درس طب استاد ضیائی

88/07/29

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: آنفولانزا
این بیماری یک بیماری ویروسی است و بحث روز جامعه ی ایران و جوامع جهانی است.
آنفولانزا اقسامی دارد:
1.آنفولانزای فصلی
2.آنفولانزای پرندگان (مرغی)
3.آنفولانزای انسانی
4.آنفولانزای پیشرفته (سارس)
5.آنفولانزای هنگ کنگی
6.آنفولانزای افغانی
7.تب کنگو که قسمی از آنفولانزا است.
8.آنفولانزای خوکی (آنفولانزای إی)
آنفولانزا یک عفونت ویروسی در دستگاه تنفسی فوقانی می باشد آنفولانزای إی، بی و سی هر کدام انواعی دارد. متخصصین می گویند که هر کسی در طول عمرش مبتلا به بیماری های ویروسی می شود و حدودا دویست نوع ویروس وجود دارد. معمولا هر ده سال نوعی جدید از آنفولانزا به وجود می آید که با انواع دیگر متفات است و چون افراد نسبت به آن ایمنی ندارند این موجب فراگیری آن می شود و افراد زیادی به آن مبتلا می شوند.
به مناسبت شهری که آنفولانزای جدید در جایی شیوع می یابد نام آن شهر را روی آن نوع آنفولانزا می گذارند مانند آنفولانزای افغانی و مانند آن.
علائم آنفولانزا غالبا شبیه سرماخوردگی می باشد با این فرق که غالبا در آن درد عضلانی و تب شدیدتری وجود دارد.
علائم آنفولانزا عبارتند از:
1.تب بالا
2.درد شدید عضلانی
3.گلودرد
4.سردرد
5.سرفه ی خشک
6.آبریزش بینی
7.احتقان بینی
8.خس خس سینه
9.لرز
10.عطسه
11.التهاب سینوس ها
12.ورم ملتحمه ی چشم که پرده ی نازکی است که روی چشم و پشت چشم است و یک دهم میلی متر است.
13.بزرگ شدن غدد لنفاوی گردن گاه غدد لنفاوی بر اثر بیماری عفونی و در جاهایی که گربه و سگ رفت و آمد دارند به وجود می آید و به انسان سرایت می کند که به آن بیماری پنجه گربه ای می گویند.
این بیماری غالبا خود به خود کاهش می یابد و برای مداوای آن می توان از داروهایی که برای سرماخوردگی معرفی شده است استفاده کرد که اعم است از داروهای شیمیایی، گیاهی، میوه ها و داروهای ترکیبی. همچنین در مورد آنفولانزا می توان از داروی آمانتادین که یک داروی ضد ویروس است استفاده نمود.
افراد شیرخوار و انسان های بالای هفت و پنج سال که مبتلا شده اند باید تحت نظر متخصص قرار گرفت زیرا آنفولانزا در این سن موجب مرگ و میر بیشتری می شود.
آنفولانزای خوکی نیز بیماری حاد تنفسی است که ابتدا در میان خوک ها رواج یافته بوده است. گوشت خوک علاوه بر حرمت شرعی موجب بی عفتی در زنان و مردان می شود. این نوع آنفولانزا به شدت واگیر است و فرد بعد از یک تا سه روز ابتلا به این ویروس علائم آن را در خود مشاهده می کند و فرد به تب بالای 38 درجه و گلودرد و سرفه و تهوع، استراغ و کاهش اشتهاء و سایر علائم مبتلا می شود. حتی فرد اگر بیماری مزمن دیگری داشته باشد آنها نیز تشدید می شوند.
آنفولانزا از طریق عطسه و سایر ترشحات دستگاه تنفسی به دیگران انتقال می یابد مخصوصا اگر فاصله کمتر از یک و نیم متر باشد. در روایات است که اگر برای دیدن فرد جذامی می روید از یک ذراع به آنها نزدیک تر نشوید.
تماس ها گاه غیر مستقیم است مانند دست دادن و معانقه کردن. در محیط های عمومی مانند مساجد، مدارس و سایر اماکن باید توصیه شود که بهداشت های فردی و اجتماعی مانند شستن دست ها و استفاده از صابون و مانند آن رعایت شود.
تماس ها گاه فیزیکی است مانند کسانی که سگ و گربه را در خانه راه می دهند. سگ حاوی حدود هشتصد نوع بیماری است و بیماری مشترک بین سگ و انسان تا صد و پنجاه نوع بالغ می شود.
باید توجه داشت که گوشت حلال را باید پخت و خورد زیرا گوشت اگر پخته شود بیماری ای از آن به انسان منتقل نمی شود از این رو در روایات است که گوشت را باید بپزند و بخورند و خوردن گوشت خام مکروه است.
در خارج که مصرف گوشت خوک شیوع دارد این نکته حائز اهمیت است خوک از کثیف ترین حیوانات است و در مدفوع خود می غلطد و حاوی انواع بیماری ها است. حتی در اروپای غربی برای اهانت زندانی یک خوک را با او همنشین می کنند تا محیط را آلوده کند. حتی اگر کسی به عنوان فحش به دیگری خوک بگوید در فرهنگ آنها از بدترین فحش ها محسوب می شود. حتی در نقاشی ها خود هنگام کشیدن عکس شیطان سر آن را به شکل خوک می کشند حتی در انجیل آمده است که حضرت موسی برای از بین بردن نماد شیطان همه ی خوک را غرق کرد.
ویروس آنفولانزای خوکی در دمای بالای هفتاد درجه از بین می رود. افراد مبتلا از یک روز قبل از بروز علائم آن تا هفت روز بعد ناقل می باشند و این مدت در کودکان بیشتر است.
در پزشکی گیاهی هنگامی که فرد احساس سرماخوردگی دارد (زیرا قبل از سرماخوردگی فرد احساس ضعف و بیماری می کند) از عسل رقیق شده در آب یا آب جوش ولرم یا آب سیب یا دارو گیاهی هِکی هِرب استفاده کند. مخصوصا اگر کسی در فصل پاییز باشد و احساس سرماخوردگی پیدا کرده است. این دارو سیستم دفاعی بدن را قوی می کند و حتی از استامینوفن کدئین نیز قوی تر است.
در روایت است که هر طائفی که به گناه جدیدی مبتلا شوند خداوند نیز بیماری ای جدید نازل می کند.
بیماری آنفولانزا در افراد مسن، کودکان و شیرخواران، زنان باردار، کسانی که بیماری مزمن دارد شدت بیشتری می یابد و مقدار مرگ و میر در آنها بیشتر است. واکسن قطعی برای درمان این بیماری وجود ندارد. حتی واکسن آنفولانزای فصلی نیز نمی تواند مانع از تمامی انواع آنفولانزاها کند.
برای عدم ابتلا به این بیماری باید بهداشت شخصی را رعایت کرد مثلا هنگام عطسه کردن جلوی دهان را دستمال بگذارند، دست ها را قبل و بعد از غذا، قبل از وضو و قبل از غسل جنابت بشویند. لازم نیست که حتما دست را با مایع دستشویی شست تا احتمالا بر اثر مصرف زیاد به پوست دست آسیب وارد شود.
فرد مبتلا به این بیماری باید استراحت مطلق داشته باشند و آب بیشتری مصرف کنند. آب شلغم نیز برای درمان این بیماری مفید است.
باید وسائل شخصی مانند دستمال های مصرف شده را دفع کرد و اگر در سطل آشغال می گذارند، باید در دار باشد و یا در کیسه ی مشمایی گذاشته سر آن را گره بزنند و یا زیر خاک دفن کنند. بعضی از این انواع ویروس ها تا چند ساعت در هوای آزاد همچنان زنده هستند. حتی مثلا اگر کسی در خواب جنب شود و لباسش آلوده شود و یا داخن لگن رفته و شستشو کرده باشد و تا چند ساعت نباید پائین تنه ی بدن زن به آن بخورد زیرا ممکن است اسپرم زنده باشد و وارد بدن او شود. بنا بر این زنان اگر وارد حمام می شوند باید سعی کنند پائین تنه ی خود را به کف حمام نزنند بلکه مثلا دو زانو یا روی زیرپایی بنشینند که البته باید قبلش آن را آب زده باشد. حتی گاه ارتباط پائین تنه ی آنها با کف حمام موجب ایجاد عفونت در آنها می شود. حتی زن ها اگر در برکه ها و مانند آن روند ممکن است نوعی حیوانات ریز وارد بدن آنها شوند و رشد کنند. در جریان قضاوت های امیر مؤمنان علی علیه السلام آمده است که در زمان عمر چنین زنی را آورده بودند که به او تهمت زنا زدند ولی امیر مؤمنان علیه السلام واقعیت را برای مردم مشخص کرد و از رحم زن چیزی شبیه مار بیرون آمد.
به هر حال فرد مبتلا به آنفولانزا ده تا بیست دقیقه بدنش را آب صابون بشوید و حتی المقدور صابونی که استفاده می کند اسیدی نباشد.
نباید با فرد مبتلا، روبوسی کرد و یا با او دست داد. نباید دست های آلوده را به چشم و دهان زد. در روایت است که اگر کسی می خواهد نور چشمش زیاد شود اول دستش را بشوید و بعد به چشم خود بزند.
اگر در کودکان مشاهده شد که تنفسشان دشوار است و یا رنگ پوستشان آبی است و یا بچه از مایعات کافی استفاده نمی کند و یا از خواب بیدار نمی شود و یا تحمل آن کاهش یافته و بیقراری دارد و یا علائم آنفولانزا در او کم شد ولی دوباره به شکل تب و سرفه ی شدید که گاه همراه با راش پوستی است در او ایجاد شده است باید سریع به اورژانس مراجعه کرد.
همچنین در بزرگسالان اگر حال تهوع شدید، درد شدید عضلات، تنفس دشوار، درد یا احساس فشار در قفسه ی سینه یا شکم، سرگیجه ی ناگهانی، گیجی و یا منگی در خود مشاهده کرد سریع باید به پزشک مراجعه کند.
اگر کسی در کشورهای خارجی است و به این نوع آنفولانزاها مبتلا شده است اگر تب بالا دارد یا سرفه یا ناراحتی گلو دارد اولا باید استراحت مطلق کند و حتی المقدور به محل کار و اجتماعات عمومی و مراسم فامیل و مدرسه و مانند آن نرود و بهداشت و درمان شخصی و عمومی را رعایت کند.
در سال 1878 میلادی ویروسی آنفولانزای خوکی پیدا شد که از پرندگان به خوک منتقل شده بود و بیست میلیون انسان را از بین برد. از آن زمان به بعد 22 نوع آنفولانزای مختلف از پرندگان و 21 مورد دیگر از گوشت فروش ها و گوشت های صنعتی پیدا شد. بنا بر این باید گوشت را با دستکش خورد کرد و بعد دست ها را شست و بچه ها نباید با کبوتر و مرغ و غیره بازی کنند و اگر چنین کردند بعدش دست خود را بشویند. همچنین نباید در پرندگان مرده بازی کرد. در صورت مشکوک بودن از نگهداری قناری و غیره در خانه خودداری کنند.
پوست مرغ های صنعتی را باید دور ریخت. حتی دست زدن به پرندگان و یا نزدیک شدن به آنها مانند اردک های وحشی احتمال ابتلا به این نوع آنفولانزا را دارد.
نگهداری طیور باید در محیط مخصوص و با آب و دانه ی مخصوص باشد. حتی اگر کسی که مبتلا است رعایت نکند و دیگری را مبتلا کند و او از بین برود او در قتل وی سهیم بوده است.
پرندگان مهاجر در کشور ما باید بدانند که این نوع آنفولانزا از راه گوارشی، تنفسی و حتی از راه چشم می تواند منتقل شود.