«درس طب در روایات»
استاد تبریزیان
94/12/18
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: ترک خوردن لب و تبخال، درد ناف، زگیل، بهداشت و مراقبت از مو
ترک خوردن لب و تبخال
باقیماندهی بحث پوستی میباشد.
یکی از مشکلات، ترک خوردن لب ها است و همچنین تبخالی که در اطراف دهان به وجود میآید.
درمان این بیماری و این حالت، روغن مالی روی ابروها است. اگر ابروها را روغن بمالند، کلا این بیماری درمان میشود.
در رسالهی ذهبیه آمده است:
و من أراد أن لا تنشق شفتاه و لا يخرج فيها باسور فليدهن حاجبه من «1» دهن رأسه[1]
یعنی و کسی که میخواهد لب هایش ترک پیدا نکند و زخمی یا تبخالی یا شقاقی در لب و اطراف لبش به وجود نیاید پس از روغنی که به سر خود میمالد به ابرهای خود بمالد.
«باسور» به معنای فیستول و شقاقی است که در اطراف دهان است و نوعا در اطراف مقعد به وجود میآید و گاهی در اطراف دهان و دو طرف دهان و گاهی هم دو طرف چشم به وجود میآید که البته موارد آن کم است.
شاید هم عمومیت آن شامل تبخال هم بشود.
راهکار جلوگیری و درمان شقاق، روغن مالی کردن ابروها از روغنی است که به سر میمالد.
بله، تبخال یک چیز خشکیده و اضافی است و در شقاق هم همچین حالتی به وجود میآید ولی در کنار آن زخم هم وجود دارد ولی نوعا در کنار تبخال زخم وجود ندارد و کمتر زخم وجود دارد ولی حالت زخم خشک دارد.
هر روغنی که در سر استفاده میشود مانند بنفشهی پایه زیتون که نوعا در روغن مالی ظاهر بدن و موها استفاده میشود، از همین روغن در مورد ابرو و درمان ترک لب و فیستول اطراف دهان استفاده میشود شاید شامل تبخال هم بشود.
درد ناف
افرادی که ناف آن ها مشکل پیدا میکند و عفونت و التهابی که در ناف به وجود میآید و سبب درد ناف میشود، درمان آن روغن است.
از همان روغنی که سر را با آن روغن مالی میکنند، در ناف هم بریزند.
ریختن روغن در ناف، درد ناف را برطرف میکند.
در رسالهی ذهبیه آمده است:
و من أراد أن لا يشتكى سرته فيدهنها متى دهن رأسه[2]
یعنی و کسی که میخواهد ناف او درد نکند و مبتلا به ناف درد نشود از همان روغنی که سر را روغن مالی میکند، در ناف بریزد.
افتادگی ناف باید دستی و در ناشتا انجام بشود و باید ناف را جا بندازند و شاید روغن این مشکل را تا حدودی حل کند ولی جا انداختن در این موارد اثر سریع تری دارد.
فقط روغن بریزند و شب تا صبح باشد.
زگیل
امروزه زگیل محل ابتلاء است و به خصوص جوان ها مبتلا به زگیل میشود.
در مورد زگیل روش های متعددی وجود دارد ولی روش های سخت و عجیب و غریبی هستند.
مشکلی که در زگیل است این است که اگر اصولی کنده نشود مثلا همینجوری کنده بشود یا از موادی استفاده کند که زگیل را از بین ببرد، زگیل خیلی سریع پخش میشود و به جای یک زگیل، سی زگیل در میآید.
زگیل باید اصولی درمان شود تا دوباره رشد نکند و تکثیر نشود.
زگیل به شکل یک گوشت اضافی کوچک در بدن به وجود میآید و شبیه جوش است ولی جوش نیست و گوشت است.
به نظر میرسد زگیل بیشتر معلول خون باشد و خال معلول سوداء است.
یکی از روش های درمان زگیل استفاده از نمک است. نمک را روی زگیل بمالند.
دعاء
البته دعاهایی هم وجود دارد.
در روایتی از امام صادق(ع) آمده است:
تُمِرُّ يَدَكَ عَلَى مَوْضِعِ الثَّآلِيلِ ثُم تَقُولُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ اللَّهُمَّ امْحُ عَنِّي مَا أَجِدُ تُمِرُّ يَدَكَ الْيُمْنَى وَ تَرْقِي عَلَيْهَا ثَلَاثَ مَرَّات[3]
یعنی دستت را روی محل زگیل مرور بده سپس بگو بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ اللَّهُمَّ امْحُ عَنِّي مَا أَجِدُ با دست راست روی محل زگیل مسح میکنی و سه مرتبه دعا را میخوانی
روش دوم نمک است
در روایت آمده است:
يَأْخُذُ صَاحِبُهُ قِطْعَةَ مِلْحٍ وَ يَمْسَحُ بِهَا الثُّؤْلُولَ وَ يَقْرَأُ عَلَيْهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ إِلَى آخِرِ السُّورَةِ وَ يَطْرَحُهَا فِي تَنُّورٍ وَ يَنْصَرِفُ سَرِيعاً يَذْهَبُ إِنْ شَاءَ اللَّه[4]
یعنی صاحب زگیل تکه نمکی میگیرد و با آن زگیل را مسح میکند و سه مرتبه بر آن میخواند لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ إِلَى آخِرِ السُّورَةِ و آن تکه نمک را در تنور روشن بیندازد و فرار کند انشاء الله زگیل برطرف میشود.
یک تکه نمک مثلا نمک سنگ یا نمکی که به هم چسبیده است.
چهار آیهی سورهی حشر را باید بر زگیل بخواند.
چرا باید بعد از انداختن نمک از نزدیک تنور فرار کند؟ به نظر میرسد مشکل زگیل، یک مشکل میکروبی و باکتریایی یا ویروسی است. آتش از بین برندهی میکروب است و باید فرار شود تا از برگشتن میکروب ها جلوگیری بشود.
علت فرار کردن ممکن است به خاطر عود کردن زگیل باشد.
کار تکه نمک این است که عوامل زگیل را به خود جذب میکند و نمک وقتی در آتش انداخته میشود، آن عوامل هم از بین میروند.
اگر عامل زگیل باکتری باشد یا چیز دیگر باشد در آتش از بین میروند ولی احتمال برگشت آن عوامل وجود دارد. شاید وقتی گرمی آتش را احساس کنند بر گردند.
به نظر نمیرسد فرار کردن به خاطر سوزاندن باشد.
از روش های دیگری که خواهیم خواند، معلوم میشود زگیل به جهت آلاینده ای یا میکروبی باشد.
شاید آتش کافی باشد ولی روایت میفرماید باید در تنور انداخته بشود.
بیشتر روایات مکارم الاخلاق به این شکل است و به شکل روایت نمیآید.
روش دیگر
ابن بسطام با یک واسطه از امام رضا (ع) نقل میکند:
قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ لِي ابْناً مَرْجُوّاً وَ لَا يكمنه [يُمْكِنُهُ] أَنْ يُخَالِطَ النَّاسَ مِنْ كَثْرَةِ الثَّئَالِيلِ الَّتِي بِهِ فَأَسْأَلُكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَنْ تُعَلِّمَنِي شَيْئاً يَنْتَفِعُ بِهِ فَقَالَ خُذْ لِكُلِّ ثَالُولٍ سَبْعَ شَعِيرَاتٍ وَ اقْرَأْ عَلَى كُلِّ شَعِيرَةٍ سَبْعَ مَرَّاتٍ إِذا وَقَعَتِ الْواقِعَةُ إِلَى قَوْلِهِ فَكانَتْ هَباءً مُنْبَثًّا وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً فَيَذَرُها قاعاً صَفْصَفاً لا تَرى فِيها عِوَجاً وَ لا أَمْتاً ثُمَّ خُذْ شَعِيرَةً فَامْسَحْ بِهَا عَلَى الثُّؤْلُولِ ثُمَّ صُرَّهَا فِي خِرْقَةٍ جَدِيدَةٍ وَ ارْبِطْ عَلَى الْخِرْقَةِ حَجَراً وَ أَلْقِهَا فِي كَنِيفٍ قَالَ فَفَعَلْتُ فَنَظَرْتُ إِلَيْهِ وَ اللَّهِ يَوْمَ السَّابِعِ وَ الثَّامِنِ وَ هِيَ مِثْلُ رَاحَتِي وَ أَصْفَى[5]
یعنی عرض کردم فدایت شوم فرزندی با استعداد دارد و به او امید است و نمیتواند با مردم محشور بشود زیرا زیاد زگیل دارد از شما درخواست میکنم چیزی بدی که از آن نفع ببرد فرمود برای هر زگیل هفت عدد جو بگیر و روی هر جو هفت مرتبه سورهی واقعه تا آیهی فَكانَتْ هَباءً مُنْبَثًّا و این آیه را وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً فَيَذَرُها قاعاً صَفْصَفاً لا تَرى فِيها عِوَجاً وَ لا أَمْتا بخوان سپس یکی روی زگیل مسح میکنی و او را در پارچهی تمیز و نو قرار بده و پارچه را با یک سنگ ببند و در چاه دستشویی بیندازد و این کار را انجام دادم و روز هفتم به دست خود نگاه کردم و چیزی در دست و بدنم نبود بلکه صاف تر بود.
بعضی میگویند در آخر ماه که ماه در آسمان نیست این درمان باید انجام بشود زیرا این زمان برای درمان بهتر است و اثر آن بیشتر است.
اگر این روایت درست باشد، داخل فضای دیگری است زیرا خواندن چه ارتباطی به زگیل دارد؟
نکتهی دوم این است که جویی که روی آن قرآن خوانده شده است و زگیل با آن مسح شده است توی چاه دستشویی باید انداخته بشود؟ چه اتفاقی در دستشویی میافتد؟ چه چیزی به جو میچسبد که باید جای دوری مانند چاه دستشویی انداخته بشود؟
این مسائل محل بحث است. این روایت و روایت قبل حتما حکمتی دارد و چیزی در زگیل وجود دارد که به وسیلهی جو یا نمک از زگیل جدا میشود و جایی باید انداخته بشود که قابل برگشت نباشد.
این مسائل مکانیزمی دارد که باید مطرح بشود.
روش آخر
يَقْرَأُ عَلَى ثَلَاثِ شَعِيرَاتٍ وَ مَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ وَ يُدِيرُهَا عَلَى الثُّؤْلُولِ ثُمَّ يَدْفِنُهَا فِي مَوْضِعٍ نَدِيٍّ فِي مُحَاقِ الشَّهْرِ فَإِذَا عَفِنَتِ الشَّعِيرَاتُ تَمَايَلَ الثُّؤْلُول[6]
یعنی بر سه عدد جو این آیه خوانده بشود وَ مَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ و آن را دور زگیل چرخانده شود و در یک جای مرطوب دفن بشود در آخر ماه و هنگامی که جو ها پوسیده شود زگیل خوب میشود.
این روش هم رازی است. چرا باید جوها دفن بشوند و چرا باید جو ها فاسد بشوند؟ چه ارتباطی بین جویی که در زیرخاک و نمناک دفن شده است و بین فساد آن و درمان زگیل وجود دارد؟
هر کدام را یکی یکی دور زگیل بچرخاند و دفن کند که جمعا نه مرتبه میشود.
بله، میگویند شیرآبهی انجیر هم موثر است و پوست را میسوزاند. آیا شیرآبهی انجیر زود اثر میکند؟ این خود یک بحثی است.
روشی هم در نجف مرسوم بود و نمیدانم منشا روایی دارد یا نه؟ تجربه هم نشان داده که این روش موثر است. چوب نخود و چوبی که در نخود تمییز نشده است را میگیرند و سر آن را روی آتش قرار میدهند و زمانیکه گداخته شد روی زگیل قرار میدهند. درد هم ندارد و زگیل را میسوزاند.
یک مقدار اثر سوختگی میماند ولی بعدا از بین میرود و با این روش زگیل پخش نمیشود.
برای میخچهی پا، داروی پوستی مالیدنی موثر است.
برخی میفرمایند «خرفه» هم خوب است. اگر خرفه را بمالند خوب میشود.
برخی میگویند آویشن و برخی میگویند میخک هم خوب است.
بله، داغ کردن عوارضی دارد و چهره را خراب میکند به همین جهت نهی شده است ولی داغ کردن زگیل با چوب نخود، چهره را خراب نمیکند و اثر آن باقی نمیماند.
برخی میگوند زگیل از گربه منتقل میشود.
مو
یک سری امور برای مو مفید است و موها را زیبا و پاک و تمییز میکند و باعث رشد و نمو مو میشود.
رشد و نمو مو
انجیر
در روایت معتبر آمده است:
التِّينُ يَذْهَبُ بِالْبَخَرِ وَ يَشُدُّ الْعَظْمَ وَ يُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ يَذْهَبُ بِالدَّاءِ حَتَّى لَا يُحْتَاجُ مَعَهُ إِلَى دَوَاءٍ وَ قَالَ التِّينُ أَشْبَهُ شَيْءٍ بِنَبَاتِ الْجَنَّةِ وَ هُوَ يَذْهَبُ بِالْبَخَر[7]
یعنی انجیر بدبویی دهان را برطرف میکند و دهان را تقویت میکند و استخوان را محکم میکند و سبب رویش مو میشود و بیماری را برطرف میکند و با انجیر نیازی به دواء نیست ...
افرادی که مشکل در دهان دارند، در سق دهان یا در زبان کوچک مشکل دارند، خوردن انجیر برای آن ها مفید است زیرا فضای دهان و اطراف دهان را تقویت میکند.
افرادی که مشکل لقی فک دارند و اذیت میشوند و درمان ندارد، درمان آن خوردن انجیر است زیرا استخوان را محکم میکند و دهان را تقویت میکند و دهان شامل فک هم میشود.
انجیر حداقل بیماری های مو را برطرف میکند. یا اینکه تمام بیماری ها را درمان میکند و شاید برای کچلی هم مفید باشد.
حداقل روزی باید شش یا هفت عدد انجیر خورده بشود.
انجیر کل دهان را تقویت میکند و فک و دندان را شامل میشود.
روایت میفرماید انجیر خشک و تر فرقی نمیکند.
حناء
در روایت آمده است:
اخْتَضِبُوا بِالْحِنَّاءِ فَإِنَّهُ يَجْلُو الْبَصَرَ وَ يُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ يُطَيِّبُ الرِّيحَ وَ يُسَكِّنُ الزَّوْجَةَ.[8]
یعنی با حناء خضاب کنید زیرا بینایی را جلا میدهد و سبب رویش مو میشود و بدن را خوشبو میکند و سبب انس همسر میشود.
البته روایاتی داریم که حناء سبب سفیدی مو میشود.
در روایت آمده است:
الْحِنَّاءُ يَشْعَلُ الشَّيْبَ.[9]
یعنی حناء موهای سر را سفید میکند.
حناء مانند شعله های آتش و به سرعت آن، موهای سر را سفید میکند.
حناء سبب سفید شدن مو در خانم ها و آقایان میشود.
شانهی عاج
الان شانهی عاج پیدا نمیشود.
در روایت آمده است:
التَّسْرِيحُ بِمُشْطِ الْعَاجِ يُنْبِتُ الشَّعْرَ فِي الرَّأْسِ وَ يَطْرُدُ الدُّودَ مِنَ الدِّمَاغِ وَ يُطْفِئُ الْمِرَارَ وَ يُنَقِّي اللِّثَةَ وَ الْعُمُورَ.[10]
یعنی شانه کردن با شانهی عاج سبب رویش مو در سر میشود ...
این تلازم در هندوستان وجود دارد زیرا هم فیل زیاد است و هم به خصوص خانم ها موهای بلند و پرپشت دارند.
شانه کردن معمولی مراد است و نیازی به داخل بردن به پوست سر نیست. بحث نرمش سر نیست بلکه به نظر میرسد بحث الکتریسته باشد، نوع الکتریسته ای که تولید میکند مفید است.
مسواک
چیزهای دیگر در روایات مانند مسواک هم سبب رویش مو میشود.
در روایت آمده است:
السِّوَاكُ يَجْلُو الْبَصَرَ وَ يُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ يَذْهَبُ بِالدَّمْعَة[11]
یعنی مسواک زدن بینایی را جلا میدهد و مو میرویاند و اشک چشم را برطرف میکند.
افرادی که اشک ریزی دارند، اگر مسواک بزنند اشک ریزی از بین میرود.
البته قرائنی وجود دارد که شاید مسواک زدن موجب رشد موهای پلک میشود ولی از اطلاق آن هم میشود استفاده کرد و بگوییم باعث رشد کل موها میشود.
ارتباط مسواک با رشد مو به وسیلهی دفع کردن خلط و بلغم است. انسان که مسواک میزند موجب پایین آمدن خلط میشود.
خلط موجب بسته شدن رگ های خونی میشود و رگ های خونی را تنگ میکند و جلوی حرکت خون را میگیرد و خون کافی به سر نمیرسد به همین جهت مبتلا به ضعف مو و ریزش مو میشوند.
اگر خلط ها برطرف بشود جلوی خونرسانی باز میشود.
سرمه کشیدن
در روایت آمده است:
الْكُحْلُ يُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ يُحِدُّ الْبَصَرَ وَ يُعِينُ عَلَى طُولِ السُّجُودِ.[12]
یعنی سرمه کشیدن باعث رشد مو میشود و بینایی را تقویت میکند و بر سجدهی طولانی کمک میکند.
علت برطرف کردن ریزش مو توسط سرمه، پایین آوردن بلغم و خلط است.
قدر متیقن از مو در سرمه کشیدن «مژه» ها است ولی اطلاق آن سایر مو ها حتی ابروها را هم شامل میشود.
در روایت دیگر آمده است:
الْكُحْلُ يُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ يُجَفِّفُ الدَّمْعَةَ وَ وَ يُعْذِبُ الرِّيقَ وَ يَجْلُو الْبَصَرَ.[13]
یعنی سرمه کشیدن مو میرویاند و اشک ریزی را خشک میکند و آب دهان را گوارا میکند و بینایی را جلا میدهد.
همه این آثار به چشم برمیگردد و شاید مراد از مو هم مژه باشد ولی اینجوری نیست و سرمه یا سنگ سرمه برای رشد مو به طور کلی مفید است.
بنابراین میشود دارویی از حناء و سنگ سرمه و چیزهای دیگری که باعث رشد مو میشوند دارویی برای تقویت مو درست کرد.
برای عفونت چشم سرمهی کافوری مفید است.
سرمه برای افرادی که اشک ندارند، اشک میآورد.
زیبا شدن مو
پیامبر(ص) به زیبایی مو اهمیت میداد و در قرآن آمده است:
﴿خُذُوا زينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِد﴾[14]
یعنی ! زينت خود را به هنگام رفتن به مسجد، با خود برداريد.
گفته میشود که مراد از زینت، «شانه» است و شانه بودن مو و مرتب بودن مو بهترین زیبایی انسان است.
در روایت آمده است:
إِنَّ مِنْ أَجْمَلِ الْجَمَالِ الشَّعْرَ الْحَسَنَ وَ نَغْمَةَ الصَّوْتِ الْحَسَنِ.[15]
یعنی از زیباترین زیبایی ها موی زیبا است و صدای خوب هم به زیبایی فرد اضافه میکند.
اگر خانم زیبا باشد ولی صدای مردانه داشته باشد، ترسناک میشود.
برای تمییز نگه داشتن مو، شستن سر با گل ختمی است.
در روایت آمده است:
غسل الرأس بالخطمى يوم الجمعة من السنة يدر الرزق و يصرف الفقر و يحسن الشعر و البشر و هو امان من الصداع.[16]
شستن سر با گل ختمی در روز جمعه از سنت است روزی را زیاد میکند و فقر را دور میکند و موها و پوست را زیبا میکند و ایمنی از میگرن است.
افرادی که میگرن دارند سر خود را با گل خطمی بشورند زیرا ایمنی از میگرن و سردرد است.
تراشیدن سر
شاید یکی از چیزهایی که مو را زیبا کند تراشیدن سر باشد.
در روایتی از امام صادق(ع) آمده است:
أَلْقُوا عَنْكُمُ الشَّعْرَ فَإِنَّهُ يُحَسِّنُ.[17]
یعنی موها را دور بیندازید و بتراشید زیرا مو زیبا میشود.
اگر ضمیر در «فانه یحسن» به مو برگردد مراد این است که مو زیبا میشود ولی اگر گفتیم به طور کلی مراد است یعنی چیز خوبی است و چه اثر و منافعی دارد از این روایت استفاده نمیشود.
ولی احتمال دارد که «فانه» به مو برگردد.
به اعتقاد بنده «حلق» به معنای کوتاه کردن است. حتی در مکه مراد تیغ زدن نیست بلکه کوتاه کردن است و هر دو حلق محسوب میشود.
شانه کردن
در روایت امام صادق(ع) آمده است:
فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ قَالَ الْمَشْطُ فَإِنَّ الْمَشْطَ يَجْلِبُ الرِّزْقَ وَ يُحَسِّنُ الشَّعْرَ وَ يُنْجِزُ الْحَاجَةَ وَ يَزِيدُ فِي مَاءِ الصُّلْبِ وَ يَقْطَعُ الْبَلْغَمَ وَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يُسَرِّحُ تَحْتَ لِحْيَتِهِ أَرْبَعِينَ مَرَّةً وَ مِنْ فَوْقِهَا سَبْعَ مَرَّاتٍ وَ يَقُولُ إِنَّهُ يَزِيدُ فِي الذِّهْنِ وَ يَقْطَعُ الْبَلْغَمَ.[18]
یعنی در مورد قول خداوند خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ فرمود مراد از زینت شانه است زیرا شانه کردن روزی را جلب میکند و مو را نیکو میکند و حاجت را برآورده میکند و آب کمر را زیاد میکند و بلغم را قطع میکند و پیامبر(ص) زیر محاسن را چهل مرتبه شانه میکرد و روی محاسن را هفت مرتبه شانه میکرد.
شانه کردن یک داروی عمومی محسوب میشود. شانه کردن چون بلغم را برطرف میکند تمام بیماری ها با منشاء بلغم را برطرف میکند و علاوه بر آن موها را زیبا میکند و آب کمر را زیاد میکند.
مکانیزم اثراث شانه کردن چیزی نیست که بشر بتواند به راحتی به آن برسد. این ها از کلام معصوم(ع) است و الا این مطالب به راحتی به دست نمیآید.
سفارش شده است که در حمام شانه نکنید زیرا شانه کردن در حمام باعث وبای موها و ریزش موها میشود.
تمییز کردن و پاکیزه کردن موها
پیازخوردن
از پیامبر(ص) نقل شده است:
إِذَا دَخَلْتُمْ بَلْدَةً وَبِيئاً فَخِفْتُمْ وَبَاءَهَا فَعَلَيْكُمْ بِبَصَلِهَا فَإِنَّهُ يُجَلِّي الْبَصَرَ وَ يُنَقِّي الشَّعْرَ وَ يَزِيدُ فِي مَاءِ الصُّلْبِ وَ يَزِيدُ فِي الْخُطَا وَ يَذْهَبُ بالحماء [بِالْحُمَّى] وَ هُوَ السَّوَادُ فِي الْوَجْهِ وَ الْإِعْيَاءِ أَيْضا[19]
یعنی زمانیکه وارد شهر وبا زده شدید و از وباء ترسیدید پیاز آن شهر را بخورید زیرا بینایی راجلا میدهد و موها را پاک و تمییز میکند و آب کمر را زیاد میکند.
آیا مراد از «فانه» پیاز همان شهر است یا اینکه هر پیازی خاصیت تمییز کنندگی و پاک کنندگی مو را دارد؟ این مسئله نیاز به تامل دارد.
چگونه پیاز موها را تمییز میکند و چرک و کثیفی مو را از بین میبرد؟ این هم نیازمند تامل است.
تراشیدن مو
در روایت امام صادق(ع) آمده است:
اسْتَأْصِلْ شَعْرَكَ يَقِلُّ دَرَنُهُ وَ دَوَابُّهُ وَ وَسَخُهُ وَ تَغْلُظُ رَقَبَتُكَ وَ يَجْلُو بَصَرَكَ وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى وَ يَسْتَرِيحُ بَدَنُكَ.[20]
یعنی موهای سرت را از ته بتراش زیرا چربی مو را کم میکند و جانداران سر را میبرد و کثیفی مو را کم میکند و گردن کلفت میشود و بینایی را جلا میدهد و بدنت راحت میشود.
خوب است افرادی که موی چرب یا کثیف و ژولیده دارند سر خود را بتراشند.
برای خانم ها هم این اثرات را دارد ولی شاید موانع دیگر داشته باشد. شاید اگر شوهر نداشته باشد طوری نباشد.
تراشیدن سر شامل خانم ها نمیشود زیرا کثیفی برای مردها است و خانم ها به خود توجه دارند و میرسند.
به خانم ها سفارش شده است که موهای خود را کوتاه نکنند.
به تراشیدن سر خیلی سفارش شده است.
در روایت آمده است:
ثَلَاثٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلِينَ الْعِطْرُ وَ أَخْذُ الشَّعْرِ وَ كَثْرَةُ الطَّرُوقَة[21]
یعنی سه چیز از سنت های پیامبران است عطر زدن و کوتاه کردن مو و زیاد مجامعت کردن
در روایت دیگر آمده است:
ثَلَاثٌ مَنْ عَرَفَهُنَ لَمْ يَدَعْهُنَّ جَزُّ الشَّعْرِ وَ تَشْمِيرُ الثِّيَابِ وَ نِكَاحُ الْإِمَاء[22]
یعنی سه چیز است که اگر شناخته شود ترک نمیشود تراشیدن مو و کوتاه کردن لباس ها و همبستر شدن با کنیزها.
شاید این ترک نکردن به جهت فوائد و اثر و راحتی و لذت باشد.
شستن سر با گل ختمی
در روایت آمده است:
فِي وَصِيَّتِهِ لِأَصْحَابِهِ غَسْلُ الرَّأْسِ بِالْخِطْمِيِّ يَذْهَبُ بِالدَّرَنِ وَ يَنْفِي الدَّوَاب[23]
یعنی در وصیت حضرت امیر(ع) به اصحابش آمده است که شستن سر با خطمی کثیفی و چرک را میبرد و شپش سر را میزداید.
بنابراین یکی از راه های از بین بردن شپش سر، شستن سر با گل خطمی است که واقعا موثر است.
الان شپش سر شایع شده است.
تجربه نشان داده است که خطمی سفید بهتر است.
میتوانند گل خطمی را بخیسانند و با یک جوراب تمییز صاف کنند که تبدیل به بهترین شامپوی طبیعی میشود.
درمان شوره سر
گل خطمی
یکی از درمان های شورهی سر شستن سر با گل خطمی است.
در روایت آمده است:
غَسْلُ الرَّأْسِ بِالْخِطْمِيِ أَمَانٌ مِنَ الصُّدَاعِ وَ بَرَاءَةٌ مِنَ الْفَقْرِ وَ طَهُورٌ لِلرَّأْسِ مِنَ الْحَزَاز[24]
یعنی شستن سر با خطمی ایمنی از میگرن است و فقر را برطرف میکند و تمییزی سر از شوره است.
میگرن هم از بلاهای بی درمان است وخیلی ها رنج میبرند و درمان آن شستن سر با گل خطمی است. گل خطمی از تمام انواع میگرن پیشگیری میکند.
البته صرفا برطرف کردن شورهی موقت نیست بلکه به طور کلی شوره را از بین میبرد.
هر وقت انسان به حمام میرود از این شامپو استفاده کند.
مورد و سرکه
برگ مورد تازه کوبیده شود و آب آن گرفته شود و به آن سرکه اضافه شود و محکم هم زده شود تا جائیکه کف کند، بعد سر و محاسن را با آن محکم بشوئید.
آب مورد کم است و باید مقدار مورد زیاد باشد. شاید اگر خشک آن را آب اضافه کنند و بجوشانند اثر آب مورد را داشته باشد.
روایت میگوید برگ تازه باشد.
در روایت آمده است:
شَكَوْتُ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع حَزَازاً فِي رَأْسِي فَقَالَ دُقَّ الْآسَ وَ اسْتَخْرِجْ مَاءَهُ وَ اضْرِبْهُ بِخَلِّ خَمْرٍ أَجْوَدَ مَا تَقْدِرُ عَلَيْهِ ضَرْباً شَدِيداً حَتَّى يُزْبِدَ ثُمَّ اغْسِلْ بِهِ رَأْسَكَ وَ لِحْيَتَكَ بِكُلِّ قُوَّةٍ لَكَ ثُمَّ ادَّهِنْهُ بَعْدَ ذَلِكَ بِدُهْنِ شَيْرَجٍ طَرِيٍّ تَبْرَأُ إِنْ شَاءَ اللَّه[25]
یعنی به امام صادق(ع) از شورهی سر شکایت کردم فرمود مورد را بکوب و آب آن را بگیر و آن را با بهترین سرکهی خمری شدیدا بزن تا اینکه کف کند سپس سر و محاسن را با آن با نهایت قدرتت بشوی سپس با روغن کنجد تازه روغن مالی کن انشاءالله خوب میشوی.
این کتاب هم تمام شد.
سوال: بیماری «ای بی» یک نوع بیماری پوستی است که زخم میشود. زخم هایی پیدا میشود که آرام آرام به مرگ هم منجر میشود.
جواب: اگر در بدن زخم به وجود میآورد، شاید بهترین درمان آن استفاده از قرص خون امام رضا(ع) است زیرا برای هر نوع زخم مانند بواسیر و زخم روده و زخم های دیگر مناسب است و زخم ها و خونریزی ها را درمان میکند.
اگر مبتلا به زخم شدند فورا موضع را با عسل یا با جامع و عسل بمالند تا جوش بخورند.
سوال: علت حباب در ادرار چیست؟
جواب: البته این مشکل نیست. اگر ادرار کف داشته باشد یا حباب باشد نشانهی مشکل نیست نهایتا مقداری هوا و باد همراه ادرار خارج میشود.
به نظر میرسد درمان ریح و درد ریح مفید باشد. دارویی به نام «درد ریح» داریم که درمان ریح و باد به طور کلی است.