موضوع: ادامه بحث تغذیه(آداب بعد از غذا خوردن) – معرفی بیماری سرماخوردگی

گفتن الحمدلله در آخر غذا خوردن

سفارشاتی راجع به بعد از غذا خوردن وجود دارد.

زمانیکه غذا خوردن تمام شد، گفتن الحمدلله اثرات خوبی بر سلامتی دارد. با گفتن الحمدلله انسان نشان می‌دهد غذا خوردن پایان یافته است و دیگر خورده خواری نمی‌کند.

ائمه(ع)‌ فرموده اند غذا ما را بیمار نمی‌کند زیرا در اول غذا بسم الله و در آخر غذا الحمدلله می‌گوییم.

متاسفانه این مسئله امروزه فراموش شده است درحالیکه مسیحیان در آخر غذا، دست ها را جمع می‌کنند و می‌گویند خداوندا ما به خاطر نعمت ها از تو سپاسگزاریم.

ما این همه سفارش داریم و باز هم از این مسئله غافل شده ایم ولی دعای آخر غذا هم خوب است چون شامل حمد خداوند هم می‌شود.

پاک کردن و لیسیدن انگشت ها

گویا لیسیدن انگشتان در انتهای غذا منفعت دارد زیرا روایت داریم خداوند به کسی که این کار را انجام می‌دهد می‌فرماید «بورک علیکم».

در روایت آمده است:

إِذَا أَكَلَ‌ أَحَدُكُمْ‌ طَعَاماً فَمَصَّ أَصَابِعَهُ الَّتِي أَكَلَ بِهَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَارَكَ اللَّهُ فِيكَ‌.[1]

یعنی هنگامی که یکی از شما غذا خورد و انگشتانی را که با آن غذا خورده است را بلیسد یا بمکد خداوند می‌فرماید خدا به شما برکت بدهد.

فرمایش خداوند متعال، مانند قول دیگران نیست بلکه به معنای سلامتی و استفاد‌ه‌ی کامل از غذا و شادابی و سرحالی در دنیا و آخرت است. قول خداوند کامل و اتم است.

معلوم می‌شود مکیدن انگشتان بعد از غذا نهایت سلامتی را به دنبال دارد.

ممکن است لیسیدن قاشق در انتهاء غذا هم مشمول این روایت باشد زیرا انسان به وسیله‌ی قاشق غذا خورده است و در روایت آمده است انگشتانی که با آن ها غذا خورده شده است، و با قاشق هم غذا خورده شده است.

ولی احتمال دارد که انگشت موضوعیت داشته باشد زیرا در روایت آمده است انگشتانی را که با آن ها غذا خورده شده است. بنابراین لیسیدن وسیله‌ی غذا خوردن کافی نیست بلکه این وسیله باید انگشت باشد.

در روایت آمده است که ظرف غذا باید لیسیده بشود و شاید بنابر احتمال سوم، لیسیدن قاشق به عنوان ظرف غذا مطلوب باشد. ولی لیسیدن ظرف غذا با مکیدن انگشتان اثر متفاوت دارد.

لیسیدن ظرف غذا

در روایت آمده است:

كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَلْطَعُ‌ الْقَصْعَةَ قَالَ وَ مَنْ لَطَعَ قَصْعَةً فَكَأَنَّمَا تَصَدَّقَ بِمِثْلِهَا.[2]

یعنی پیامبر(ص) ظرف غذا را میلیسید و می‌فرمود کسی که ظرفی را بلیسد گویا به همان مقدار صدقه داده است.

یا مقدار غذای در ظرف مراد است و یا مقداری که لیسیده شده است مراد است و یا به احتمال بعید به مقدار ظرف مراد باشد.

ظاهرا لیسیدن خود ظرف مراد است و پاک کردن با انگشت مشمول این روایت نیست.

بله، اگر سنت امروزه نیست شاید به دلیل نادیده گرفتن ما است و احتمال دارد اگر ما این سنت را احیاء‌ کنیم تمام مردم دنیا از ما پیروی کنند.

خوردن ریزه غذا ها

خوردن غذا یا نانی که داخل سفره یا بیرون سفره ریخته است، هم سفارش شده است و هم درمان تمام بیماری ها به خصوص پهلو درد می‌باشد.

هر کس بیماری سخت مانند سرطان،‌ دیسروفی عضلات، ام اس یا بیماری های دیگر دارد، بعد از خوردن غذا، خورده نان ها و خورده غذا ها را جمع کند و بخورد زیرا این کار خیلی بهتر از شیمی درمانی و رادیو تراپی و عمل جراحی است.

روایات این سفارش متواتر است و شک و تردیدی در این مسئله وجود ندارد.

در روایت آمده است:

الَّذِي‌ يَسْقُطُ مِنَ‌ الْمَائِدَةِ مُهُورُ الْحُورِ الْعِينِ فَكُلُوهُ‌[3]

یعنی آنچه از سفره بیرون می‌ریزد مَهرهای حورالعین است پس آن را بخورید.

در روایت آمده است «من المائده» بنابراین غذاهایی که بیرون سفره افتاده است مراد است و این غیر از ریزه غذاهایی است که درون سفره است.

در روایت دیگر آمده است:

مَنْ تَتَبَّعَ مَا يَقَعُ‌ مِنْ‌ مَائِدَتِهِ‌ فَأَكَلَهُ ذَهَبَ عَنْهُ الْفَقْرُ وَ عَنْ وُلْدِهِ وَ وُلْدِ وُلْدِهِ إِلَى السَّابِع‌[4]

یعنی اگر کسی غذاهایی را که از سفره بیرون افتاده است دنبال کند و بخورد فقر از او و از فرزند او و فرزند فرزند او تا نسل هفتم برطرف می‌شود.

این روایت اطلاق دارد و غذاهای دیگران را هم اگر بیرون سفره افتاده است شامل می‌شود.

اگر سفره در صحرا باشد و غذاها بریزد حتی اگر یک ران گوسفند باشد نباید برداشته بشود.

شستن دست ها قبل و بعد از غذا خوردن

خشک نکردن دست ها قبل از غذا و خشک کردن دست ها بعد از شستن بعد از غذا

دراز کشیدن بعد از غذا خوردن

روایتی در مورد صبحانه وارد شده است و روایات دیگر مطلق آمده است.

دراز به پشت خوابیدن و قرار دادن پای راست روی پای چپ مطلوب است.

اگر کسی بعد از غذا می‌خواهد بخوابد مشکلی ندارد و تسبیح حضرت زهرا(س) بگوید و بخوابد ولی طوری که حضرت رضا (ع) فرموده است بخوابد. اول چند دقیقه به سمت راست بخوابد و بعد به سمت چپ تا صبح بخوابد. این نوع خوابیدن بهترین خوابیدن برای هضم غذا است.

در روایت آمده است:

إِذَا أَكَلْتَ‌ فَاسْتَلْقِ‌ عَلَى قَفَاكَ وَ ضَعْ رِجْلَكَ الْيُمْنَى عَلَى الْيُسْرَى.[5]

یعنی هنگامی که غذا خوردی به پشت دراز بکش و پای راست خود را روی پای چپ قرار بده.

ظاهرا پا ها هنگام دراز کشیدن باید صاف باشند ولی احتمال دارد پا ها به صورت خمیده هم باشد تا خون از پاها به سمت معده بیاید و به هضم غذا کمک کند.

در روایت آمده است:

رَأَيْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع إِذَا تَغَدَّى‌ اسْتَلْقَى عَلَى قَفَاهُ وَ أَلْقَى رِجْلَهُ الْيُمْنَى عَلَى الْيُسْرَى‌[6]

یعنی امام رضا (ع) را دیدم که بعد از صبحانه دراز می‌کشید و پای راست خود را روی پای چپ قرار می‌داد.

امام رضا(ع)‌ معروف به کم غذایی بود و هیچ موقع سیر نمی‌شد.

سفارش امام رضا(ع) به خوردن یک وعده در یک روز و دو وعده در روز دیگر بود.

صبحانه خوردن دلیل بر دو وعده خوردن نیست زیرا ممکن است امام(ع) فقط صبحانه خورده باشد. یک وعده حتما نباید شام باشد بلکه می‌تواند یک وعده در میان روز باشد. شام می‌تواند یک خرمای خشک باشد و خرمای خشک یا یک تکه نان خشک وعده محسوب نمی‌شود.

در روایت دیگر آمده است:

الِاسْتِلْقَاءُ بَعْدَ الشِّبَعِ‌ يُسَمِّنُ الْبَدَنَ وَ يُمْرِئُ الطَّعَامَ وَ يَسُلُّ الدَّاء[7]

یعنی دراز کشیدن بعد از سیری بدن را چاق می‌کند و غذا را به مرحله‌ی استفاده‌ی بدن و جذب بدن می‌رساند و بیماری را از بدن بیرون می‌کشد.

تبلیغات امروزی می‌گوید بعد از غذا، دو ساعت باید راه رفت، درحالیکه امام رضا (ع)‌ می‌فرماید دراز کشیدن بعد از غذا بیماری را از بدن بیرون می‌کشد.

اگر مردم به این سفارشات مانند خوردن ریزه غذاهای بیرون سفره و دراز کشیدن بعد از غذا به شکل مخصوص، بیمار نمی‌شوند و اگر بیمار باشند درمان می‌شوند.

اندازه‌ی دراز کشیدن به مقدارد صدق است یعنی بگویند که شخص بعد از غذا دراز کشیده است. مثلا به مدت ده دقیقه یا یک ربع دراز بکشد.

در روایت آمده است:

و من أراد أن يستمرئ‌ طعامه‌ فليستك بعد الاكل على شقه الايمن ثم ينقلب بعد ذلك على شقه الايسر حتى ينام‌[8]

یعنی کسی که می‌خواهد غذا امراء شود، بعد از خوردن به سمت راست دراز بکشد و سپس به سمت چپ برگردد تا خوابش ببرد.

پوشاندن غذاهای باقیمانده

غذا باید بلافاصله پوشانده بشوند و در محل مناسب که امروزه یخچال است قرار داده بشود.

در روایت آمده است:

لَا تَدَعُوا آنِيَتَكُمْ بِغَيْرِ غِطَاءٍ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ إِذَا لَمْ تُغَطَّ الْآنِيَةُ بَزَقَ فِيهَا وَ أَخَذَ مِمَّا فِيهَا مَا شَاء[9]

یعنی ظرف های خود را بدون درپوش قرار ندهید زیرا ظرف اگر درپوش نداشته باشد شیطان در غذا آب دهان می‌ریزد و از آن هرچه بخواهد برمی‌دارد و مصرف می‌کند.

خلال

سفارش شده است که بعد از غذا خوردن حتما خلال بشود. اولین فائده‌ی خلال کردن محافظت از دندان ها است. پیامبر(ص) گاهی خلال کردن را جزء واجبات ایمانی و جزء ایمان قرار داده است و گاهی به عنوان سفارش آسمانی و واجب آسمانی قرار داده است.

در روایت آمده است:

تَخَلَّلُوا فَإِنَّهُ مِنَ النَّظَافَةِ وَ النَّظَافَةُ مِنَ‌ الْإِيمَانِ‌، وَ الْإِيمَانُ مَعَ صَاحِبِهِ فِي الْجَنَّة[10]

یعنی خلال کنید زیرا از نظافت است و نظافت از ایمان است و ایمان به همراه صاحب خود در بهشت است.

نتیجه می‌گیریم که خلال کردن از ایمان است و در اینصورت خلال کردن واجب ایمانی است یعنی ایمان شخص کامل نمی‌شود مگر اینکه خلال کند.

ما به این مسائل اهمیت نمی‌دهیم. خلال کردن واجب مقدمی برای ایمان است و ایمان ما باید کامل باشد و هر چه در کامل شدن ایمان نقش دارد را باید انجام بدهیم.

در روایت آمده است:

نَزَلَ عَلَيَّ جَبْرَئِيلُ‌ بِالْخِلَال‌[11]

یعنی جبرئیل برای سفارش کردن خلال کردن بر من نازل شد.

هیچ یک از کارهای دنیا نمی‌تواند کنار خلال کردن باشد زیرا موضوعی است که به خاطر آن فرشته‌ی آسمانی نازل شده است.

در روایت دیگر آمده است:

نَزَلَ جَبْرَئِيلُ‌ بِالسِّوَاكِ‌ وَ الْخِلَالِ وَ الْحِجَامَة[12]

یعنی جبرئیل برای مسواک زدن و خلال کردن و انجام حجامت نازل شد.

از این روایات و مانند این روایات به دست می‌آید که مسئله‌ی مسواک و خلال و حجامت برای دین ما و افتخار دین ما است. اگر امروزه اروپا مسواک می‌زنند به جهت پیروی از مسلمانان است زیرا اگر مسواک زدن وجود می‌داشت جبرئیل نازل نمی‌شد.

اینکه حجامت هفت هزار سال سابقه دارد، دروغ است و تبلیغات صهونیست ها است تا برای اسلام افتخاری وجود نداشته باشد. حجامت قبل از اسلام اثری نداشته است. همچنین قبل از اسلام مسواک زدن و خلال کردن اثری نداشته است.

مردم باید بدانند که اگر غربی ها مسواک می‌زنند به خاطر سفارش پیامبر(ص) اسلام است.

معلوم نیست که سنت مسواک زدن از حنفیت حضرت ابراهیم (ع) باشد زیرا اگر مسواک زدن جزء حنفیت بوده است لازم به نزول جبرئیل نبوده است.

اگر پیامبران(ع) مسواک می‌زدند پیامبر(ص) می‌فرمود عطر از سنت پیامبران است.

مانند سویق که دستور آن توسط جبرئیل نازل شده است. اگر سویق قبل از پیامبر(ص) بوده است نیازی به وحی توسط جبرئیل نمی‌بود.

پیامبر(ص) گاهی سنت های پیامبران مانند عطر و کفش زرد را می‌گوید و گاهی می‌فرماید که بر این امر جبرئیل نازل شد، اگر نگوییم دلالت دارد، حداقل استشعار به جدید بودن آن کار دارد.

«اصاله العدم» می‌گوید فعلی که وجود آن در قبل مشکوک است، نبوده است و ظاهر و اشعار روایات هم بر نبودن است.

ما می‌گوییم دین اسلام دین کامل است و از جمله چیزهایی که در سنن قبل نبوده است، چیزهایی است که جبرئیل نازل کرده است و از سنن النبیین نبوده است.

همین بیانی که در روایت آمده است برای گفتن مطلب جدید کافی است ولی ما ارزش نمی‌دهیم.

بله، دلیل داریم که پیامبران با چوب زیتون مسواک می‌زنند. ولی مسواک اراک برای پیامبر ما است و شاید مسواک در این روایت خصوص مسواک اراک باشد.

در روایت دیگر آمده است:

تَخَلَّلُوا فَإِنَّهُ مَصْلَحَةٌ لِلِّثَةِ وَ النَّوَاجِدِ.[13]

یعنی خلال کنید زیرا برای لثه و دندان ها مفید است.

در روایت دیگر می‌فرماید:

تَخَلَّلُوا فَإِنَّهُ يُنَقِّي الْفَمَ وَ مَصْلَحَةٌ لِلِّثَة[14]

یعنی خلال کنید زیرا دهان را تمییز می‌کند ...

پیامبر(ص) فرمود:

رَحِمَ اللَّهُ الْمُتَخَلِّلِينَ‌ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الْمُتَخَلِّلُونَ قَالَ يَتَخَلَّلُونَ مِنَ الطَّعَامِ فَإِنَّهُ إِذَا بَقِيَ فِي الْفَمِ تَغَيَّرَ فَأَذَّى الْمَلَكَ رِيحُهُ‌.[15]

یعنی خداوند افرادی را که خلال می‌کنند رحمت کند و عرض شد چه کسانی هستند فرمود افرادی که بعد از غذا خوردن خلال می‌کند زیرا اگر غذا در دهان بماند متغیر می‌شود و بوی آن فرشته ها را اذیت می‌کند.

در خانه‌ی ائمه(ع) خلال آماده بوده است و هرکس در خانه غذا می‌خورده است به او خلال تعارف می‌کردند.

در روایت آمده است:

يَا جَعْفَرُ تَخَلَّلْ‌ فَإِنَّهُ مَصْلَحَةٌ لِلْفَمِ أَوْ قَالَ لِلِّثَةِ وَ مَجْلَبَةٌ لِلرِّزْقِ.[16]

یعنی ای جعفر خلال کن زیرا برای دهان یا لثه خوب است و روزی را جلب می‌کند.

معلوم می‌شود خلال کردن معروف و رایج نبوده است.

یک بیماری به نام «بادِجنام» وجود دارد که سرخی و قرمزی و غیر معمول صورت است. امروزه متاسفانه این بیماری شایع شده است. صورت قرمز و براق می‌شود و دست ها هم همینطور می‌شود.

طب امروزی از درمان این بیماری ناتوان است که درمان آن خلال است. صاف کننده خون و روغن بنفشه و نوره و حنا هم به این افراد می‌دهیم.

در روایت آمده است:

مَنِ اسْتَعْمَلَ الْخَشَبَتَيْنِ‌ أَمِنَ مِنْ عَذَابِ الْكَلْبَتَيْن‌[17]

یعنی کسی که از مسواک و خلال استفاده کند از غذاب انبردست ایمن می‌شود.

انبردستی که دندان را می‌کشد مراد است.

شاید از این روایت استفاده بشود نخ دندان فایده ندارد زیرا پیامبر(ص) فرمود «خشبتین» یعنی باید خلال چوبی باشد.

بیماری سرماخوردگی

عفونت حاد دستگاه تفسی است که معمولا قسمت های فوقانی دستگاه تنفسی را درگیر می‌کند.

بینی و سینوس ها، گلو و مانند آن بیشتر درگیر می‌شود.

خداوند سی نوع ویروس یا بیشتر قرار داده است تا بشر نتواند جلوی آن را بگیرد زیرا به نفع انسان است و اگر بشر سرما بخورد مبتلا به بیماری های ژنتیکی نمی‌شود.

عامل سرماخوردگی همان عامل بیماری جذام و بیماری های ژنتیکی است. خوردن شاهی و خوردن دشوه(غده های داخل گوشت) خوردن خربزه به خصوص در صبح، سرایت به خصوص از ناخن از راه های ابتلاء است.

ممکن است سرما خوردگی همراه با خارش گلو، خراشیدگی در حلق، عطسه زدن، آبریزش بینی، حالت کوفتگی و خستگی و گاهی تب، اختلال حس بویایی و چشایی،‌ به تدریج مجاری تنفسی بسته می‌شود و ترشحات بینی فزونی می‌گیرد و گاهی حلقه‌ی فوقانی هم متورم و حساس می‌شود.

ممکن است عوارض سرماخوردگی در هر شخص متفاوت باشد. شخصی در گوش سرماخوردگی دارد و به گوش درد مبتلا می‌شود و شخصی دیگر در دندان و دیگری در گلو و گاهی هم حجره مبتلا به سرما خوردگی می‌شود و صدا می‌گیرد و خراب می‌شود.

سفارش شده است که سرما خوردگی را درمان نکنید زیرا برای بدن مفید است و سرباز خداوند است و فرستاده می‌شود که پیشگیری از بیماری سخت تر مانند جذام و مانند آن است.

درمان

اگر سرماخوردگی طولانی شد و از بیماری های سخت جلوگیری کرد، ائمه(ع) سفارش کرده اند که برای درمان سرماخوردگی کندش و دو برابر آن سیاهدانه آسیاب کنید و در بینی بکشید و سرماخوردگی درمان می‌شود.

در عین حال امام(ع) می‌فرماید اگر می‌توانی سرماخوردگی را با چیزی درمان نکن:

وَ إِنْ أَمْكَنَكَ أَلَّا تُعَالِجَهُ بِشَيْ‌ءٍ فَافْعَلْ‌ فَإِنَ‌ فِيهِ‌ مَنَافِعَ كَثِيرَة[18]

یعنی اگر توانستی زکام را معالجه نکن زیرا منافع زیادی دارد.

درمان های دیگری مانند طریفل وجود دارد که خیلی زود آبریزش بینی را قطع می‌کند.

درمان های دیگری هم وجود دارد که بهتر است انجام داده نشود.