«درس طب در روایات»
استاد تبریزیان
95/06/27
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: بهداشت در جماع (تعداد دفعات جماع – لخت شدن هنگام جماع)
صحبت راجع به بهداشت در همبستر شدن است. متاسفانه سبک زندگی به شکل اروپایی است. از جمله از سبک زندگی ها، همبستر شدن است که اسلام قانون و دستوراتی در این مورد دارد.
در روز قبل مطرح شد که از مجموع روایات استفاده میشود که بین گرم بودن کلیه و همبستر شدن رابطه وجود دارد که علم امروزی هنوز به این مطلب نرسیده است.
در مرکب چهار میفرماید:
هَذَا عَجِيبٌ، يُسَخِّنُ الْكُلْيَتَيْنِ وَ يُكْثِرُ صَاحِبُهُ الْجِمَاع[1]
یعنی این داروی عجیبی است، کلیه ها را گرم میکند و همبستر شدن را زیاد میکند.
این روایت نشانه نقش داشتن کلیه در تقویت جنسی است.
روایت دیگر میفرماید:
الْمَنِيُ يَنْزِلُ مِنْ قَفَارِ الظَّهْرِ إِلَى الْكُلْيَة[2]
یعنی آب منی از پشت به سمت کلیه ها نازل میشود.
اگر کلیه لوبیا شکل نباشد(یعنی گرد یا چهارگوش باشد) انسان در همبستر شدن لذت نمیبرد و نقطه اول منی مانع خروج نقطه دوم منی میشود. کلیه باز و بسته میشود و مانند تفنگ منی را نقطه نقطه پرتاب میکند به شکل رگبار به گونه ای که تمام منی به شکل کرم باهم خارج میشود.
تعداد دفعات همبستر شدن
روایات در مورد تعداد همبستر شدن دو دسته هستند. عده ای از روایات بر کم بودن جماع سفارش میکنند و دسته دیگر بر زیاد بودن عمل همبستری تشویق میکنند.
در روایتی آمده است:
مَنْ أَرَادَ الْبَقَاءَ ... وَ لْيُقِلَّ مُجَامَعَةَ النِّسَاء[3]
یعنی کسی که میخواهد بیشتر زنده بماند ... کمتر عمل همبستری را انجام بدهد.
شرط طول عمر این است که انسان کمتر همبستر بشود. شاید از نظر حکم طب اسلامی تردیدی نباشد که زیاد همبستر شدن خوب نیست. توان انسان در این مسئله محدود است. گویا گرمی درون که مایه حیات است، با زیاد همبستر شدن مانند نفت داخل فانوس، زود تر به پایان میرسد.
در طب سنتی و در کتاب ها این مسئله مورد قبول است. بوعلی به شخص تازه داماد سفارش کرد که در عمر یک بار همبستر شود. پس از اعتراض آن شخص، بوعلی گفت ده سال یک مرتبه همبستر شو، شخص دوباره اعتراض کرد و این مسئله ادامه پیدا کرد تا جائی رسید که بوعلی به آن شخص گفت در هفته دوبار همبستر شو، چیزی که در روایات نیز آمده است. ولی آن شخص دوباره اعتراض کرد و بوعلی گفت پس خودت را در همانجا دفن کن! سپس این شعر را خواند:
امسک منیک ماستطعت فانه ماء الحیات یراق فی الارحام
یعنی تا می توانی آب منی را نگه دار زیرا آن آب حیات است که در رحم زن ریخته میشود.
گفته میشود که هفتاد لقمه غذا میشود یک قطره خون، و هفتاد قطره خون میشود یک قطره منی. معلوم میشود که عمل همبستر شدن توانایی زیادی از انسان طلب میکند.
روایاتی هم داریم که میفرماید:
وَ لَا تُجَامِعْ إِلَّا مِنْ حَاجَة[4]
یعنی عمل همبستری را انجام نده مگر اینکه از روی نیاز باشد.
وَ لَا تُجَامِعْ إِلَّا مِنْ شَبَق[5]
یعنی مجامعت نکن مگر زمانی که شهوت و میل زیاد به این کار داشته باشی.
روایاتی هم داریم که به عمل همبستر شدن تشویق میکند. در روایت آمده است:
ثَلَاثٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلِينَ َ الْعِطْرُ وَ أَخْذُ الشَّعْرِ وَ كَثْرَةُ الطَّرُوقَة[6]
یعنی سه چیز از سنت پیامبران است عطر و کوتاه کردن مو و زیاد همبستر شدن.
ممکن است گفته بشود این روایت مختص به پیامبران است. روایت دیگری داریم که میفرماید:
فِي الدِّيكِ خَمْسُ خِصَالٍ مِنْ خِصَالِ الْأَنْبِيَاءِ السَّخَاءُ وَ الشَّجَاعَةُ وَ الْقَنَاعَةُ وَ الْمَعْرِفَةُ بِأَوْقَاتِ الصَّلَوَاتِ وَ كَثْرَةُ الطَّرُوقَةِ وَ الْغَيْرَة[7]
یعنی در خروس پنج خصلت از خصلت های انبیاء است سخاوتمندی و شجاعت و قناعت و شناختن اوقات نماز و زیاد همبستر شدن و غیرت داشتن
البته این روایت باز هم مربوط به پیامبران است و شاید برای بقیه مردم نباشد. ولی روایتی داریم که مردم را بر یاد گیری از خروس دعوت میکند:
تَعَلَّمُوا مِنَ الدِّيكِ خَمْسَ خِصَالٍ مُحَافَظَتَهُ عَلَى أَوْقَاتِ الصَّلَاةِ وَ الْغَيْرَةَ وَ السَّخَاءَ وَ الشَّجَاعَةَ وَ كَثْرَةَ الطَّرُوقَة[8]
یعنی پنج خصلت را از خروس یاد بگیرید محافظت بر وقت نماز و غیرت و سخاوت و شجاعت و زیاد همبستر شدن
این روایت میفرماید خوب است که این پنج خصلت را داشته باشید که از جمله آن ها زیاد همبستر شدن است.
در روایت دیگر میفرماید:
بَقِيَّةُ عُمُرِ الْمُؤْمِنِ لَا قِيمَةَ لَهَا يُدْرِكُ بِهَا مَا قَدْ فَاتَ وَ يُحْيِي مَا مَات[9]
یعنی باقی مانده عمر مومن ارزشمند است و قیمتی برای آن نیست زیرا به وسیله آن آنچه فوت شده است تدارک دیده میشود و زنده میشود آنچه مرده است.
انسان در آخر عمر بیشتر به فکر عبادت است و میلی به کارهای ناشایست ندارد. خیلی از دعاها از خداوند طولانی شدن عمر را خواسته است.
بنابراین کمتر همبستر شدن مطلوب است چون سبب زیادی عمر است. از طرفی از روایت خروس استفاده میشود که زیاد همبستر شدن مطلوب است و بین این دو مطلب تعارض حقیقی وجود دارد.
شاید بشود جمع بین دو دسته از روایت را با روایتی که اول خواندیم بدست آوریم:
وَ لَا تُجَامِعْ إِلَّا مِنْ حَاجَة[10]
یعنی عمل همبستری را انجام نده مگر اینکه از روی نیاز باشد.
قانونی داریم میگویند «اقلال» و کم بودن جماع مطلوب است و قانونی دیگر میگوید زیاد بودن همبستر شدن مطلوب است.
مراد از اقلال در همبستر شدن چیست
آیا مراد از اقلال کم بودن تعداد همبستر شدن است یا مراد این است که همبستری از روی حاجت باشد؟ میشود بگوییم که اگر انسان از روی بی نیازی همبستر شود زیاده روی محسوب میشود ولی کسی که از روی نیاز همبستر شود هرچند هر شب باشد هم زیاده روی نباشد.
بعض از افراد به اعتبار سن و توان و ژنتیک نیاز زیادی به همبستری دارند. افرادی که طبع سردی دارند ممکن است که ماهی یک بار هم برای آن ها همبستری زیاد باشد.
روایتی میفرماید اگر انسان بخواهد سالم باشد باید به امیال نفس و نیازهای بدن توجه داشته باشد. یکی از نیازهای انسان نیز همبستری است. زمانیکه برای انسان حالت «شبق» و شوق و علاقه حاصل میشود باید به آن توجه کند.
انسان باید کاری که از راه روش های روایی، نیازش زیاد شود تا اینکه اگر زیاد همبستر شود از روی نیاز باشد. مثلا از مرکب چهار استفاده شود زیرا در روایت مرکب چهار آمده است:
وَ يُكْثِرُ صَاحِبُهُ الْجِمَاع[11]
و همبستر شدن را زیاد میکند.
بنابراین در صورت نیاز اگر انسان زیاد همبستر شود «اکثار» و زیادی در همبستری محسوب نمیشود.
اگر جریان پیاز سفید و روغن زیتون و تخم مرغ را استفاده کند، یا از داروی تین فیل استفاده کند و زیاد همبستری کند اشکالی ندارد. بنابراین سفارش روایات به زیاد بودن همبستر شدن با ایجاد زمینه و با ایجاد نیاز به همبستر شدن است.
اگر انسان بدون نیاز و بدون میل همبستر شود موجب کم شدن عمر است ولی اگر با به وجود آوردن میل با داروهای اسلامی همبستری زیاد شود مطلوب است.
شاید بهترین روش زیاد کردن میل به جماع، دعایی است که در این زمینه وجود دارد. در درجه دوم استفاده از داروهای اسلامی است.
استفاده از قرص های شیمیایی درباره زیاد شدن همبستری مطلوب نیست زیرا چشم ها را شدیدا ضعیف میکند.
همبستر شدن در صورت میل زن
در روایات یک مورد از نهی از همبستر شدن بدون میل، استثناء شده است. اگر خانم به این کار میل داشت روایات میفرماید پاسخ گویی به این میل مستحب است.
احتمال دارد که بگوییم چه نیاز برای مرد باشد و چه نیاز نباشد در این مورد همبستر شدن مطلوب است.
احتمال دوم این است که در این صورت، مرد باید برای خود زمینه را فراهم کند و بعد با همسر خود همبستر شود.
احتمال سوم این است که مرد نیاز خود را با نیاز خانم هماهنگ کند. یعنی نیاز خود را زمانی انجام دهد که خانم هم نیازمند این کار باشد.
احتمال چهارم این است که با نیاز خانم، نیاز همبستری در مرد هم به وجود میآید.
اگر چه هر چهار احتمال موجه است ولی قوی ترین احتمال، احتمال اول است.
لخت شدن هنگام همبستری
از روایات استفاده میشود که لخت شدن هنگام همبستری مطلوب نیست. در روایت آمده است:
إِذَا تَجَامَعَ الرَّجُلُ وَ الْمَرْأَةُ فَلَا يَتَعَرَّيَانِ فِعْلَ الْحِمَارَيْنِ فَإِنَّ الْمَلَائِكَةَ تَخْرُجُ مِنْ بَيْنِهِمَا إِذَا فَعَلَا ذَلِك[12]
یعنی هنگامی که مرد و زن با هم همبستر شدند لخت نباشند همان گونه که دو الاغ انجام میدهند زیرا ملائکه از بین آن دو خارج میشوند.
عمل همبستر شدن عمل مهمی است و ملائکه (نیروهای خیر موجود در دنیا) در آن زمان حضور پیدا میکنند زیرا ممکن است موجب به وجود آمدن انسان باشد و بودن ملائکه و حضور آن ها لازم است و عدم حضور آن ها ممکن است مشکلاتی برای زن و مرد یا برای انعقاد نطفه ایجاد کند.
یک همبستری اگر از روی اصول نباشد ممکن است منجر به مرگ شود. عمل همبستری برای بدن فشارهای مضاعفی ایجاد میکند. بنابراین نباید کاری انجام داد که ملائکه از آن جا دور شوند.
ملائکه یعنی نیروهایی که در راستای خیر عمل میکنند در مقابل نیروهای مخرب است که همان شیاطین هستند. چیزهایی مانند نیروی جاذبه یا نیروی حرکت ستارگان همه به واسطه ملائکه یا همان نیروهای خیر انجام میشود.
در روایت آمده است:
أُجَامِعُ وَ أَنَا عُرْيَانٌ قَالَ لَا وَ لَا تَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةَ وَ لَا تَسْتَدْبِرُهَا[13]
یعنی از امام صادق (ع) از همبستر شدن در حالت عریان بودن سوال شد فرمود این کار خوب نیست و روی به قبله و پشت به قبله این کار را نکن.
روایت اول استفاده میشود که لخت شدن برای زن و مرد مطلوب نیست. احتمال دارد مراد از عدم عریان شدن، کامل عریان نشدن است.
احتمال دوم این است که اگر کاملا لخت شوند، ملحفه ای روی خود قرار دهند. شاید از روایات احتمال دوم به دست بیاید.
مطلوب نبودن لخت شدن، به جهت ضرر داشتن آن و آسیب رسیدن به انسان از طرف جن یا مسائل دیگر است.
اگر گاهی به طور غیر عمد پوشش آن ها هنگام عمل همبستری ساقط شود اشکالی ندارد. در روایت آمده است:
فِي الرَّجُلِ يُجَامِعُ فَيَقَعُ عَنْهُ ثَوْبُهُ قَالَ لَا بَأْس[14]
از امام درباره مردی که با همسر خود همبستر میشود و لباسش می افتد سوال شد امام فرمود اشکالی ندارد.
در روایت دیگر آمده است:
فِي الرَّجُلِ يَنْظُرُ إِلَى امْرَأَتِهِ وَ هِيَ عُرْيَانَةٌ قَالَ لَا بَأْسَ بِذَلِكَ وَ هَلِ اللَّذَّةُ إِلَّا ذَلِك[15]
یعنی از امام در مورد مردی که به زن خود در حالی که عریان است نگاه میکند امام میفرماید اشکالی ندارد و آیا لذت غیز از این است؟
انسان یا کاملا لخت نشود یا اینکه اگر لخت شود، کسی او را نبیند. شاید انداختن ملحفه روی خود مشکل را برطرف کند زیرا شاید از روایات استفاده شود که کسی نتواند آن ها را ببیند.
در روایت دیگر آمده است:
لَا بَأْسَ أَنْ يَنْظُرَ الرَّجُلُ إِلَى امْرَأَتِهِ وَ هِيَ عُرْيَانَة[16]
یعنی نگاه کردن مرد به زن خود در حالی که عریان است اشکالی ندارد.
فقط اگر مشکلی است در نگاه کردن به فرج است زیرا سبب کوری در خود مرد یا در فرزند میشود. این روایت نشان میدهد که عریان شدن زن مطلوب است مانند آیه ای که میفرماید:
﴿فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما﴾[17]
یعنی پس كسى كه حج خانه خدا كند يا عمره به جا آورد، بر او گناهى نيست (بلكه واجب است) كه بر آن دو طواف كند.