درس طب استاد ضیایی

89/03/08

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: انواع سرطان ها

بیش از سی و پنج نوع سرطان وجود دارد مانند سرطان معده، پستان، پوست، خون، ریه و مانند آن.

در ایالات متحده هر ساله بیش از ششصد هزار نفر نوعی جدید از سرطان پوست می گیرند که اکثر آنها به مقدار قابل توجهی درمان می شوند. انواع سرطان های بازال سل یا اسکواموس سل از این قسم اند ولی اگر سرطان پوست از نوع ملانوم بدخیم باشد میزان کشندگی بیماری بسیار بیشتر می باشد. با وجود اینکه ملانوم بدخیم حدود پنج درصد از سرطان های پوست را تشکیل می دهد ولی شایع ترین علت مرگ می باشد و سالانه ششصد و سی نفر را از بین می برد ولی دو هزار و پانصد بر اثر سایر انواع سرطان های پوست در آمریکا می میرند.

در پزشکی گیاهی می توان جهت درمان سرطان پوست شاه تره را به صورت دمکرده مصرف کرد. این مطلب از کتاب گلچین جامع صفحه ی 535 و از کتب راز عطرها صفحه ی 92 مراجعه کرد و آمده است که می توان از دمکرده ی 50 گرم پوست بلوط در یک لیتر آب برای شستشو جهت پیشگیری از سرطان پوست استفاده کرد.

همچنین مصرف پنجاه تا صد گرم سیر و پیاز مفید است که هم برای پیشگیری مفید است و هم درمان. سیر اثر ضد سرطان دارد.

در سرطان معده یا دستگاه گوارش می توان از گیاه بومادران استفاده کرد.

دکتر علی زرگری در کتاب گیاهان دارویی، ج 2 چاپ دانشگاه تهران ص 736 برگ شیره ی پنیر (گالیون) را در رفع اگزمای پوستی و اولسرهای دیرعلاج و زخم های سرطانی مؤثر می داند.

اگر سرطان پوستی از نوع کارسیلوما باشد دمکرده ی پنجاه در هزار شاه تره و شستشو با آن و بیست گرم دمکرده ی بومادران در یک لیتر آب یا مالیدن گل همیشه بهار به میزان پنجاه گرم در هزار در محل بیماری مفید است. دکتر صانعی در کتاب رژیم لاغری ص 195 به این نکته اشاره می کند.

در ترجه ی فارموکولوژی کاتریک آمده است که گیاه خارمریم در مدل های گاوی سرطان پوست موجب کاهش ایجاد و پیشرفت تومور سرطانی می شود.

کسانی که پوست سفید، موی روشن، چشم روشن هستند در معرض خطر بیشتری از سرطان پوست هستند و نباید در معرض تابش نور مستقیم آفتاب مخصوصا در پیک بار نور یعنی از ده صبح تا چهار بعد از ظهر در زیر نور آفتاب باشند.

میزان ابتلاء سرطان پوست در مردان و زنان تقریبا با هم برابر است ولی چون مردان در معرض نور آفتاب هستند بیشتر مبتلا می شوند. بنا بر این به دلائل نامعلومی احتمال مرگ در مردان دو برابر بیشتر از زنان است. یکی از این علل به سبب وجود ملانوم بدخیم در مردان است زیرا بیشتر در معرض تابش آفتاب در پیک بار نوری آن هستند.

حتی طبق گزارش مؤسسه ی ملی سرطان آمریکا افرادی که روی بدنشان بیش از دوازده خال مخصوصا در بخش پا و زیر زانو به پائین هستند غالبا به ملانوم بدخیم که سرطان است مبتلا می شوند.

مهم ترین عامل محیطی در بوجود آوردن سرطان پوست اشعه ی ما وراء خورشید و در معرض زیاد بودن اشعه ی لامپ های مهتابی و فلوسنت است. همچنین است شتاب دهنده های اشعه که برای از بین بردن زردی کودکان استفاده می شود نیز این خطر را به دنبال دارد.

احتمال سرمای پوست در کسانی که در منطقه ی خط استوا هستند به سبب تابش مستقیم نور خورشید بیشتر است بنا بر این همچنان که به جنوب نزدیک می شویم ضریب ابتلاء به سرطان پوست بیشتر می شود چون به خط استوا نزدیک می شویم.

اگزمای شدید یا آفتاب سوختگی شدید در دوران کودکی موجب ابتلاء به سرطان پوست در میان سالگی و کهنسالگی است.

شنا در دریا در پیک بار نوری که به سبب کریستال های نمک که مانند ذره بین عمل کرده موجب آفتاب سوختگی بیشتر می شوند خود به سرطان پوست کمک می کند. پمادهای اف ظاهر پوست را خوب می کند ولی بافت داخل را مداوا نمی کند.

برای تشخیص زودرس سرطان پوست باید به متخصص پوست و مو مراجعه کرد و انسان باید خودش را معاینه کند که اگر این علائم را دید به سراغ متخصص رود:

رنگ ضایعات خوش خیم غالبا یکنواخت و یکپارچه است ولی ضایعات بدخیم سرطانی ناگهان تغییر رنگ می دهند و پوست را حالت یکپارچگی خارج می کنند.

حاشیه ی و لبه ی ضایعات سرطانی پوست غالبا نامنظم هستند.

شکل هندسی ضایعات خوش خیم معمولا متقارن است یعنی به صورت گرد و بیضی هستند ولی در مورد ضایعات سرطانی بدخیم شکل نامتقارن و بی نظمی ایجاد می شود.

اگر خال روی پوست از جمله از زانو به پائین بزرگ و با قطر بیش از شش میلی متر باشد احتمال سرطانی بودن آن وجود دارد.

البته قوانین فوق از جهت اطلاعات عمومی است و نباید انسان دچار وسواس و دلهره شود.

برای پیشگیری از سرطان نباید در پیک نور خورشید بیرون رفت و در صورت لزوم از کرم های ضد آفتاب استفاده نمود. چون نوع پوست از لحاظ پوست و چرب و مرطوب و غیره فرق دارد باید نوع کرم ضد آفتاب را از پزشک متخصص پوست پرسید. کرم باید یک میلیمتر ضخامت داشته باشد. کشاورزان و زارعان بیشتر باید به این نکته توجه کنند.

 

سرطان خون:

سرطان خون گاه لوکمی است و گاه لوسمی. سلول های خونی و مغز استخوان با هم دیگر می شوند. این سرطان شایع ترین نوع در کودکان است و البته در بزرگسالان هم شیوع دارند مخصوصا کسانی که داروهای ضد بیماری قلبی مصرف می کنند. در کودکان از سه تا هفت این بیماری شایع است. علت ایجاد سرطان خون ناشناخته است ولی مواجهه ی قبلی با اشعه، مواد شیمیایی مانند بَنزَن در ایجاد سرطان خون دخیل است.

کسانی که خواهر یا برادرشان مبتلا به سرطان خون هستند احتمال آنها به ابتلاء پنج برابر است. افرادی که به سندرم داون (منگولیسم) مبتلا هستند در خطر بیشتری از ابتلاء قرار دارند.

شایع ترین سرطان خون در کودکن ای ای ال و در بالغین سی ال ال است.

سرطان خون بر اثر تولید بیش از حد گلبول های سفید خون ایجاد می شود که به صورت نابالغ و غیر طبیعی از مغز استخوان ایجاد می شوند. این گلبولها عمکرد درست و طبیعی ندارند و موجب می شوند که تولید سایر گلبول های طبیعی از مغز استخوان کاهش یابد. به همین دلیل گلبول های قرمز خون و سفید و پلاکت های خون همه کاهش می یابند.

می توان به کتاب تشخیص بیماری ها نوشته ی چند دکتر خارجی مراجعه کرد که ترجمه شده است و توسط انتشارات چهر چاپ شده است.

علائم سرطان غالبا دیر تشخیص داده می شود با سایر بیماری ها غالبا اشتباه می شود از جمله علائم آن عبارتند از:

ضعف مفرط

خستگی

کم خونی شدید

رنگ پریدگی

خون ریزی مکرر از لثه که دیر بند می آید

تورم لثه

خونریزی از بینی در خواب و بیداری

کاهش وزن شدید

دردهای شکمی

تورم شکمی

تورم غدد لنفاوی

این علائم در سایر بیماری ها هم هستند مثلا ضعف شدید شاید به سبب کمبود قند بدن یا فشار پائین بدن باشد و خستگی شاید به سبب کم بودن کالری بدن باشد مثلا فرد از گوشت لازم و خرما و عسل استفاده نمی کند و بیشتر از کته و ماست و مانند آن که موجب سردمزاجی می شود استفاده می کند. مثلا کودک باید روزانه 1300 و بزرگسال باید 1500 کالری گرما داشته باشد.

اگر سرطان خون دیر تشخیص دیده شود کبد و طحال دچار نارسایی می شود و حتی تعویض خون نیز بی فایده است.

با آزمایش خون و مشاهده ی افزایش گلبول های سفید خون می توان به بیماری سرطان خون مشکوک شد. برای تشخیص قطعی باید از سلول های طولی مغز استخوان نمونه برداری کرد.

درمان سرطان خون بر اساس نوعش فرق دارد حتی گاه در نوع ای ای ال و سی ال ال حتی شاید نیاز به درمان وجود نداشته باشد. در سی ام ال اغلب با کنترل تعداد گلبول های سفید خون و استفاده از قرص به صورت طولانی مدت و شیمی درمانی بهبودی حاصل می شود. کودکان باید در بیمارستان تحت مداوا باشند زیرا گاه به سبب کاهش گلبول های سفید خون به اغماء می روند و بدنشان مبتلا به شوک می شود.

امروزه با شیمی درمانی تا هفتاد درصد سرطان خونی در کودکان مداوا می شود. پیوند مغز استخوان از کسانی که نوع آن برای این مریض قابل پیوند باشد (مخصوصا از اقوام درجه ی یک) موجب بهبودی می شود. البته مغز استخوان آن دو باید از حیث سلول های بنیادی بسیار شبیه به هم باشد.

برای پیشگیری و درمان سرطان خون می توان از گل همیشه بهار که به آن کالاندولا می گویند استفاده کرد. دمکرده ی گل همیشه بهار هر روز به مقدار دو تا چهار گرم در یک لیوان آب جوش مفید است. این نکته در کتاب گلچین جامع، ص 534 و کتاب صمصام معطر، ص 270 ذکر شده است.

همچنین است مصرف روزانه صد تا دویست گرم شلغم پخته. شلغم فوائد بسیار دارد و پنیسیلین طبیعی است و ضد جذام می باشد و روزانه دو لیوان آب شلغم آسم خفیف را نیز درمان می کند. برای سرطان معده و دستگاه گوارش نیز مفید است همچنین در بحث سرطان خون مفید است.

هر دو مورد بالا جهت جلوگیری از تجزیه شدن خون سرطانی مؤثر می باشند.

 

سرطان ریه:

این سرطان شایع ترین نوع سرطان در جهان و بیشترین مرگ و میر را به خود اختصاص داده است هرچند سرطان پستان در زنان شایع تر از سرطان ریه در آنها است.

یکی از مهمترین عامل این سرطان، استعمال دخانیات، مواد افیونی، قرص های روان بر گردان، بخارات مسموم (مانند گاز خردل، اسیتون که برای پاک کردن لاک و مانند آن به کار می رود، آب جوال، وایتکس، مواد سفید کننده ی شیمیایی، دود گازوئیل، دود برگ و دود چوب، دود پوست پیاز که در روایات است که موجب فقر می شود. باید توجه داشت که مخلوط کردن مواد شوینده ی شیمیایی موجب تولید گاز خفه کننده ای می شود که انسان را از بین می برد و موجب برونشیت و سرفه های حاد و احساس خفگی و در دراز مدت موجب سرطان ریه می شود.)

علائم شایع سرطان ریه:

سرفه های مداوم

خلط خونی

درد سینه

ذات الریه های مکرر (برونشیت و ورم ریه که اگر ریه آب آورد علامت سرطان ریه است.)

تنگی نفس (آسم)

تنفس صدا دار (اگر نوزاد این گونه تنفس کند این علامت آن است که او مبتلا به سیاه سرفه است که اگر مداوا نشود جلوی رشد او گرفته می شود و در آینده زود سرما می خورد.)

تب مکرر و دائمی و گاه تناوبی

کاهش وزن زیاد

پیشگیری و درمان:

چای کوهی، (چای پشمکی، گل راعی یا هوفاریقون) که فوائد مختلف دارد و در درمان ایدز نیز مفید است و همچنین تجمع مایعات اضافی در ریه را خشک می کند.

همچنین است گل و عسل استخودوس (گرم ترین عسل، عسل استخودوس و از آن پائین تر عسل آویشن است و از آن پائین تر عسل نعناع و بعد از آن عسل شبدر می باشد.) اینها حتی تومورهای اضافی مغز را خشک می کند و نزله و آب در حبابچه های ریه را خشک می کند. گل استوخودوس و افطیمون نیز مؤثر است.

اگر کسی یبوست مزمن هم دارد افطیمون برای آن نیز مؤثر است و موجب می شود که مخاط های اضافی، بلغم و نزله های اضافی مخصوصا در سنین بالا از بدن دفع شود. بهتر است هر کدام با فاصله ی هشت ساعته مصرف شود تا تداخل دارویی ایجاد نشود زیرا تداخلات دارویی گاه موجب تولید مواد سمی می شود.