعضاء، رعشه و لرزش اعضاء، لقوه و عدم تعادل (پارکینسون، صرع، کابوس شبانه، سرگیجه (که ناشی از افت پلاسمای خون است) و مالیخولیا دارد برای رفع همه ی این بیماری ها از افسنطین کبیر (که نام دیگر آن مروه، کشوتای رومی و خَتَرَق است.) با میوه ی افتیمون و گل استخودوس دم کرده و مصرف نماید. آن را با عسل آویشن نیز می توان مخلوط کرد.