«درس طب در روایات»

استاد تبریزیان

95/03/04

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: ادامه بحث سلامتی در خواب – معرفی چند دارو

 

صحبت راجع به آسیب های احتمالی در حال خواب است. انسان در حالت خواب در نقطه‌ی ضعف است و از چند جهت در معرض آسیب و بیماری و امور دیگر است. از ناحیه‌ی حشرات گزنده و در بیرون خانه از ناحیه‌ی درندگان و میکروب و از ناحیه‌ی سرما و موارد دیگر مانند زلزله در معرض خطر است و بهترین زره در برابر این مشکلات دعاء است. برای پیشگیری از فلج و سکته و بیماری های مشابه و گزش حشرات و درندگان دعاهایی وارد شده است. ممکن است از ناحیه‌ی جن به انسان آسیب برساند و همچنین سارق و دشمن و قاتل می‌تواند به انسان آسیب برساند.

چون انسان در حالت خواب توجه ندارد از تمام ناحیه‌ها در معرش خطر است و تنها چیزی که انسان را حقظ می‌کند دعا است.

حضرت امیر(ع) می‌فرماید:

إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمُ النَّوْمَ فَلَا يَضَعْ جَنْبَهُ حَتَّى يَقُولَ: «أُعِيذُ نَفْسِي وَ دِينِى وَ أَهْلِي وَ مَالِي وَ خَوَاتِيمَ عَمَلِي وَ مَا رَزَقَنِي رَبِّي وَ خَوَّلَنِي بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ عَظَمَةِ اللَّهِ وَ جَبَرُوتِ اللَّهِ وَ سُلْطَانِ اللَّهِ وَ رَحْمَةِ اللَّهِ وَ رَأْفَةِ اللَّهِ وَ غُفْرَانِ اللَّهِ وَ قُوَّةِ اللَّهِ وَ قُدْرَةِ اللَّهِ وَ جَلَالِ اللَّهِ وَ بِصُنْعِ اللَّهِ وَ أَرْكَانِ اللَّهِ وَ بِجَمْعِ اللَّهِ وَ بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بِقُدْرَةِ اللَّهِ عَلَى مَا يَشَاءُ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ مِنْ شَرِّ مَا يَدِبُّ فِي الْأَرْضِ وَ مَا يَعْرُجُ مِنْهَا وَ مِنْ شَرِّ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها* وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةِ رَبِّي‌ آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ‌ وَ هُوَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ* وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ».[1]

یعنی هرگاه یکی از شما می‌خواهد بخوابد بگوید أُعِيذُ نَفْسِي وَ دِينِى وَ أَهْلِي وَ مَالِي وَ خَوَاتِيمَ عَمَلِي وَ مَا رَزَقَنِي رَبِّي وَ خَوَّلَنِي بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ عَظَمَةِ اللَّهِ وَ جَبَرُوتِ اللَّهِ وَ سُلْطَانِ اللَّهِ وَ رَحْمَةِ اللَّهِ وَ رَأْفَةِ اللَّهِ وَ غُفْرَانِ اللَّهِ وَ قُوَّةِ اللَّهِ وَ قُدْرَةِ اللَّهِ وَ جَلَالِ اللَّهِ وَ بِصُنْعِ اللَّهِ وَ أَرْكَانِ اللَّهِ وَ بِجَمْعِ اللَّهِ وَ بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بِقُدْرَةِ اللَّهِ عَلَى مَا يَشَاءُ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ مِنْ شَرِّ مَا يَدِبُّ فِي الْأَرْضِ وَ مَا يَعْرُجُ مِنْهَا وَ مِنْ شَرِّ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها* وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةِ رَبِّي‌ آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ‌ وَ هُوَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ* وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

«جمع الله»‌ به معنای انسان های مومن و انبیاء است.

«سامه» موجوداتی هستند مانند مار و عقرب و رتیل که سم و زهر دارند و «هامه» شر تمام موجودات است.

انسان در حال خواب در معرض آسیب جن هم می‌باشد.

چیزهایی که از آسمان نازل می‌شود مانند پرتوها و اموری مانند سنگ و شهاب سنگ هایی که از آسمان می‌آید.

«ماینزل من السماء و یا یعرج فیها» بیشتر به اجنه مربوط می‌شود:

وَ أَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْها مَقاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهاباً رَصَداً[2]

یعنی و اينكه ما پيش از اين به استراق سمع در آسمانها مى‌نشستيم امّا اكنون هر كس بخواهد استراق سمع كند، شهابى را در كمين خود مى‌يابد!

این آیه از قول جن است که در حال صعود و نزول هستند و کلمات ملائکه را می‌شوند و برای اهل زمین نقل می‌کنند.

افرادی به من مراجعه می‌کنند که شب خوابیده اند و صبح فلج بیدار شدند و نمی‌توانند راه بروند و حرف بزنند و کار کند و به حالت کما رفته است. حالت نیمه کما بدترین حالت است و نمی‌توان آن را درست کرد.

بنابراین خوب است این دعاها خوانده شوند و پیامبر(ص) برای حسن و حسین علیهما السلام می خواندند و حتما برای سلامتی لازم است که پیامبر(ص) می‌خواندند.

وَ مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ حِينَ‌ يَأْخُذُ مَضْجَعَهُ‌ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ خَمْسِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يَحْرُسُونَهُ لَيْلَتَهُ [3]

یعنی کسی که سوره‌ی توحید را هنگام خواب بخواند خداوند پنجاه هزار ملک بر او موکل می‌کند تا از او محافظت کنند.

عرض کردیم که علاوه بر موجودات آسیب زننده مانند میکروب و ویروس و شیطان، موجوداتی هستند که برای انسان نافع هستند که در روایات به «ملک» تعبیر شده است. به نظر می‌رسد که این ها هم اندازه‌ی ریزی دارند زیرا اگر هریک از این فرشته ها به اندازه‌ی زمین باشد به طوری که در بعض روایات ذکر شده است، پنجاه هزار ملک کجا می‌خواهند بروند و ربطی به شخص پیدا نمی‌کنند. بنابراین فرشتگان و مدافعان انسان هم مانند میکروب و ویروس ها موجودات ریز دارند هرچند هنوز به علم آن ها را کشف نکرده است.

از این روایات هم استفاده می‌شود که فرشتگان مجرد نیستند. «لطیف» به معنای حجم نداشتن و اشغال نکردن فضا است و موجودات ریز حجم ندارند و فضا اشغال نمی‌کنند.

مَنْ قَرَأَ يس‌ فِي‌ لَيْلَتِهِ‌ قَبْلَ أَنْ يَنَامَ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَلْفَ مَلَكٍ يَحْفَظُونَهُ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ وَ مِنْ كُلِّ آفَةٍ[4]

یعنی کسی که قبل از خواب سوره‌ی یس بخواند خداوند هزار فرشته بر او موکل می‌کنند که از شیطان و از هر آفتی محافظت می‌کنند.

إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمُ النَّوْمَ فَلْيَضَعْ‌ يَدَهُ‌ الْيُمْنَى‌ تَحْتَ‌ خَدِّهِ‌ الْأَيْمَنِ وَ إِنَّهُ لَا يَدْرِي أَ يَنْتَبِهُ مِنْ رَقْدَتِهِ أَمْ لَا [5]

یعنی هنگامی که خواستید بخوابید دست راست خود را زیر چانه‌ی راست بگذارید زیرا نمی‌دانید آیا از خواب بیدار می‌شوید یا نه

روایات در این زمینه متعدد است.

ترسیدن از دزد

إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمُ النَّوْمَ فَلْيَضَعْ‌ يَدَهُ‌ الْيُمْنَى‌ تَحْتَ‌ خَدِّهِ‌ الْأَيْمَنِ وَ لْيَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَضَعْتُ جَنْبِي لِلَّهِ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَ دِينِ مُحَمَّدٍ وَ وَلَايَةِ مَنِ افْتَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَهُ مَا شَاءَ اللَّهُ كَانَ وَ مَا لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ فَمَنْ قَالَ ذَلِكَ عِنْدَ مَنَامِهِ حُفِظَ مِنَ اللِّصِّ وَ الْمُغِيرِ وَ الْهَدْمِ وَ اسْتَغْفَرَتْ لَهُ الْمَلَائِكَةُ [6]

یعنی هنگامی که خواستید بخوابید دست راست خود را زیر چانه‌ی راست خود قرار بده و بگو بسْمِ اللَّهِ وَضَعْتُ جَنْبِي لِلَّهِ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَ دِينِ مُحَمَّدٍ وَ وَلَايَةِ مَنِ افْتَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَهُ مَا شَاءَ اللَّهُ كَانَ وَ مَا لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ از دزد و افتادن سقف و دیوار محافظت می‌شود...

ترسیدن از افتادن دیوار و زلزله

لَمْ يَقُلْ أَحَدٌ قَطُّ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَنَامَ- إِنَّ اللَّهَ يُمْسِكُ‌ السَّماواتِ‌ وَ الْأَرْضَ‌ أَنْ‌ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَكَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً فَسَقَطَ عَلَيْهِ الْبَيْتُ.[7]

یعنی هیچ کسی هنگام خواب این را آیه را بخواند خانه روی او سقوط نمی‌کند إِنَّ اللَّهَ يُمْسِكُ‌ السَّماواتِ‌ وَ الْأَرْضَ‌ أَنْ‌ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَكَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً فَسَقَطَ عَلَيْهِ الْبَيْتُ

دعای قبلی هم برای زلزله خوب است.

کسی که از فلج می‌ترسد

از روایات استفاده می‌شود که انسان خواب در معرض سکته‌ی مغزی و فلج قرار دارد. افراد زیادی دیده شده است که شب می‌خوابد و صبح فلج بیدار می شوند و اصلا نمی‌تواند صحبت کند و هیچ مشکلی نداشته است یا اینکه نصف شب از تخت خود افتاده است و غش کرده و درحالت کما رفته است. این مسئله جدی است و خیلی ها به این شکل دیده شده اند و این آسیب از ناحیه‌ی جن یا چیز دیگری است.

این حالت درمان های متعددی دارد و روزی خواهیم خواند ولی برای پیشگیری دعاهایی که وارد شده است را باید خواند.

مَنْ قَرَأَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ عِنْدَ مَنَامِهِ لَمْ‌ يَخَفِ‌ الْفَالِجَ‌ إِنْ شَاءَ اللَّهُ وَ مَنْ قَرَأَهَا فِي دُبُرِ كُلِّ فَرِيضَةٍ لَمْ يَضُرَّهُ ذُو حُمَةٍ وَ قَالَ مَنْ قَدَّمَ‌ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ جَبَّارٍ مَنَعَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهُ يَقْرَأُهَا مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ فَإِذَا فَعَلَ ذَلِكَ رَزَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ خَيْرَهُ وَ مَنَعَهُ مِنْ شَرِّهِ وَ قَالَ إِذَا خِفْتَ أَمْراً فَاقْرَأْ مِائَةَ آيَةٍ مِنَ الْقُرْآنِ مِنْ حَيْثُ شِئْتَ ثُمَّ قُلِ- اللَّهُمَّ اكْشِفْ عَنِّي الْبَلَاءَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ.[8]

یعنی کسی که هنگام خواب آیت الکرسی بخواند از فلج نمی‌ترسد انشاءالله ...

ظاهرا آیه‌ی اول مراد است.

کابوس دیدن در خواب

خیلی ها شکایت می‌کنند که همیشه در خواب کابوس می‌بینند و ترس و دلهره و اضطراب شدیدی در خواب دارند.

إِذَا رَأَى الرَّجُلُ‌ مَا يَكْرَهُ‌ فِي‌ مَنَامِهِ‌ فَلْيَتَحَوَّلْ عَنْ شِقِّهِ الَّذِي كَانَ عَلَيْهِ نَائِماً وَ لْيَقُلْ‌ إِنَّمَا النَّجْوى‌ مِنَ الشَّيْطانِ‌ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَيْسَ بِضارِّهِمْ شَيْئاً إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ‌ ثُمَّ لْيَقُلْ عُذْتُ بِمَا عَاذَتْ بِهِ مَلَائِكَةُ اللَّهِ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِيَاؤُهُ الْمُرْسَلُونَ وَ عِبَادُهُ الصَّالِحُونَ مِنْ شَرِّ مَا رَأَيْتُ وَ مِنْ شَرِّ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ.[9]

یعنی هنگامی که مرد در خواب آنچه دوست ندارد می‌بیند از طرفی که خوابیده بوده است به سمت دیگر بخوابد و بگوید ‌ إِنَّمَا النَّجْوى‌ مِنَ الشَّيْطانِ‌ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَيْسَ بِضارِّهِمْ شَيْئاً إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ سپس بگوید عُذْتُ بِمَا عَاذَتْ بِهِ مَلَائِكَةُ اللَّهِ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِيَاؤُهُ الْمُرْسَلُونَ وَ عِبَادُهُ الصَّالِحُونَ مِنْ شَرِّ مَا رَأَيْتُ وَ مِنْ شَرِّ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ.

معلوم می‌شود خواب های آشفته از ناحیه‌ی شیطان است و منشا میکروبی و ویروسی دارد و ترفند شیطان برای ناراحت کردن و محزون کردن انسان است.

همچنین معلوم می‌شود نحوه‌ی خوابیدن هم در دیدن خواب آشفته نقش دارد زیرا امام (ع) می‌فرماید از آن سمتی که خوابیده است غلت بخورد.

«نجوا» از شیطان است و امروزه ثابت شده است که میکروب و ویروس حتی از راه دور به هم پیغام می‌دهند و یکدیگر را خبردار می‌کنند. وسیله های ارتباطی پیشرفته تر از وسائل ارتباطی انسان دارند.

بله، بختک و احساس خفگی از جن است در روایات آمده است که جن انسان را خفه می‌کند. يخنقون[10] ‌ یعنی انسان را خفه می‌کنند و درمان هایی مانند بخور حضرت مریم (س) و قطره‌ی سداب سرکه دارد.

زمانیکه حضرت فاطمه(س) خواب ناراحت کننده ای دید جبرئیل دعائی به پیامبر(ص) وحی کرد:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِفَاطِمَةَ ع فِي رُؤْيَاهَا الَّتِي رَأَتْهَا قُولِي أَعُوذُ بِمَا عَاذَتْ بِه‌ مَلَائِكَةُ اللَّهِ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِيَاؤُهُ الْمُرْسَلُونَ وَ عِبَادُهُ الصَّالِحُونَ مِنْ شَرِّ مَا رَأَيْتُ‌ فِي‌ لَيْلَتِي‌ هَذِهِ‌ أَنْ يُصِيبَنِي مِنْهُ سُوءٌ أَوْ شَيْ‌ءٌ أَكْرَهُهُ ثُمَّ انْقَلِبِي عَنْ يَسَارِكِ ثَلَاثَ مَرَّات‌[11]

افرادی که خواب بد می‌بینند و احتمال می‌دهند تفسیر بدی داشته باشد خوب است این دعاء را بخوانند و سه مرتبه آب دهان را به سمت چپ خودشان بیندازند.

دعاء برای بیخوابی

علت اصلی بیخوابی می‌تواند غلبه‌ی صفراء باشد زیرا افرادی که صفراوی هستند در اول شب نمی‌توانند بخوابند و تا پاسی از شب بیدار هستند و غلت می‌خورند و نمی‌توانند بخوابند. شخص سوداوی هم به جهت دیدن خواب های آشفته نمی‌تواند بخوابد زیرا این افراد ذهن فعالی دارند به طوری که حتی در حال خواب هم ذهنشان فعال است.

ما برای این افراد و افراد بیمار همیشه این دعاء را سفارش می‌کنیم و تجربه شده است که دعاء خوبی است و فرازهایی دارد که نشان می‌دهد که چرا انسان نمی‌تواند بخوابد.

أَنَّ فَاطِمَةَ شَكَتْ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص الْأَرَقَ فَقَالَ‌ لَهَا قُولِي‌ يَا بُنَيَّةِ يَا مُشْبِعَ الْبُطُونِ الْجَائِعَةِ وَ يَا كَاسِيَ الْجُسُومِ الْعَارِيَةِ وَ يَا سَاكِنَ الْعُرُوقِ الضَّارِبَةِ وَ يَا مُنَوِّمَ الْعُيُونِ السَّاهِرَةِ سَكِّنْ عُرُوقِيَ الضَّارِبَةَ وَ أْذَنْ لِعَيْنِي نَوْماً عَاجِلًا قَالَ فَقَالَتْهُ فَذَهَبَ عَنْهَا مَا كَانَتْ تَجِدُهُ.[12]

یعنی حضرت فاطمه (س) به رسول الله (ص) از بیخوابی شکایت کرد فرمود دخترکم این دعاء را بخوان ای سیر کننده‌ی شکم های گرسنه و ای پوشاننده‌ی تنهای برهنه و ای تسکین کننده‌ی ژن های زننده و جهش یافته و ای خواب برنده‌ی چشمان بیدار ژن های من را آرام کن و به چشمان من اذن خواب بده حضرت زهراء این دعاء را خواند و مشکلش برطرف شد.

شکم گرسنه می‌تواند علت گرسنگی باشد به همین جهت در روایات برای افراد چهل یا پنجاه ساله سفارش شده است که با شکم پر بخوابند زیرا خواب آرامی خواهد داشت.

انسان برهنه احساس سرما می‌کند و از سرما نمی‌تواند بخوابد بنابراین کسی که در معرض سرما هستند نمی‌توانند بخوابند و اگر در اتاق بخاری روشن شود می‌توان راحت خوابید.

علت دیگر بیخوابی ژن بیخوابی است. ژنی در بدن وجود دارد که ژن بیخوابی است.

شرط خواب این است که ژن ها آرام بگیرند و تسکین بگیرند.

و گاهی به هرعلتی خود چشم سبب بیخوابی است.

مراد پر بودن یک سوم شکم است. البته خود مردم شکم پر را می‌فهمند. طبع جوان اینگونه است که راحت می‌خوابد و نوزاد در روزهای اول تا بیست ساعت می‌خوابد و به مرور کمتر می‌شود تا چهل یا پنجاه سالگی که کمتر می‌خوابد و هفتاد و هشتاد سالگی اصلا نمی‌خوابد.

با شکم پر خوابیدن برای جوان سفارش نشده است ولی برای پیر سفارش شده است و فرموده اند خواب را آرام می‌کند.

امروزه ثابت شده است که افراد بی نظم در خواب در معرض بیماری قرار دارند.

دعاء دیگر برای بیخوابی

اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ وَ مَا أَظَلَّتْ وَ رَبَ‌ الْأَرَضِينَ‌ وَ مَا أَقَلَّتْ‌ وَ رَبَّ الشَّيَاطِينِ وَ مَا أَضَلَّتْ كُنْ حِرْزِي مِنْ خَلْقِكَ جَمِيعاً أَنْ يَفْرُطَ عَلَيَّ أَحَدُهُمْ‌ أَوْ أَنْ يَطْغى‌ عَزَّ جَارُكَ وَ لَا إِلَهَ غَيْرُك‌[13]

دعاء برای مارها و تمام گزنده ها

كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا غَزَا أَوْ سَافَرَ فَأَدْرَكَهُ‌ اللَّيْلُ‌ قَالَ يَا أَرْضُ رَبِّي وَ رَبُّكِ اللَّهُ أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شَرِّكِ وَ شَرِّ مَا فِيكِ وَ شَرِّ مَا خُلِقَ فِيكِ وَ شَرِّ مَا دَبَّ عَلَيْكِ أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شَرِّ كُلِّ أَسَدٍ وَ أَسْوَدٍ وَ حَيَّةٍ وَ عَقْرَبٍ وَ مِنْ سَاكِنِ الْبَلَدِ وَ مِنْ شَرِّ وَالِدٍ وَ مَا وَلَد[14]

یعنی پیامبر(ص) هنگامی که جنگ می‌رفت یا مسافرت می‌کرد و داخل در شب می‌شد می‌فرمود يَا أَرْضُ رَبِّي وَ رَبُّكِ اللَّهُ أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شَرِّكِ وَ شَرِّ مَا فِيكِ وَ شَرِّ مَا خُلِقَ فِيكِ وَ شَرِّ مَا دَبَّ عَلَيْكِ أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شَرِّ كُلِّ أَسَدٍ وَ أَسْوَدٍ وَ حَيَّةٍ وَ عَقْرَبٍ وَ مِنْ سَاكِنِ الْبَلَدِ وَ مِنْ شَرِّ وَالِدٍ وَ مَا وَلَد

دعاء دیگر

إِذَا كُنْتَ فِي سَفَرٍ أَوْ مَفَازَةٍ فَخِفْتَ جِنِّيّاً أَوْ آدَمِيّاً فَضَعْ يَمِينَكَ عَلَى أُمِّ رَأْسِكَ وَ اقْرَأْ بِرَفِيعِ صَوْتِكَ‌ أَ فَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ‌ مَنْ‌ فِي‌ السَّماواتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ إِلَيْهِ يُرْجَعُون‌[15]

یعنی هرگاه در سفر بودی یا در جائی از جن یا آدم ترسیدی پس دست راستت را روی سر بگذار و با صدای بلند بگو أَ فَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ‌ مَنْ‌ فِي‌ السَّماواتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ إِلَيْهِ يُرْجَعُون‌

دعاء برای فزع در خواب

وَ إِنْ فَزِعْتَ مِنَ اللَّيْلِ فَقُلْ عَشْرَ مَرَّاتٍ أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ مِنْ‌ غَضَبِهِ‌ وَ مِنْ‌ عِقَابِهِ‌ وَ مِنْ شَرِّ عِبَادِهِ وَ مِنْ هَمَزاتِ الشَّياطِينِ‌ وَ أَنْ يَحْضُرُونِ‌ فَإِنَّ النَّبِيَّ ص كَانَ يَأْمُرُ بِهِ وَ اقْرَأِ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْهُ‌ وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً.[16]

یعنی و اگر فزع در شب داری ده مرتبه بگو أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ مِنْ‌ غَضَبِهِ‌ وَ مِنْ‌ عِقَابِهِ‌ وَ مِنْ شَرِّ عِبَادِهِ وَ مِنْ هَمَزاتِ الشَّياطِينِ‌ وَ أَنْ يَحْضُرُونِ‌ فَإِنَّ النَّبِيَّ ص كَانَ يَأْمُرُ بِهِ وَ اقْرَأِ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْهُ‌ وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً

این دعاها در حقیقت درمان یک نوع بیماری است. منطقه ای که در منطقه ای است که مار زیاد دارد و در معرض مار گزیدگی است برای مار می‌خواند و کسی که درمعرض درنده است برای محفوظ ماندن از درنده می‌خواند و کسی که در معرض جن است دعاء دیگر می‌خواند.

آیه‌ی شهد الله و آیت الکرسی هم می‌باشد.

دعاء برای شب ادراری در خواب یا فزع بچه در خواب

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ‌ مِنْ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ النَّبِيِ‌ الْأُمِّيِ‌ الْعَرَبِيِ‌ الْهَاشِمِيِّ الْأَبْطَحِيِّ التِّهَامِيِّ ص إِلَى مَنْ حَضَرَ الدَّارَ مِنَ الْعُمَّارِ أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ لَنَا وَ لَكُمْ فِي الْحَقِّ بَيْعَةً فَإِنْ يَكُنْ فَاجِراً مُقْتَحِماً أَوْ دَاعِيَ حَقٍّ مُبْطِلًا أَوْ مَنْ يُؤْذِي الْوِلْدَانَ وَ يُفْزِعُ الصِّبْيَانَ وَ يُبْكِيهِمْ وَ يُبَوِّلُهُمْ عَلَى الْفِرَاشِ فَلْيَمْضُوا إِلَى أَصْحَابِ الْأَصْنَامِ وَ إِلَى عَبَدَةِ الْأَوْثَانِ وَ لْيَخْلُوا عَنْ أَصْحَابِ الْقُرْآنِ فِي جِوَارِ الرَّحْمَنِ وَ مَخَازِي الشَّيْطَانِ وَ عَنْ أَيْمَانِهِمُ الْقُرْآنُ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ ص‌[17]

«من حضر الدار من العمار» مراد جن هایی است که ساکن در خانه هستند که به آن ها «عمار» می‌گویند.

آسیبی که جن به انسان می‌زند از ناحیه‌ی جن های سفیه و فاجر است.

از «یبولهم» معلوم می‌شود که ادرار بچه ها معلول جن است و جن است که آن ها را می‌ترساند و سبب می‌شود بچه ها از ترس آن ها ادرار کنند.

بله، باید پدر و مادر بخوانند زیرا بچه نمی‌تواند بخوابد. البته در جلد سه تفصیلات بحث شب ادراری را خواندیم و شب ادراری یک دعاء و دارویی هم دارد. اینجا به نظر می‌رسد خواندن است.

دعاء برای گریه‌ی بچه و پریدن بچه و خانمی که از دردی نمی‌خوابد

وَ لِمَنْ يَفْزَعُ بِاللَّيْلِ وَ لِلْمَرْأَةِ إِذَا سَهِرَتْ مِنْ وَجَعٍ‌ فَضَرَبْنا عَلَى آذانِهِمْ فِي‌ الْكَهْفِ‌ سِنِينَ‌ عَدَداً ثُمَّ بَعَثْناهُمْ لِنَعْلَمَ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصى‌ لِما لَبِثُوا أَمَدا[18]

یعنی و برای کسی که در شب گریه و بی قراری می‌کند و برای زن هنگامی که از بیماری بیخوابی می‌کشد فَضَرَبْنا عَلَى آذانِهِمْ فِي‌ الْكَهْفِ‌ سِنِينَ‌ عَدَداً ثُمَّ بَعَثْناهُمْ لِنَعْلَمَ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصى‌ لِما لَبِثُوا أَمَدا

 

سفارش برای ماه مبارک رمضان

احساس ضعف گرسنگی باعث می‌شود که خیلی از افراد روزه گرفتن را ترک کنند. درمان احساس ضعف مصرف سویق گندم و به خصوص سویق جو است. سحری پیامبر(ص) سویق و خرما بود. کسی که در ماه مبارک رمضان احساس ضعف پیدا می‌کند می‌توانم بگویم ضامن هستم که با مصرف سویق دیگر چنین احساسی نخواهد داشت. سویق واقعا معجزه می‌کند.

مقدار مصرفی که در روایات آمده است سه کف سویق است که معادل سه قاشق غذاخوری پر است. اگر می‌توانند بیشتر مصرف کنند بهتر و مقوی تر است.

سویق علاوه بر تقویت کنندگی فوائد دیگری نیز دارد. یکی از فوائد زیاد سویق اصلاح کردن معده است زیرا بر اثر روزه و اختلال در زمان خوراک و مصرف آب زیاد، خللی در معده به وجود می‌آید و سویق معده را از بلغم و صفراء و سوداء خشک می‌کند.

خرما ها مختلف است و بعضی که تیره و سیاه رنگ هستند سرد مزاج هستند و خرماهایی که نرسیده‌ی آن ها سرخ رنگ هستند شدیدا سرد هستند ولی خرماهایی که زرد هستند و به خصوص اگر نرسیده‌ی آن ها زرد باشد گرم هستند.

خرماهایی که نوعا می‌آورند شدیدا سرد هستند تاجائیکه در روایات آمده است که اگر کسی ناشتا بخورد مبتلا به فلج می‌شود.

رطب ها همه سرد هستند.

صلاح این است که سویق و خرما جداگانه مصرف شوند زیرا تاکید شده است که بعد از خرما آب مصرف کنید. بعد از هر عدد خرما یک نصف لیوان آب بنوشید و چند بار تکرار کنید این کار باعث پرآبی بدن می‌شود به شکلی که آب از دهان انسان جاری می‌شود. و چون در ماه رمضان بدن نیاز به آب پیدا می‌کند در این زمینه موثر است.

سویق عدس هم برای تشنگی مفید است و سبب می‌شود نسبت به آب خوردن مقاومت به وجود بیاید. در روایات داریم که امام سجاد در سفر به همراه خود سویق عدس می‌بردند زیرا در آن زمان ها آب نبوده است و با مصرف سویق عدس تشنگی را برطرف می‌کردند زیرا سویق عدس نیاز به آب را برطرف می‌کند.

داروی قند هم جلوی تشنگی را حقیقتا می‌گیرد. ماه رمضان هم در تابستان است و برای بچه ها و افرادی که تازه روزه می‌گیرند سخت است.

صغمونیا و هلیله زرد و هلیله سیاه و حب البلسان و عود البسان از مفردات داروی قند است.

به نظر بنده خانم باردار و غیر آن با مصرف سویق و عمل به سفارشات می‌توانند روزه بگیرند.

بله، عسل هم در سحر می‌توان خورد ولی سحری پیامبر(ص) خرما و آب بود. با مصرف خرما و آب نه احساس تشنگی می‌کنند و نه احساس گرسنگی می‌کنند.

سویق را جداگانه مصرف کنند و خرما را جداگانه مصرف کنند زیرا قرار است بعد از خرما آب مصرف کنند.

افرادی که گرم مزاج هستند خرمای سرد مصرف کنند به خصوص افرادی که در مناطق سرد سیر هستند خرمای سیاه بخورند.

بعد از مصرف ماهی اگر خرمای گرم مصرف شود بهتر است و عسل هم می‌توانند استفاده کنند.

مَنْ بَاتَ وَ فِي جَوْفِهِ سَمَكٌ‌ لَمْ يُتْبِعْهُ بِتَمَرَاتٍ أَوْ عَسَلٍ‌ لَمْ يَزَلْ عِرْقُ الْفَالِجِ يَضْرِبُ عَلَيْهِ حَتَّى يُصْبِحَ.[19]

یعنی ... بعد از ماهی چند خرما یا عسل ننوشد تا صبح ژن فلج زده می‌شود

برای خانم های شیرده هم روزه اشکالی ندارد البته اگر دیدند شیر آن ها کم شده است چند روز یک بار روزه بگیرند.

برای افراد دیابتی سویق جو سفارش می‌شود زیرا تنظیم کننده‌ی قند خون است.

افطار در حکم شام است و باید خوب مصرف شود و سحری هم در حکم صبحانه است و افرادی که می‌خواهند دارو مصرف کنند در حال ناشتا باید قبل از سحری مصرف کنند. و داروی بعد از شام باید بعد از افطاری خورده بشود.

خواندیم که غذای شب بهتر از غذای روز است.

طَعَامُ‌ اللَّيْلِ‌ أَنْفَعُ‌ مِنْ طَعَامِ النَّهَارِ.[20]

 

افرادی که نمی‌توانند روزه بگیرند

در اعتقاد بنده روزه گرفتن نوعا مشکلی ندارد و بیشتر موارد مانند دیابت که دکترها منع می‌کنند بدون وجه است بلکه روزه برای افراد دیابتی خوب است ولی شرط آن این است که کاری کنند آب بدن کم نشود تا مقدار قند بالا برود اگر مواردی مانند خرما و آب و سویق عدس را مصرف کنند و بدن پر آب بشود مشکلی نخواهند داشت.

تا سه خرما را همه اجازه داده اند و اینجا هم به جهت روزه گرفتن مشکلی ندارد.

مستفاد از آیات و روایات افرادی که در سر مشکل دارند نباید روزه بگیرند.

فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ بِهِ أَذًى مِّن رَّأْسِهِ[21]

یعنی و اگر كسى از شما بيمار بود، و يا ناراحتى در سر داشت‌...

انواع بیماری های سر حتی میگرن و سردرد شدید یا ضعف در چشم و مشکلات چشمی می‌توانند روزه نگیرند البته ما بحث بهداشتی می‌کنیم و کار به حکم شرعی نداریم. افرادی که مشکل در مغز دارند مانند ام اس و سکته مغزی و پارکینسون و مانند آن هم از روزه گرفتن معاف هستند.

سنگ کلیه هم مشکلی برای روزه داری نیست ولی شاید احساس درد کنند که در این صورت باید داروی جامع با آب ترب مصرف کنند.

 

معرفی داروی افتادگی رحم

نیم کیلو انجیر و و نیم کیلو شنبلیله را بجوشاند و در آب پز آن بنشینند.

هضم کننده(داروی هاضوم)

در ماه رمضان هم مفید است و می‌توان قبل و بعد افطار مصرف کرد.

آویشن و زنیان آسیاب شوند و سیاهدانه و نمک به آن اضافه شود به مقدار مساوی و دیگر نیازی به نمک خوردن قبل از غذا نیست. می‌توانند نمک کمتر بزنند و بستگی به ذوق انسان دارد.

بعد از غذا آویشن و زنیان و سیاهدانه مصرف کنند. نمک بعد از غذا با این ترکیب یا نمی‌خواهد یا اینکه جداگانه مصرف کنند.

قبل و بعد از غذا باید خشک باید مصرف شود.

أَنَّهُ دَعَا بِالْهَاضُومِ وَ الصَّعْتَرِ وَ الْحَبَّةِ السَّوْدَاءِ فَكَانَ يَسْتَفُّهُ‌ إِذَا أَكَلَ الْبَيَاضَ وَ طَعَاماً لَهُ غَائِلَةٌ وَ كَانَ يَجْعَلُهُ مَعَ الْمِلْحِ الْجَرِيشِ وَ يَفْتَحُ بِهِ الطَّعَامَ وَ يَقُولُ مَا أُبَالِي إِذَا تَغَادَيْتُهُ مَا أَكَلْتُ مِنْ شَيْ‌ءٍ وَ كَانَ يَقُولُ يُقَوِّي الْمَعِدَةَ وَ يَقْطَعُ الْبَلْغَمَ وَ هُوَ أَمَانٌ مِنَ اللَّقْوَة[22]

«یستفه» به معنای خشک مصرف کردن است.

داروی صاف کننده‌ی صدا

     نخود اگر سیاه باشد بهتر است.

     کبابه‌ی چینی

     تخم کلم

     مرمکی

به مقدار مساوی آسیاب کنند و الک کنند و ریز ریز بخورند و باید آرام آرام از حنجره عبور کند و صدا را صاف کنند. هر کدام به تنهایی هم صاف کننده‌ی صدا هستند.

داروی صرع

مومیایی با آب مرزنجوش پخته. باید پخته ای از یک دانه گندم یا برنج و بیست گرم مرزنجوش درست شود و آب آن را بخورند.

داروی لکنت زبان

مومیایی با آب مرزه. باید مرزه را بپزند و مومیایی را داخل آن حل کنند و بخورند.

داروی سکسکه

مومیایی با آب تخم کرفس پخته. کرفس را باید بپزند و انداره‌ی یک دانه گندم مومیایی را در آن حل کنند و بخورند.


[1] عیون الحکم، اللیثی، ج1، ص139.
[2] سوره جن، آیه9.
[3] تحف العقول، حرانی، ج1، ص120.
[4] بحارالانوار، مجلسی، ج73، ص200.
[5] الخصال، شیخ صدوق، ج1، ص636.
[6] الخصال، شیخ صدوق، ج1، ص631.
[7] من لایحضرالفقیه، شیخ صدوق، ج1، ص471.
[8] الکافی، کلینی، ج2، ص621، ط اسلامیه.
[9] الکافی، کلینی، ‌ ج8، ص142، ط اسلامیه.
[10] الاصول السته عشر، عده ای از علماء، ج1، ص10.
[11] تفسیر قمی، علی بن ابراهیم، ج2، ص356.
[12] بحارالانوار، علامه مجلسی، ج73، ‌ ص213.
[13] فلاح السائل، سید بن طاووس، ج1، ص284.
[14] الامان من اخطار الزمان، سید بن طاووس، ج1، ص140.
[15] مکارم الاخلاق، طبرسی، ج1، ص261.
[16] مکارم الاخلاق، طبرسی، ج1، ص289.
[17] مکارم الاخلاق، طبرسی، ج1، ص409.
[18] طب الائمه، ابن سابور الزیات، ج1، ص36.
[19] الکافی، کلینی، ج6، ص323، ط اسلامیه.
[20] الکافی، کلینی، ج6، ص289، ط اسلامیه.
[21] سوره بقره، آیه196.
[22] بحارالانوار، مجلسی، ج63، ص244.