«درس طب در روایات»

استاد تبریزیان

94/12/17

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: ادامه بحث انواع روغن ها (روغن گل سرخ – روغن مرزنجوش) – ضمیمه های روغن – دعای روغن مالی و مطالب دیگر – زیاد کردن آب صورت – روشن کردن پوست – از بین بردن زبری پوست – لکه های سیاه صورت و بدن – بد بویی بدن – زیاد کثیف شدن بدن – سوال و جواب

 

روغن گل سرخ

صحبت راجع به روغن ها و اثر آن روی پوست و لطافت و زیبایی آن است.

روغن های متعددی در روایات وارد شده است. دو روغن آخر، روغن «وَرْد» و گل سرخ و دیگری روغن مرزنجوش مانده است.

اثر سوختگی

روغن گل سرخ به همراه سرکه‌ی ترش برای اثر سوختگی مفید است. اگر کسی مرتب تا بیست روز روی اثر سوختگی بمالد ، اثر سوختگی هر چقدر هم شدید باشد، برطرف می‌شود و پوست به حالت عادی برمی‌گردد.

روزی دو تا سه مرتبه روی محل سوختگی بمالند که واقعا یک معجزه است و پوست را به حالت قبل برمی‌گرداند.

اندازه‌ی سرکه و روغن هم اندازه است و پنج دقیقه ای روی اثر سوختگی بمالند.

خود عسل هم به تنهایی خوب است ولی روغن گل سرخ به همراه سرکه است.

الان صحبت از اثر سوختگی است. فردی دست یا مثلا صورتش بیست سال قبل سوخته است و از اثر آن و زشتی آن رنج می‌برد که درمان این حالت همان روغن گل سرخ با سرکه‌ی ترش است که باید مرتب روی محل و اثر سوختگی بمالند که اثر سوختگی هرچه باشد برطرف می‌شود و پوست به حالت قبلی برمی‌گردد.

سوختگی از هر چه باشد و چه با اسید باشد و چه با آتش باشد، روغن گل سرخ برای اثر آن مفید است.

البته از بعضی روایات استفاده می‌شود یک چیزی در بعضی وقت ها باید ضمیمه‌ی روغن بشود. در این مورد روغن گل سرخ با سرکه ضمیمه می‌شود.

روغن گل ها سرد تهیه می‌شوند. روغن روی آن بریزند و مدتی بماند.

درمان اثر جراحی (پودر استخوان)

برای برطرف کردن اثر جراحی باید پودر استخوان مالیده بشود ولی برای اثر سوختگی هر چند هم گوشت آورده باشد، درمان خوب آن روغن گل سرخ با سرکه‌ی ترش خانگی و انگوری می‌باشد.

استخوان کهنه‌ای که دارد تبدیل به خاک می‌شود و در روایات از آن تعبیر به «رِمّة» شده است. استخوان یک ساله یا دو ساله را بگیرند و آسیاب کنند و پودر کنند و روی محل زخم بمالند و زخم هرچقدر شدید و کهنه باشد اثرش برطرف می‌شود.

از هر استخوانی باشد اثر می‌کنند. و یک مدتی بمالند اثر زخم برطرف می‌شود.

شاید میکروب خود استخوان درمان باشد.

باید خشک باشد.

درمان خود سوختگی (پودر دال عدس با سرکه و گلاب)

دال عدس یا عدس قرمز یا همان عدس بدون پوست و گلاب و سرکه برای خود سوختگی است و درد را فورا ساکت می‌کند.ترکیبات طوری باشد که محلول درست بشود.

دال عدس را خوب پودر کنند و به آن گلاب و سرکه اضافه کنند. در روایت امام رضا (ع) آمده است برای سوختگی خوب است. هرچقدر سوختگی زیاد باشد، فورا درد آن را ساکت می‌کند.

سوختگی را درمان و سرد می‌کند.

می‌شود گفت سرکه و گلاب با هم مساوی باشد ولی عرس به مقدار نیاز است. باید به شکل محلول و نه خمیر درآید. روی سوختگی بریزد یا بمالد که فورا درد و سوزش برطرف می‌شود و بهبود هم حاصل می‌شود.

 

روغن مرزنجوش

برای افرادی که عطسه‌ی زیاد می‌کنند درمان است.

عطسه تا سه مرتبه خوب است ولی اگر بیشتر بشود خوب نیست و بیماری است و باید درمان بشود.

روغن مرزنجوش هم روغن خوبی است.

درست کردن روغن مرزنجوش با روغن زیتون و کنجد تفاوتی نمی‌کند و باید روی آتش ملایم جوشیده بشود.

ضمیمه‌ی روغن

مشک

از جمله چیزهایی که به روغن اضافه می‌شود مشک است.

در روایتی از امام کاظم (ع)‌ آمده است:

سَأَلْتُهُ عَنِ الْمِسْكِ‌ فِي‌ الدُّهْنِ‌ أَ يَصْلُحُ قَالَ إِنِّي لَأَصْنَعُهُ فِي الدُّهْنِ وَ لَا بَأْسَ.- وَ رُوِيَ‌ أَنَّهُ لَا بَأْسَ بِصُنْعِ الْمِسْكِ فِي الطَّعَام‌[1]

یعنی از امام(ع) در مورد ریختن مشک در روغن سوال کردم آیا صلاحیت دارد؟ فرمود من این کار را انجام می‌دهم و اشکالی ندارد.

دعا هنگام روغن مالی کردن

در روایت دیگر از امام صادق(ع) آمده است:

إِذَا صَبَبْتَ‌ الدُّهْنَ‌ فِي يَدِكَ فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الزَّيْنَ وَ الزِّينَةَ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الشَّيْنِ وَ الشَّنَآنِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَة[2]

یعنی هنگامی که روغن در دست ریختی بگو اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الزَّيْنَ وَ الزِّينَةَ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الشَّيْنِ وَ الشَّنَآنِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَة

استفاده از روغن دعاء دارد. وقتی انسان می‌خواهد روغن مالی کند مستحب است این دعاها را بخواند البته این دعاها در راستای آثار طبی روغن و روغن مالی است و آثار دارد.

روایت دیگری را کلینی نقل می‌کند:

إِذَا أَخَذْتَ الدُّهْنَ‌ عَلَى‌ رَاحَتِكَ‌ فَقُلِ- اللَّهُم‌ إِنِّي أَسْأَلُكَ الزَّيْنَ وَ الزِّينَةَ وَ الْمَحَبَّةَ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الشَّيْنِ وَ الشَّنَآنِ وَ الْمَقْتِ ثُمَّ اجْعَلْهُ عَلَى يَأْفُوخِكَ‌ ابْدَأْ بِمَا بَدَأَ اللَّهُ بِهِ.[3]

یعنی وقتی روغن را کف دست ریختی بگو اللَّهُم‌ إِنِّي أَسْأَلُكَ الزَّيْنَ وَ الزِّينَةَ وَ الْمَحَبَّةَ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الشَّيْنِ وَ الشَّنَآنِ وَ الْمَقْتِ سپس روغن را روی سر و ملاج سر بگذار شروع کن از جایی که خداوند تعالی شروع کرده است.

بعد محاسن و سبیل و ابروها و باقی بدن است.

مطلب اول (اندازه‌ی روغن مالی)

خانم ها مطلوب و مستحب است که هر شب روغن مالی کنند ولی آقایان خوب نیست هرشب روغن مالی کنند و یک شب درمیان هم خوب نیست و در هفته نهایتا دو بار روغن مالی باید کنند.

در روایت آمده است:

لَا يَدَّهِنُ‌ الرَّجُلُ كُلَ‌ يَوْمٍ‌ يُرَى الرَّجُلُ شَعِثاً لَا يُرَى مُتَزَلِّقاً كَأَنَّهُ امْرَأَة[4]

یعنی مرد هر روز روغن مالی نکند در چهره‌ی مرد باید خشونت باشد و نباید مانند زن چهره‌ی صاف داشته باشد و آثار روغن بر او نمایان باشد.

در روایت دیگر آمده است:

قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أُخَالِطُ أَهْلَ الْمُرُوءَةِ مِنَ النَّاسِ وَ قَدْ أَكْتَفِي مِنَ الدُّهْنِ بِالْيَسِيرِ فَأَتَمَسَّحُ بِهِ كُلَّ يَوْمٍ فَقَالَ مَا أُحِبُّ لَكَ ذَلِكَ فَقُلْتُ يَوْمٌ وَ يَوْمٌ لَا فَقَالَ وَ مَا أُحِبُّ لَكَ ذَلِكَ قُلْتُ يَوْمٍ وَ يَوْمَيْنِ لَا فَقَالَ الْجُمُعَةُ إِلَى الْجُمُعَةِ يَوْمٌ وَ يَوْمَيْن‌[5]

یعنی ... روغن مالی هر روز را برای تو نمی‌پسندم و یک روز در میان هم نمی‌پسندم و دو روز در میان هم برای تو نمی‌پسندم بلکه در یک هفته یک یا دو روز باشد.

بنابراین نهایت مقداری که برای مرد روغن مالی خوب است، هفته ای دو روز است ولی برای خانم ها هر شب مطلوب است.

به نظر می‌رسد برای درمان هم هفته ای دو بار باید باشد.

مقدار روغن به اندازه ای است که روغن مالی صدق کند.

ما این بحث ها را برای جایگزین کردن به جای لوازم آرایشی است که آسیب جدی به سلامتی انسان می‌زنند. خانم ها خبر ندارند ولی خیلی زود پیر می‌شوند.

افرادی که از این وسائل استفاده می‌کنند خیلی زود مسن نشان داده می‌شوند ولی اگر از روغن های طبیعی استفاده کنند جوان می‌مانند.

افرادی را می‌شناسم که با وجود داشتن سن پنجاه سال ولی مانند سی ساله ها می‌ماند.

لوازم آرایشی شیمیایی مانند فکس فکتورها و مانند آن صورت را موقتا و ظاهری سفید می‌کنند ولی روغن ها هم صورت را دائما سفید می‌کنند و هم پوست را لطیف و شاداب و شفاف می‌کنند.

روغن ریختن در بینی متفاوت است و استفاده‌ی هر شب اشکالی ندارد.

روایات در مورد محل روغن مالی می‌فرمایند بیشتر روی موها باید باشد. انشاء الله در جلد چهار محل روغن مالی را خواهیم خواند.

مطلب دوم (هدیه دادن روغن)

چون روغن بنفشه کم یاب و گران قیمت است، برای جبران این مسئله پیامبر(ص) فرمود اگر می‌خواهید به کسی هدیه بدهید روغن هدیه بدهید، کار خوبی و ثواب دارد.

شاید کسی برای خود عطر نخرد ولی اگر بخواهد برای دیگری بخرد، آن را می‌خرد و با قیمت خوبی هم می‌خرد.

اسلام در مورد هدیه هم نظر دارد. شاید هر چیزی را نباید هدیه داد یا مثلا بعضی چیزها اهمیت بیشتری دارد. مانند عسل، روغن، شیر و از همه بهتر به باید هدیه داد. در روایت آمده است هدیه دادن به بین افراد ایجاد مهر و محبت می‌کند.

کارهای کوچک ولی اثرات زیادی دارد.

اگر با کسی مشکلی دارید شاید راه حل آن این باشد که به آن شخص به هدیه بدهی.

راه کار به دست آوردن روغن و عسل و به از راه هدیه است. عرض کردم در هدیه چیزهایی معمولا خریده می‌شود که خود شخص یا کسی که به او هدیه داده می‌شود برای خودش نمی‌خرد.

مثلا لیوان های گران قیمت برای شخص هدیه می‌آورند که هیچگاه شخص برای خود نمی‌خرد ولی برای او هدیه می‌آورند و خیلی هم خوشحال می‌شود.

شاید شخص برای خود هم از آن لیوان ها نمی‌خرد ولی اگر برای هدیه دادن باشد می‌خرد.

پیامبر(ص) به این مسائل توجه دارند. چون این موارد کم است و به دست آوردن آن مشکل است، راه حل این مسئله هدیه دادن است.

در روایت آمده است:

مَنْ دَهَنَ مُؤْمِناً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ شَعْرَةٍ نُوراً يَوْمَ الْقِيَامَة[6]

یعنی کسی که به مومنی روغن بدهد خداوند برای او به اندازه‌ی هر موی بدن آن شخص نور برای او قرار می‌دهد.

بله، نزدیکان بر معروف و احسان مقدم هستند.

روغن مالی دو شرط دارد. یکی شخص نباید جنب باشد و ظرفی که در آن روغن است نقره ای نباشد و شیشه ای باشد.

عرض شد روغن هدیه دادن مستحب است و از طرفی هم پیامبر(ص)‌ سفارش کرده است که اگر کسی به شما روغن هدیه داد قبول کنید.

در روایتی از حضرت امیر(ع) آمده است:

أُتِيَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع بِدُهْنٍ وَ قَدْ كَانَ ادَّهَنَ فَادَّهَنَ فَقَالَ إِنَّا لَا نَرُدُّ الطِّيبَ‌.[7]

یعنی برای حضرت علی (ع) روغن هدیه آورده شد و حضرت روغن مالی کرده بود و دوباره روغن مالی کرد و فرمود ما عطر و روغن را رد نمی‌کنیم.

در روایتی از پیامبر(ص) آمده است:

ثَلَاثَةٌ لَا تُرَدُّ الْوِسَادَةُ وَ اللَّبَنُ وَ الدُّهْن‌[8]

یعنی سه چیز رد نمی‌شود بالش و شیر و روغن

در روایت دیگر آمده است:

لَا تَرُدُّوا شَرْبَةَ الْعَسَلِ‌ عَلَى‌ مَنْ أَتَاكُمْ بِهَا.[9]

یعنی عسل را برنگردانید

خداوند عسل را فرستاده تا بیماری شما خوب شود و آن را رد نکنید. بنابراین عسل هم رد نمی‌شود.

عطر هم نباید رد بشود.

در روایت آمده است:

لَا يَأْبَى‌ الْكَرَامَةَ إِلَّا حِمَار[10]

یعنی کرامت را غیر از حمار رد نمی‌کند.

 

چیزهایی که آب صورت را زیاد می‌کند

بچه ها صورت های شاداب و باطراوتی دارند ولی انسان هر چه بزرگ تر می‌شود صورتش زبر تر و خشک تر می‌شود و در اسلام راهکارهایی برای حفظ طراوت و شادابی پوست بیان شده است.

حناء

مستحب است که انسان هر وقت حمام می‌رود از فرق سر تا نوک پا حنا بمالد.

لازم نیست انسان صبر کند تا حناء رنگ بدهد بلکه اگر رنگ هم نگیرد خوب است و برای بیماری ها و مشکلات پوست درمان خوبی است.

اگر مردم این کار را انجام دهند و به سفارش پیامبر(ص) را انجام بدهند نیازمند داروهای شیمیایی نمی‌شوند و مبتلا به پسترویازی و اگزما و امثال این ها نمی‌شوند و حتی نیاز به لوازم آرایشی هم پیدا نمی‌کنند.

حناء از بهشت است و پیامبر(ص) می‌فرماید حناء جزء گیاهان بهشتی است.

پس اولین چیزی که شادابی و طراوت پوست را زیاد می‌کند حناء‌ است.

حناء را باید به صورت و موها بمالند و هر چند که صبر نکنند.

البته ائمه(ع) حناء را نگه می‌داشتند تا بدنشان رنگ می‌گرفته است. شخصی می‌گوید که امام صادق(ع) را دیدم که از حمام بیرون آمده و از رنگ حناء شبیه به گل شده است.

البته لازم نیست که بدن رنگ بگیرد و فقط مالیدن هم کفایت می‌کند.

از سر تا پا، خصوصا به صورت مالیده می‌شود و بدن را سفید می‌کند.

البته از عوارض آن سفید کردن مو است که نباید زیاد بگذارند.

کلینی با سند معتبر از امام صادق(ع) نقل می‌کند:

الْحِنَّاءُ يَزِيدُ فِي‌ مَاءِ الْوَجْهِ وَ يُكْثِرُ الشَّيْبَ.[11]

یعنی حناء آب صورت را زیاد می‌کند و موی سفید را زیاد می‌کند.

الْحِنَّاءُ يَذْهَبُ‌ بِالسَّهَكِ‌ وَ يَزِيدُ فِي مَاءِ الْوَجْهِ وَ يُطَيِّبُ النَّكْهَةَ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ.[12]

یعنی حناء خشکی صورت و بدن را از بین می‌برد و آب صورت را زیاد می‌کند و بدن را خوشبو می‌کند و ولد را زیبا می‌کند.

بنابراین افرادی که مبتلا به خشکی پوست و اگزما هستند حناء بمالند و بهتر است حناء جایی مالیده بشود که مو نداشته باشد چون مو را سفید می‌کند.

اول از نوره استفاده کنند زیرا نوره خیلی گرم است و بعد از حناء استفاده کنند که خیلی سرد است و این سبب می‌شود که پوست و مو شاداب شود.

بله، مورد سیاه می‌کند و شاید عوارض سفیدی مو را برطرف کند.

مورد بدن را سیاه می‌کند و چربی بدن را برطرف می‌کند ولی خاصیت مورد این است که بدن را خشک می‌کند و برعکس حناء است. حناء پوست را پرآب می‌کند.

برای تعدیل کردن رنگ حناء، می‌شود آن را با «کتم» مخلوط کرد که رنگ حناء‌ را تیره می‌کند.

مرکب دو

در روایت مرکب دو آمده است:

دواء لخفقان الفؤاد و النفس العالي و وجع المعدة و تقويتها و وجع الخاصرة و يزيد في ماء الوجه و يذهب بالصفار [13]

یعنی برای تپش قلب و بلند نفسی و درد معده و تقویت معده و پهلو درد نافع است و در آب صورت می‌افزاید و زردی صورت را برطرف می‌کند.

بسیار داروی خوبی است که بحث آن مفصل در جلد دو گذشت.

زردی علل متعددی مانند صفراء،‌ آثار کم خونی، آثار خستگی، یرقان دارد.

بعد از ناهار و شام باید مصرف بشود.

مرکب دو شدیدا گرم است ولی در عین حال خاصیت را دارد.

روغن مالی در شب

در روایت آمده است:

دَهْنُ اللَّيْلِ يَجْرِي فِي الْعُرُوقِ وَ يُرَوِّي الْبَشَرَةَ وَ يُبَيِّضُ الْوَجْهَ.[14]

یعنی روغن مالی در شب در رگ ها جریان پیدا می‌کند و پوست را سیراب می‌کند و صورت را سفید می‌کند.

بنابراین روغن مالی در شب باعث زیادی آب پوست می‌شود.

البته باید مسائلی که باعث خشکی صورت و پوست می‌شود رعایت بشود.

صورت را با شلوار و قسمت پایین بدن مسح نکردن

در روایت آمده است:

لَا تَمْسَحْ وَجْهَكَ‌ بِالْإِزَارِ فَإِنَّهُ يَذْهَبُ بِمَاءِ الْوَجْهِ.[15]

یعنی صورت خود را با قسمت پایین لباس خشک نکن زیرا آب صورت را از بین می‌برد.

البته مراد لباسی است که قسمت پایین بدن را می‌پوشاند.

خشک کردن صورت با «آستین» اشکالی ندارد ولی لباس از قسمت کمربند به پایین خوب نیست زیرا در معرض آلودگی و خاک است.

گلاب

در روایت آمده است:

إِنَّ مَاءَ الْوَرْدِ يَزِيدُ فِي مَاءِ الْوَجْهِ وَ يَنْفِي الْفَقْر[16]

یعنی گلاب آب صورت را زیاد می‌کند...

خواه خوردن و خواه مالیدن گلاب موثر است و به نظر می‌رسد هردو این خاصیت را دارد.

بله زیاد مزاح کردن هم آب صورت را از بین می‌برد.

اینکه حضرت امیر(ع) زیاد شوخی می‌کردند درست نیست بلکه مواردی بوده است.

بله، در روایات آمده است که روغن مالی راه بسته شده را باز می‌کند، امکان دارد کسی که مقید باشد به روغن مالی، رگ های سر او باز شوند.

مو کار «ابر» را انجام می‌دهد، روغن را به خود می‌کشد و به داخل بدن می‌برد.

 

نور و روشنایی صورت

مسئله‌ی روشنایی صورت با سفیدی صورت تفاوت دارد و ارتباطی به سفیدی و سیاهی ندارد.

کسی سفید رنگ است ولی صورت او نور ندارد که به خاطر گناهان است و کسی تیره رنگ است ولی صورت جذاب دارد و صورت او روشنایی و نور دارد.

صورت کردن صورت جوری که نور داشته باشد و نور را منعکس کند به خصوص برای افرادی که در شب نماز می‌خوانند.

روایاتی داریم که راه کارهایی برای نورانی شدن صورت نشان می‌دهد.

در روایت آمده است:

أَرْبَعٌ يُضِئْنُ الْوَجْهَ النَّظَرُ إِلَى‌ الْوَجْهِ‌ الْحَسَنِ‌ وَ النَّظَرُ إِلَى الْمَاءِ وَ النَّظَرُ إِلَى الْخُضْرَةِ وَ الْكُحْلُ عِنْدَ النَّوْمِ.[17]

یعنی چهار چیز صورت را نورانی می‌کند نگاه کردن به صورت زیبا و نگاه کردن به آب و نگاه کردن به سبزه و سرمه کشیدن موقع خواب.

این اثر مشهود است. اگر مردی با زن زیبا ازدواج کند، مدتی نمی‌گذرد مگر اینکه مرد روز به روز زیبا تر می‌شود و اگر برعکس هم باشد همینجور است.

البته طرف عکس هم به نظر می‌رسد باشد. اگر زن با یک مرد زشت ازداج کند از زیبایی او کاسته می‌شود و از زشتی مرد هم کاسته می‌شود و تاحدودی نزدیک به هم می‌شوند.

این مسائل مهم است.

البته روایت دیگری با نقل دیگر به جای نورانی کرد، آورده است «بینایی را جلا می‌دهد» بنابراین احتمال تصحیف وجود دارد و احتمال هم دارد این موارد هر دو خاصیت را داشته باشند.

در روایت دیگر آمده است:

لَا تَطْمَعْ‌ فِي‌ ثَلَاثَةٍ مَعَ ثَلَاثَةٍ فِي سَهَرِ اللَّيْلِ مَعَ كَثْرَةِ الْأَكْلِ وَ فِي نُورِ الْوَجْهِ مَعَ نَوْمِ أَجْمَعِ اللَّيْلِ وَ فِي الْأَمَانِ مِنَ الدُّنْيَا مَعَ صُحْبَةِ الْفُسَّاق‌[18]

یعنی با سه چیز در سه چیز طمع نکن در بیداری شب طمع نکن زمانیکه زیاد می‌خوری و در نورانی بودن شب طمع نکن زمانیکه تمام شب را می‌خوابی و در ایمن ماندن از دنیا طمع نکن زمانیکه با فاسقان همراه باشی.

در روایت دیگر آمده است:

سُئِلَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع مَا بَالُ الْمُتَهَجِّدِينَ بِاللَّيْلِ مِنْ أَحْسَنِ‌ النَّاسِ‌ وَجْهاً قَالَ لِأَنَّهُمْ خَلَوْا بِاللَّهِ فَكَسَاهُمُ اللَّهُ مِنْ نُورِهِ.[19]

یعنی از امام سجاد(ع) سوال شد چرا افرادی که در شب عبادت می‌کنند زیباترین صورت ها را دارند؟ فرمود چون آن ها با خداوند خلوت کردند و خداوند آن ها را با نور خود پوشانیده است.

گناهان صورت را تیره می‌کند

در روایت آمده است:

يَا عَلِيُّ إِيَّاكَ‌ وَ الْكَذِبَ‌ فَإِنَّ الْكَذِبَ يُسَوِّدُ الْوَجْهَ ثُمَّ يُكْتَبُ عِنْدَ اللَّهِ كَذَّاباً وَ إِنَّ الصِّدْقَ يُبَيِّضُ الْوَجْهَ وَ يُكْتَبُ عِنْدَ اللَّهِ صَادِقا[20]

ای علی مبادا دروغ بگویی زیرا دروغ گویی صورت را زیاد می‌کند و راست گفتن صورت را سفید می‌کند..

در روایت دیگر آمده است:

أَنَّ الزِّنَا يُسَوِّدُ الْوَجْهَ وَ يُورِثُ الْفَقْرَ وَ يَبْتُرُ الْعُمُرَ وَ يَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ يَذْهَبُ بِالْبَهَاءِ وَ يُقَرِّبُ السَّخَطَ وَ صَاحِبُهُ مَخْذُولٌ مَشْئُوم‌[21]

یعنی روایت شده است که زنا صورت را سیاه می‌کند ...

در روایت دیگر آمده است:

إِيَّاكَ وَ كَثْرَةَ الضَّحِكِ‌ فَإِنَّهُ يُمِيتُ الْقَلْبَ وَ يَذْهَبُ بِنُورِ الْوَجْه‌[22]

یعنی مبادا زیاد بخندی زیرا قلب را می‌میراند و نور صورت را می‌برد.

زیاد نخندید،‌ افرادی که زیاد می‌خندانند و زیاد می‌خندد چهره های بدون نور دارند.

بله، خوابیدن بین الطلوعین صورت را زرد می‌کند و اگر شخص نخوابد، زردی صورت را برطرف می‌کند.

اگر کسی نماز شب بخواند، شیخ جعفر کاشف الغطاء در کتاب «کشف الغطاء» رخصتی برای او در خوابیدن بین الطلوعین قائل شده است. روایتی وارد شده است.

 

سمج و زبر بودن صورت

حالت زبری صورت خوبن نیست و برای درمان این حالت یک راه استفاده از سویق و روغن زیتون است.

در روایتی از امام صادق(ع) آمده است:

شُرْبُ‌ السَّوِيقِ‌ بِالزَّيْتِ يُنْبِتُ اللَّحْمَ وَ يَشُدُّ الْعَظْمَ وَ يُرِقُّ الْبَشَرَةَ وَ يَزِيدُ فِي الْبَاه‌[23]

یعنی خوردن سویق و روغن زیتون گوشت را می‌رویاند و استخوان را تقویت می‌کند و پوست را نازک و لطیف می‌کند و عمل همبستری را زیاد می‌کند.

البته احتمال دارد مراد جدا جدا خورده شود ولی احتمال قوی تر این است که باید با هم خورده بشود.

چون بعید است که روغن زیتون به تنهایی استخوان را تقویت کنند یا سبب رویش گوشت در بدن بشود.

البته روایت نفرموده است که سویق با روغن زیتون تفت داده بشود ولی احتمال دارد که در هر دو صورت خوب باشد.

بهترین حالت سویق، حالت خشک بودن است ولی با روغن هم مصرف بشود این خصوصیت ها را دارد ولی خشک خصوصا برای معده بهتر است.

پیاز

در روایت آمده است:

الْبَصَلُ‌ يُطَيِّبُ‌ الْفَمَ‌ وَ يَشُدُّ الظَّهْرَ وَ يُرِقُّ الْبَشَرَة[24]

یعنی پیاز دهان را خوشبو می‌کند و کمر را تقویت می‌کند و پوست را نازک می‌کند.

البته اشخاصی که زیاد پیاز مصرف می‌کنند، پوست آن ها روز به روز نازک و نازک تر می‌شود تا جائیکه رگ ها از پشت پوست دیده می‌شود.

شاید به این مقدار صلاح نباشد و خوب نیست.

نوع پیازتفاوتی نمی‌کند و نوع تند و شیرین آن گرم است.

 

حماء

اصل «حَمْئَة» همان لکه های سیاهی است که روی آب چاه است و مراد لکه های سیاهی است که روی بدن و صورت انسان قرار می‌گیرد.

برای برطرف کردن این بیماری پیاز مفید است.

در روایت آمده است:

يَزِيدُ فِي‌ الْخُطَا وَ يَذْهَبُ بِالْحَمَّاء[25]

یعنی پیاز قدم ها را زیاد می‌کند و لکه های سیاه صورت و بدن را می‌برد

بدبویی بدن

بهترین درمان برای بوی عرق و درمان بد بویی بدن حناء‌ است.

در روایت آمده است:

الْحِنَّاءُ يَذْهَبُ‌ بِالسَّهَكِ‌ وَ يَزِيدُ فِي مَاءِ الْوَجْهِ وَ يُطَيِّبُ النَّكْهَةَ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَد[26]

یعنی حناء بوی بد بدن را از بین می‌برد.

بنده قبلا گفتم «سهک» به معنای خشکی بدن است ولی درست آن بوی بد بدن است.

بنابراین خوب است انسان محلی که خیلی عرق می‌کند را حناء بمالد یا سرتاسر بدن را حناء بمالد تا بدن خوشبو بشود.

زیاد کثیف شدن بدن

بعضی بدن هایشان خیلی کثیف و روغنی و چرکی و سیاه می‌شود و لباس ها و یقه‌ی آن ها سیاه می‌شود.

خربزه

درمان این حالت «خربزه» است.

در روایت آمده است:

عَلَيْكُمْ‌ بِالْبِطِّيخِ‌ فَإِنَّ فِيهِ عَشْرُ خِصَالٍ هُوَ طَعَامٌ وَ شَرَابٌ وَ أَسْنَانٌ وَ رَيْحَانٌ يَغْسِلُ الْمَثَانَةَ وَ يَغْسِلُ الْبَطْنَ وَ يُكْثِرُ مَاءَ الظَّهْرِ وَ يَزِيدُ فِي الْجِمَاعِ وَ يَقْطَعُ الْبُرُودَةَ وَ يُنَقِّي الْبَشَرَة[27]

یعنی برشما باد خربزه زیرا ده خصلت دارد ... پوست را پاکسازی می‌کند.

پوست را از چرک و چربی پاک می‌کند.

شستن بدن با ترکیب سرکه و مورد

در روایت آمده است:

شَكَوْتُ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع وَسَخاً كَثِيراً يُوَسِّخُ ثِيَابِي فَقَالَ دُقَّ الْآسَ وَ اسْتَخْرِجْ مَاءَهُ وَ اضْرِبْهُ عَلَى خَلِّ خَمْرٍ أَجْوَدَ مَا تَقْدِرُ عَلَيْهِ ضَرْباً شَدِيداً حَتَّى يَزْبَدَ ثُمَّ اغْسِلْ رَأْسَكَ وَ لِحْيَتَكَ بِهِ بِكُلِّ قُوَّةٍ ثُمَّ ادَّهِنْهُ بَعْدَ ذَلِكَ بِدُهْنِ شَيْرَجٍ طَرِيٍّ فَإِنَّهُ يَقْلَعُهُ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى‌[28]

یعنی به امام باقر(ع) از زیاد کثیف شدن بدن که لباس را هم کثیف می‌کند شکایت کردم فرمود مورد تازه و سبز را بکوب و آب آن را جدا کن و با سرکه مخلوط کن و حسابی آن را هم بزن و مخلوط کن تا کف کند سپس سر و محاسن خود را با آن بشویی با تمام قدرت خود و خیلی محکم و با فشار و بعد از آن با روغن کنجد روغن مالی کن این حالت به اذن خداوند برطرف می‌شود.

درمان چربی پوست «مورد» است ولی اگر با سرکه مخلوط بشود اثر بیشتری دارد.

به نظر می‌رسد اگر کسی تمام بدنش چرب است باید تمام بدن را با این ترکیب باید بشوید.

ظاهرا این کار به عنوان درمان حالت چربی پوست است.

شاید مورد خشک را بتوان جوشاند و با سرکه مخلوط کنند و به بدن بمالند. بعید نیست این خاصیت را داشته باشد.

تراشیدن موی سر

در روایت آمده است:

أَنَّ فِي حَلْقِ الرَّأْسِ عَشْرَ خِصَالٍ‌ مَحْمُودَةٍ يُحَسِّنُ الطَّلْعَةَ وَ يَمْحُو الْكِسْفَةَ وَ يُنَقِّي الْبَشَرَةَ وَ يَجْلُو الْحَدَقَةَ وَ يُغَلِّظُ الْقَصَرَةَ وَ يَشُدُّ الكِدْنَةَ وَ يُخْرِجُ مِنْ حَدِّ النِّسَائِيَّةِ إِلَى حَدِّ الرُّجُولِيَّةِ وَ هُوَ أَحَدُ الْفُرُوضِ الْمُؤَكَّدَة[29]

در تراشیدن سر ده خصلت خوب وجود دارد صورت را زیبا می‌کند و تیرگی را برطرف می‌کند و پوست را پاک می‌کند و گردن را کلفت می‌کند ...

 

سوال: بدون اختیار در طول روز ده الی بیست بار چشمانم به جایی خیره می‌شود فکری هم درکار نیست. علت و هم درمان آن چیست؟

جواب: افرادی که به یک جا خیره می‌شوند و مدت طولانی به این شکل هستند، دو یا سه احتمال وجود دارد.

احتمال دارد یک تیک عصبی باشد. تیک عصبی انواعی دارد، گاهی به شکل حرکت چشم، حرکت دهان یا صورت یا بدن است و گاهی به شکل خیره شدن است و مربوط به اعصاب می‌شود.

گاهی این حالت مربوط به جن می‌شود و به خصوص در بچه ها است. چون گاهی یک چیزی می‌بینند به آن خیره می‌شوند و اگر با آن ها حرف زده بشود جواب نمی‌دهند.

گاهی هم احتمالات دیگری ممکن است داشته باشد.

برای تیک عصبی به نظر می‌رسد استفاده از داروی تقویت عصب مفید باشد و بیشتر موارد تیک عصبی معلول صفراء است و استفاده از صفرابر در این حالت موثر است.

اگر به خاطر مسئله‌ی جن زدگی و دیدن و مشاهده‌ی جن یا شیطان یا چیز دیگری باشد، درمان آن قطره‌ی «سداب سرکه» است.

اگر منشاء آن افسردگی و روحی و روانی باشد، باید از سودابر استفاده کرد.

 

سوال: در مورد ترکیب تخم کتان و سرکه فرمودید، آیا تخم کتان فرقی دارد که زرد یا قهوه ای باشد یا خیر؟

جواب: تخم کتان درمانی قرمز و قهوه ای رنگ است. تخم کتان زرد خوراکی است و برای پرنده ها است.

به تخم کتان درمانی «بذرک» هم گفته می‌شود.


[1] الکافی، کلینی، ج6، ص515، ط اسلامیه.
[2] مکارم الاخلاق، طبرسی، ص47.
[3] الکافی، کلینی، ‌ ج6، ص519، ط اسلامیه.
[4] الکافی، کلینی، ‌ ج6، ص، 520، ط اسلامیه.
[5] الکافی، کلینی، ‌ ج6، ص520، ط اسلامیه.
[6] الکافی، کلینی، ج6، ص520، ط اسلامیه.
[7] الکافی، کلینی، ج6، ص512، ط اسلامیه.
[8] طب النبی، مستغفری، ص25.
[9] عیون اخبار الرضا، امام رضا ع، ج2، ص39.
[10] الکافی، کلینی، ج2، ص659، ط اسلامیه.
[11] الکافی، کلینی، ج6، ص483، ط اسلامیه.
[12] الکافی، کلینی، ج6، ص484، ط اسلامیه.
[13] طب الائمه، ابن سابور الزیات نیسابوری، ص77.
[14] الکافی، کلینی، ج6، ص519، ط اسلامیه.
[15] الکافی، کلینی، ج6، ص501، ط اسلامیه.
[16] مکارم الاخلاق، طبرسی، ص44.
[17] الخصال، شیخ صدوق، ج1، ص237.
[18] مستدرک الوسائل، محدث نوری، ج6، ص340.
[19] عیون اخبار الرضا، شیخ صدوق، ج1، ص282.
[20] تحف العقول، ابن شعبه حرانی، ص14.
[21] فقه الرضا، امام رضا ع، ص275.
[22] الخصال، شیخ صدوق، ج2، ص526.
[23] الکافی، کلینی، ج6، ص306، ط اسلامیه.
[24] المحاسن، برقی، ج2، ص522.
[25] مستدرک الوسائل؛، محدث نوری، ج16، ص431.
[26] الکافی، کلینی، ج6، ص484، ط اسلامیه.
[27] طب النبی، مستغفری، ص27.
[28] طب الائمه، ابن سابور الزیات نیشابوری، ص82.
[29] مستدرک الوسائل، محدث نوری، ج1، ص400.