موضوع: ادامه بحث غذاهای ذکر شده در روایات(حلیم – آبگوشت – کباب)

صحبت راجع به تغذیه است. غذاهای مفید و منصوصی که در روایات ذکر شده است. وقتی غذایی در بیانات ائمه(ع) وارد شده باشد، اطمینان خاطری برای انسان در مورد ضرر نداشتن آن غذا، به وجود می‌آید.

غذاهای منصوص مانند دعاهای منصوص هستند. هر دعایی خوب است ولی دعاهای منصوص اثر بیشتری دارد. در مورد غذا هم دست انسان باز است ولی اگر در مورد غذایی روایتی وارد شده باشد یقینا نفع این غذا بیشتر است و ضرر کمتری دارد.

حلیم

حلیم جزء غذاهای اسلامی و مورد سفارش پیامبر(ص) و اهل بیت (ع) است و غذایی است که اهل بیت (ع) از آن استفاده می‌کردند.

در عین حالیکه حلیم غذا است، درمان یک سری بیماری ها و ضعف ها می‌باشد.

حلیم تقویت کننده‌ی کمر و تقویت کننده‌ی جنسی است. حلیم برای عبادت نشاط می‌آورد.

در خیلی از مناطق به خصوص در اطراف خراسان مرسوم است که در مناسبت ها و در دعوتی های خود مانند مراسم عزاداری و عروسی حلیم می‌دهند و این چیز خوبی است و بهتر از انتخاب چیزهای دیگر است.

خوب است چیزی به مهمان بدهیم که سفارش پیامبر(ص) و اهل بیت (ع) باشد.

روایات حلیم علاوه بر مستفیض و متعدد بودن، شاید روایات متواتر هم باشد.

حلیبم از ترکیب گوشت و دانه مانند گندم و جو و یا حتی نخود و ماش از چیزهایی که در روایات منصوص است تشکیل می‌شود.

پختن گوشت با یکی از حبوبات حلیم می‌شود. چیزی که مرسوم است و شناخته شده است، پختن گوشت با گندم یا نهایتا با جو است و در روایات روی گندم یا جو تاکید شده است.

از تعریف حلیم استفاده می‌شود که پختن گوشت با هرکدام از حبوبات مانند نخود که خود نخود تقویت کننده‌ی جنسی است و اگر به شکل حلیم دربیاید اثر آن بیشتر خواهد بود، یا با عدس و لوبیا و ماش، به اعتبار نیاز انسان، می‌تواند باشد.

حلیم تقویت کننده است ولی گاهی در عین تقویت کنندگی اثرات دیگر هم مطلوب است. مثلا شخص مزاج گرم دارد بنابراین حلیم را با عدس درست می‌کند. شخصی اسهال دارد که می‌تواند حلیم را با ماش درست می‌کند.

در برای درست کردن حلیم امروزی پوست گندم و جو را می‌گیرند ولی به نظر می‌رسد که اگر با گندم و جو با پوست باشد بهتر است.

در روایت آمده است:

إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص شَكَا إِلَى‌ رَبِّهِ‌ وَجَعَ‌ الظَّهْرِ فَأَمَرَهُ بِأَكْلِ الْحَبِّ (مَعَ اللَّحْمِ) يَعْنِي الْهَرِيسَةَ[1]

یعنی پیامبر(ص) از کمر درد به خداوند شکایت کرد خداوند به او امر فرمود دانه را با گوشت یعنی حلیم بخورد

در روایت دیگر آمده است:

أَتَانِي جَبْرَئِيلُ ع فَأَمَرَنِي‌ بِأَكْلِ‌ الْهَرِيسَةِ لِيَشْتَدَّ ظَهْرِي وَ أَقْوَى بِهَا عَلَى عِبَادَةِ رَبِّي‌[2]

یعنی جبرئیل آمد و من را به خوردن حلیم امر کرد تا کمرم قوی شود و برای عبادت پرودگارم قوی تر شوم.

غذای حلیم دستور جبرئیل است بنابراین دستور حلیم از خداوند نازل شده است. با وجود این روایت شک و تردید در مورد ضرورت مصرف حلیم باقی نمی‌ماند زیرا قطعا نفع زیادی دارد.

انسان مومن می‌فهمد خداوند بیخود دستور نمی‌دهد و حتما بهترین غذا است و بیشترین نفع را دارد.

حتی الامکان گندمی که مصرف می‌شود، بومی باشد و کود شیمیایی نخورده باشد و سم پاشی هم نشده باشد.

در روایت دیگر آمده است:

إِنَّ عُمَرَ دَخَلَ‌ عَلَى‌ حَفْصَةَ فَقَالَ كَيْفَ رَسُولُ اللَّهِ فِيمَا فِيهِ الرِّجَالُ فَقَالَتْ مَا هُوَ إِلَّا رَجُلٌ مِنَ الرِّجَالِ فَأَنِفَ اللَّهُ لِنَبِيِّهِ ص فَأَنْزَلَ إِلَيْهِ صَحْفَةً فِيهَا هَرِيسَةٌ مِنْ سُنْبُلِ الْجَنَّةِ فَأَكَلَهَا فَزَادَ فِي بُضْعِهِ بُضْعَ أَرْبَعِينَ رَجُلا[3]

یعنی عمر بر حفصه(دخترش) وارد شد گفت پیامبر(ص) از نظر مردانگی چگونه است حفصه گفت مانند بقیه‌ی مردان است پس خداوند از این مطلب ناراحت شد و برای پیامبر(ص) ظرفی پر از حلیم از گندم بهشت فرستاد و پیامبر(ص) خورد و قدرت چهل مرد را پیدا کرد.

امروزه بیشتر مردم مشکل ناتوانایی جنسی دارند و مسئله‌ی مهمی است و به نظر می‌رسد به وجود آمدن این مشکل عمدی است و به وسیله‌ی داروها به خصوص قرص های تقویت کننده‌ی جنسی مانند Sildenafil و Viagra که قرص های آبی رنگی است و Tadalafil که قرص های زرد رنگ است، به وجود آمده است.

این قرص ها نابود کننده است. ممکن است انسان به طور موقت تقویت بشود ولی در آخر کار نابود کننده‌ی نعوظ است. عمدی این قرص ها را قرار می‌دهند تا جمعیت مردم و نسل شیعیان کم بشود.

مردم خوشحال می‌شوند وقتی روز اول و دوم تقویت می‌شود و فکر می‌کند جوان پانزده ساله شده اند ولی خیلی زود نه این دارو و نه داروهای دیگر اثری نمی‌کند و کلا آلت از کار می‌افتد.

حلیمی که برای پیامبر(ص) فرستاده شد، حلیم خاصی است زیرا از بهشت نازل شده است و از گندم بهشت تهیه شده بود ولی چون برای تقویت پیامبر(ص) از بهشت حلیم نازل شد، معلوم می‌شود حلیم برای تقویت جنسی مناسب است.

در روایت آمده است:

إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَهْدَى‌ إِلَى‌ رَسُولِ‌ اللَّهِ ص هَرِيسَةً مِنْ هَرَائِسِ الْجَنَّةِ غُرِسَتْ فِي رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ فَرَكَهَا الْحُورُ الْعِينُ‌ فَأَكَلَهَا رَسُولُ اللَّهِ ص فَزَادَ فِي قُوَّتِهِ بُضْعَ أَرْبَعِينَ رَجُلًا وَ ذَلِكَ شَيْ‌ءٌ أَرَادَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يَسُرَّ بِهِ نَبِيَّهُ مُحَمَّداً ص[4]

یعنی خداوند تبارک و تعالی حلیمی از حلیم های بهشت را برای پیامبر(ص) هدیه فرستاد که گندم آن در بهشت کاشته شده است و حورالعین آن گندم را سابیده و سبوس آن را جدا کرده است و پیامبر(ص) آن را خورد و قوت چهل مرد را پیدا کرد و آن چیزی بود که خداوند خواست به وسیله‌ی آن پیامبر(ص) را خوشحال کند.

«فرکها» به معنای جدا کردن سبوس و آسیاب کردن است. معلوم می‌شود جدا کردن سبوس هم کار بدی نیست.

روش درست کردن حلیم را همه می‌دانند. گندم و جو را با هم به مدت طولانی روی آتش قرار می‌دهند تا پخته بشود و له می‌شود و یا امروزه با دستگاه ها میکس انجام می‌شود و تبدیل به حلیم می‌شود.

حلیم های بازاری را صاف می‌کنند و پوست جدا می‌شود ولی نیاز به این کارها نیست.

یک شب تا صبح باید حلیم بپزد.

گندم و جو اگر شکسته باشد زودتر پخته می‌شود ولی به نظر می‌رسد اگر گندم و جو درسته باشد بهتر و خوشمزه تر است.

در روایت آمده است که پیامبر(ص) به شتری که بار گندم داشت گفت حلیم راه می‌رود! معلوم می‌شود که حلیم باید گوشت زیادی داشته باشد.

آبگوشت

از جمله غذاهایی که سالم مانده و توصیه شده است، آبگوشت است ولی امروزه رب گوجه اضافه می‌کنند. الحمدلله گوشت گوسفند هنوز در ایران سالم است زیرا گوسفندان به چرا می‌روند ولی در گوسفند در کشورهای دیگر نوعا پرورشی هستند.

اگر چیزهای دیگر آبگوشت مانند نخود و لوبیا و نان، ارگانیک و طبیعی باشد خیلی خوب می‌شود.

در زبان عربی به آبگوشت «مَرَق» گفته می‌شود. پیامبر(ص) و ائمه (ع) خودشان آبگوشت می‌خوردند و به دیگران هم اطعام می‌کردند.

در روایت آمده است:

وَ إِذَا طَبَخْتَ قِدْراً فَأَكْثِرْ مَرَقَهَا وَ إِنْ لَمْ يُصِبْ جِيرَانُكَ مِنْ لَحْمِهَا أَصَابُوا مِنْ مَرَقِهَا لِأَنَّ الْمَرَقَ أَحَدُ اللَّحْمَيْن‌[5]

یعنی هنگامی که یک دیگ گوشت پختید، آب آن را زیاد کنید و اگر به همسایه از گوشت نرسد، آبگوشت برسد زیرا آبگوشت یکی از دو گوشت است.

پیامبر(ص) می‌فرماید آبگوشت، گوشت محسوب می‌شود و آثار گوشت را دارد و تقویت کننده است.

ممکن است در انتخاب نوع گوشت تفاوتی باشد مثلا شخصی که سرد مزاج است گوشت شتر را به جهت گرم مزاج بودنش انتخاب کند و شخصی که گرم مزاج است گوشت بز را به جهت سرد مزاج بودنش انتخاب کند و شخصی که معتدل است گوشت گوسفند را انتخاب کند و از همه بهتر است.

در روایت آمده است:

أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص لَمَّا نَحَرَ هَدْيَهُ أَمَرَ مِنْ كُلِّ بَدَنَةٍ بِقِطْعَةٍ فَطُبِخَتْ‌ فَأَكَلَ‌ مِنْهَا وَ أَمَرَنِي فَأَكَلْتُ وَ حَسَا مِنَ الْمَرَقِ وَ أَمَرَنِي فَحَسَوْتُ مِنْهُ وَ كَانَ أَشْرَكَنِي فِي هَدْيِهِ وَ قَالَ مَنْ حَسَا مِنَ الْمَرَقِ فَقَدْ أَكَلَ مِنَ اللَّحْمِ[6]

یعنی حضرت امیر(ع) فرمود هنگامی که پیامبر(ص) شتران خود را در مکه نحر کرد دستور داد تا از هر شتر یک تکه گوشت جدا شود و پخته شد و پیامبر(ص) از آن خوردند و به من دستور داد و من هم خوردم و از آبگوشت خوردم و پیامبر(ص) من را در هدی خود شریک قرار داد و فرمود کسی که آبگوشت می‌خورد در حقیقت گوشت خورده است.

از روایت استفاده می‌شود اگر آبگوشت اضافه بشود و هرچقدر آب زیاد هم باشد باز هم اثر گوشت را دارد.

در روایت آمده است:

إِذَا أُدْخِلَ اللَّحْمُ مَنْزِلَ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ صَغِّرُوا الْقِطَعَ‌ وَ كَثِّرُوا الْمَرَقَةَ وَ أَقْسِمُوا فِي الْجِيرَانِ فَإِنَّهُ أَسْرَعُ لِإِنْضَاجِهِ وَ أَعْظَمُ لِبَرَكَتِه‌[7]

یعنی هنگامی که گوشت داخل منزل پیامبر(ص) می‌شد می‌فرمود گوشت را قطعه های کوچک کنید و آب را زیاد کنید و به همسایه ها بدهید زیرا گوشت زودتر پخته می‌شود و برکت آن زیاد می‌شود.

وقتی گوشت ریز باشد زودتر پخته می‌شود و به همه گوشت می‌رسد ولی اگر تکه گوشت ها درشت باشد به همه گوشت نمی‌رسد و مجبورند از آب گوشت استفاده کنند. حتی الامکان باید گوشت ریز باشد.

امروزه به آبگوشت، حبوبات یا تره بار اضافه می‌کنند مانند خورشت بادمجان و خورشت کدو که این هم در روایات وجود دارد.

پیامبر(ص) می‌فرماید وقتی گوشت می‌پزید داخل آن کدو زیاد بریزید زیرا فوائد دارد.

در روایت آمده است:

إِذَا اتَّخَذَ أَحَدُكُمْ‌ مَرَقاً فَلْيُكْثِرْ فِيهِ الدُّبَّاءَ فَإِنَّهُ يَزِيدُ فِي الدِّمَاغِ وَ الْعَقْل‌[8]

یعنی هنگامی که آبگوشت درست می‌کنید در آن زیاد کدو تنبل بگذارید زیرا مغز و قدرت درک انسان را زیاد می‌کند.

بنابراین آبگوشت کدو غذای افرادی است که مبتلا به مشکل مغزی مانند اوتیسم هستند.

افرادی که کم عقلی دارند و مشکلات مغزی دارند و یا به جهت سن بالا مغزش کوچک شده است و یا بچه ای که هنگام تولد به خاطر نرسیدن اکسیژن به مغز مبتلا به فلج مغزی شده است، یا افراد مبتلا به سی پی، اوتیسم و مانند این ها باید از خورشت کدو تنبل استفاده کنند.

بیماری صرع به جهت آسیب جن است.

کدو برای بچه های ناآرام و اوتیسمی های ناآرام حیاتی است و موجب آرامش آن ها می‌شود.

در قرآن می‌فرماید:

﴿وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِبا﴾[9]

یعنی و ذا النون [يونس‌] را (به ياد آور) در آن هنگام كه خشمگين (از ميان قوم خود) رفت‌

حضرت یونس عصبانی و ناآرام بوده است.

﴿وَ أَنْبَتْنا عَلَيْهِ شَجَرَةً مِنْ يَقْطين‌ وَ أَرْسَلْناهُ إِلى‌ مِائَةِ أَلْفٍ أَوْ يَزيدُون ﴾[10]

یعنی و بوته كدويى بر او رويانديم (تا در سايه برگهاى پهن و مرطوبش آرامش يابد) و او را به سوى جمعيّت يكصد هزار نفرى- يا بيشتر- فرستاديم‌

حضرت یونس از کدو تغذیه کرد و آرام شد.

بنابراین به مقتضای قرآن، کدو عصبانیت و ناآرامی را از بین می‌برد. برای افراد بیش فعال و کم عقل خوب است زیرا کدو مغز و عقل یعنی قدرت درک را زیاد می‌کند.

آب کدو هم خوب است.

کدو برای بیماری های آلزایمر و پارکینسون هم مفید است زیرا در این بیماری ها مغز کوچک می‌شود.

کدوهای سبز هم خوب است ولی کدو تنبل بهتر است زیرا در روایت «دباء» یعنی کدو تنبل آمده است.

کدو سفید هم خوب است و اینجا کم است.

کباب

کباب، گوشت بریان است و غذایی سفارش شده است. کباب درمان کم خونی و زیاد کننده‌ی خون است.

در روایت آمده است:

قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع مَا لِي أَرَاكَ‌ مُصْفَرّاً فَقُلْتُ وَعْكٌ أَصَابَنِي فَقَالَ كُلِ اللَّحْمَ فَأَكَلْتُهُ ثُمَّ رَآنِي بَعْدَ جُمْعَةٍ وَ أَنَا عَلَى حَالٍ مُصْفَرٌّ فَقَالَ أَ لَمْ آمُرْكَ بِأَكْلِ اللَّحْمِ قُلْتُ مَا أَكَلْتُ غَيْرَهُ مُنْذُ أَمَرْتَنِي بِهِ قَالَ كَيْفَ أَكَلْتَهُ قُلْتُ طَبِيخاً قَالَ لَا كُلْهُ كَبَاباً فَأَكَلْتُ ثُمَّ أَرْسَلَ إِلَيَّ فَدَعَانِي بَعْدَ جُمْعَةٍ فَإِذَا الدَّمُ قَدْ عَادَ فِي وَجْهِي فَقَالَ نَعَم‌[11]

امام کاظم (ع) به من فرمود چرا تو را زرد رنگ می‌بینم عرض کردم مبتلا به تب شدید شدم امام فرمود گوشت بخور من هم گوشت خوردم سپس امام یک هفته بعد من را دید و هنوز صورتم زرد است امام (ع) فرمود آیا سفارش نکردم گوشت بخورید عرض کردم چیزی غیر از گوشت نخوردم فرمود چگونه گوشت می‌خوری؟ عرض کردم آب پز می‌خورم فرمود کبابی بخور و من هم خوردم و امام (ع) بعد از یک هفته دنبال من فرستاد و خدمت امام(ع) رسیدم و پریدگی رنگ مرتفع شده است امام (ع) فرمود الان خوب است.

در روایت می‌فرماید تب، خون انسان را می‌خورد و گوشت را آب می‌کند و استخوان ها را سست می‌کند.

در روایت دیگر آمده است:

اشْتَكَيْتُ بِالْمَدِينَةِ شَكَاةً ضَعُفْتُ‌ مِنْهَا فَأَتَيْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع فَقَالَ لِي أَرَاكَ ضَعِيفاً قُلْتُ نَعَمْ فَقَالَ لِي كُلِ الْكَبَابَ فَأَكَلْتُهُ فَبَرَأْتُ[12]

یعنی در مدینه به بیماری مبتلا شدم و ضعیف شدم امام کاظم (ع) فرمود چرا ضعیف هستی؟ عرض کردم بله فرمود کباب بخور من هم خوردم و خوب شدم.

در روایت دیگر آمده است:

أَكْلُ‌ الْكَبَابِ‌ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى[13]

یعنی خوردن کباب تب را برطرف می‌کند.

قبلا هم در جلد سوم خواندیم غذای کسی که تب دارد گوشت بریان است.

از روایات استفاده می‌شود هرگاه خون کم بشود، صفراء غلبه پیدا می‌کند.

گوشتی که با آتش می‌پزد کباب است ولی امروزه گوشت را چرخ می‌کنند و بعد از چرخ کردن به سیخ می‌کشند و می‌پزند ولی شاید کباب بهتر، کباب برگ باشد. حتی الامکان گوشت نباید با آهن تماس بگیرد. گوشت باید بدون تماس با آهن بریان شود.

سیخی که استفاده می‌شود چوبی یا مانند آن باشد زیرا آهن زیاد خوب نیست.

کباب درمان معده است.

چون چرخ گوشت آهنی است، بهتر است که برای تماس نداشتن با آهن، گوشت چرخ نشود.

به نظر می‌رسد اگر بتوانند گوشت را بدون تماس با آهن بریان کنند، بهتر خواهد بود.

نجاست آهن با شستن از بین نمی‌رود، آنچه با آب پاک می‌شود متنجس است.

نجاست به معنای «مضر» است و شاید این ضرر با شستن برطرف نشود.

دو باب در وسائل راجع به نجاست آهن و شستن دست بعد از برخورد با آهن وارد شده است.

در مورد آهن هم مسخ و هم نجس و هم رجس وارد شده است.

آهنی رنگ شده به خاطر شیمیایی بودن رنگ مضر است.

در روایت آمده است:

أَصَابَ النَّبِيَّ ص جُوعٌ شَدِيدٌ وَ هُوَ فِي مَنْزِلِ فَاطِمَةَ ع قَالَ عَلِيٌّ ع‌ فَقَالَ لِيَ النَّبِيُّ ص يَا عَلِيُّ هَاتِ‌ الْمَائِدَةَ فَقَدَّمْتُ الْمَائِدَةَ وَ عَلَيْهَا خُبْزٌ وَ لَحْمٌ مَشْوِيٌّ[14]

یعنی پیامبر(ص) در منزل فاطمه(س) شدیدا گرسنه شد و فرمود ای علی سفره را بیاور سفره را آوردم و داخل آن نان و گوشت بریان بود.

این روایت جزء معجزات پیامبر(ص) بوده است زیرا در خانه چیزی نبوده است و در سفره‌ی خالی غذا یافت شد.

کباب غذای بسیار خوبی است و سفارش شده است ولی باید لوازم آن را در نظر گرفت.

کبابی که درون تابه بپزد «مَقلی» یعنی سرخ کرده است و کباب نیست.