«درس طب در روایات»
استاد تبریزیان
94/11/20
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: ادامه بحث پسر شدن فرزند – دختر شدن فرزند – یائسگی زودرس – درد رحم – خون ریزی رحم
یک مقداری از بحث پسر شدن فرزند باقی مانده است.
روایات تعیین جنسیت در چهار ماهگی
مفاد روایات این است که زن اگر چهار ماهه بشود، نیت کند و دعاء کند، فرزند پسر میشود. ولی مشهور این است که جنسیت فرزند در چهار ماهگی معلوم میشود. بعضی از روایات مفاد آن این است که بعد از کامل شدن چهار ماهگی دعاء خوانده شود.
آیا جنسیت در انعقاد نطفه در ماه های دوم و سوم و یا بعد از چهار ماهگی تعیین میشود؟ اگر ثابت شود که قبل از چهار ماهگی جنسیت مشخص میشود با این روایات تنافی دارد. ولی مشهور این است که چهار ماهگی جنسیت مشخص میشود. فقط میماند روایاتی که میفرماید بعد از کامل شدن چهار ماه دعای پسر شدن فرزند را بخوان. مگر اینکه بگوییم مراد اول چهار ماهگی است.
دعاء حد و مرزی دارد. مثلا کسی که پای او قطع شود با دعاء، پای او کامل نمیشود. یا بعد از تشکیل آلت مردانه برای جنین با دعاء آیا آلت او از بین میرود؟ نفی نمیکنم ولی بعید به نظر میرسد که با دعاء تغییر پیدا کند. مگر اینکه معصوم دعاء کند.
در روایت آمده است:
يَسْتَقْبِلُ بِهَا الْقِبْلَةَ عِنْدَ الْأَرْبَعَةِ الْأَشْهُر[1]
یعنی زن را رو به قبله کند در چهار ماهگی.
مراد این است که تا زمانیکه چهار ماه تمام نشده است. به معنای ماه های اول تا قبل از اتمام چهار ماهگی است.
اما روایتی را طبرسی نقل میکند:
وَ أَتَى عَلَيْهَا أَرْبَعَةُ أَشْهُرٍ [2]
یعنی زمانی که چهار ماه گذشت.
از این روایت استفاده میشود که بعد از چهار ماهگی دعای پسر شدن فرزند خوانده شود. اگر ثابت شود که جنسیت بچه قبل از اتمام چهار ماهگی معین میشود میتوانیم دست از ظهور این روایت برداریم و روایت را بر ورود بر چهار ماهگی حمل کنیم. البته این روایت در مکارم الاخلاق آمده است و سند معتبری ندارد.
نامیدن فرزند به نام محمد یا علی
در روایت آمده است:
مَنْ كَانَ لَهُ حَمْلٌ فَنَوَى أَنْ يُسَمِّيَهُ- مُحَمَّداً أَوْ عَلِيّاً وُلِدَ لَهُ غُلَام[3]
یعنی کسی که زن بارداری دارد نیت کند که اسم او را محمد یا علی بگذارد فرزند او پسر خواهد شد.
به نظر میرسد که اسم های ترکیبی از این دو اسم (مانند محمد باقر) نباید باشد و باید خصوص این دو اسم باشد.
از این روایت استفاده میشود که اگر فقط نیت کند کافی است ولی در روایات دیگر دعائی نیز ذکر شده است که باید به همراه نیت کردن باید خوانده بشود.
روایاتی داریم که گفته بود در هنگام انعقاد نطفه اگر آب هر کدام از زن یا مرد غلبه کند فرزند جنسیت همان را به خود میگیرد. در این صورت هم میشود با دعاء جنسیت تغییر کند ولی بعد از به وجود آمدن آلت مردانه یا زنانه بعید به نظر میرسد که جنسیت تغییر کند.
در روایت قبل چند شرط ذکر شده است. استقبال قبله، خواندن آیت الکرسی و ضربه زدن به پهلو و خواندن دعاء. اما در روایات دیگر مانند روایت آخر، آمداه است که فقط نیت کردن اسم محمد یا علی برای فرزند در پسر شدنش کافی است.
دختر شدن فرزند
بنده دیروز عرض کردم که بیشتر روایات درباره پسر شدن فرزند است. و درباره دختر چیزی نیامده است. از روایات استفاده میشود که ملاک غلبه آب است. اگر آب مرد غلبه کند فرزند پسر میشود و اگر آب زن غلبه کند فرزند دختر میشود.
عرب ها نسبت به دخترها حساس هستند و دوست نداشتند و کسی جرات سوال کردن از روش دختر شدن فرزند را نداشته است. به نظر میرسد که روایات روش را به ما رسانده اند. مثلا نیت کردن اسم محبوب برای فرزند باعث هم جنسی میشود. اگر کسی اسم پیامبر را نیت کند به جهت علاقه ای که خداوند به پیامبر خود دارد فرزند پسر میشود. بعید نیست که کسی نیت نام حضرت زهرا کند فرزند او دختر شود. البته تجربه هم این را ثابت کرده است.
کسی در کربلا گفت من پسر میخواهم و فرزند را محمد نامیدم و خانم من دختر میخواهد و فرزند را فاطمه نامیده است. مشکلشان خیلی جدی بود. گفت به حضرت ابالفضل متوسل شدم و خدا به من دو قلو یکی دختر و دیگری پسر داد. بنده خیلی متاثر شدم.
در کاسنی نیز نتیجه گرفتیم و استفاده کردیم که اگر خانم کاسنی بخورد فرزند دختر میشود. البته روایات در مورد پسر شدن وارد شده است.
در در روایت آب باران هم آمده بود که اگر اراده کند فرزند دختر میشود. این ها در جلسه گذشته خوانده شد.
یائسگی زودرس (عدم قاعدگی و پریود)
امروزه قطع قاعدگی و یائسگی زود رس خیلی اتفاق میافتد. خانمی 20 یا 30 ساله یا از ابتدا قاعده نمیشود.
بستن سر با حنا
در روایت آمده است:
قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع إِنَّ لِي فَتَاةً قَدِ ارْتَفَعَتْ عِلَّتُهَا فَقَالَ اخْضِبْ رَأْسَهَا بِالْحِنَّاءِ فَإِنَّ الْحَيْضَ سَيَعُودُ إِلَيْهَا قَالَ فَفَعَلْتُ ذَلِكَ فَعَادَ إِلَيْهَا الْحَيْض[4]
یعنی به امام رضا(ع) عرض کردم که دختری دارم که قاعدگی او قطع شده است فرمود حنا به سر او خضاب کند زیرا دوباره حیض میشود راوی
ما هم خیلی تجربه کرده ایم. واقعا یک معجزه است. امروزه به زن قرص هایی میدهند که اگر با آن درست شود با قطع کردن قرص دوباره قاعدگی قطع میشود که درمان محسوب نمیشود.
ما سفارش میکنیم هفته ای دوبار خضاب کنند تا مشکل حل بشود.
چون فرموده است «خضاب کن»، باید مدتی حنا روی سر بماند تا سر رنگ بگیرد.
حجامت ساق پا
در روایت آمده است:
و الذى يوضع على الساقين قد ينقص من الامتلاء نقصا بينا و ينفع من الاوجاع المزمنة في الكلى و المثانة و الارحام و يدر الطمث غيرانها تنهك الجسد[5]
یعنی حجامت دو ساق پا پر خونی را کم میکند و برای بیماری های مزمن و کهنه کلیه و مثانه و رحم مفید است و قاعدگی را باز میکند ولی عوارض آن این است که بدن را خسته میکند.
حجامت باید بیرون ساق باشد. پای سمت راست در طرف راست و پای سمت چپ در سمت چپ ساق انجام شود.
حجامت ساق پا به ظاهر برای افرادی که قاعده داشته باشند، خون را زیاد تر میکند.
داروی قاعده آور
ترکیبی از 15 گیاه است که عمده این دارو گیاه «ابهل» است. ابهل خیلی در این زمینه موثر است تا جائیکه در کتاب ها نوشته اند اگر مرد بخورد در ادرار خود خون میبیند.
به اندازه یک قاشق مربا خوری در حداقل پنج روز باید مصرف شود.
درد رحم
حجامت ساق پا
در روایت آمده است:
و الذى يوضع على الساقين قد ينقص من الامتلاء نقصا بينا و ينفع من الاوجاع المزمنة في الكلى و المثانة و الارحام و يدر الطمث غيرانها تنهك الجسد[6]
یعنی حجامت دو ساق پا پر خونی را کم میکند و برای بیماری های مزمن و کهنه کلیه و مثانه و رحم مفید است و قاعدگی را باز میکند ولی عوارض آن این است که بدن را خسته میکند.
حجامت ساق پا انواع بیماری های رحم را برطرف میکند. کیست به جهت مصرف داروهای شیمیایی، بیشتر در تخم دان یا داخل خود رحم تولید میشود. کیست، کیسه ای است که داخل آن مواد چرکی جمع میشود.
پولستیک، کیست های ریزی است که در تخم دان تولید میشود.
ورم رحم که به آن «میوم» اگر تقریبا جدا از دیواره رحم باشد، یا «فیبروم» اگر داخل دیواره رحم باشد، میگویند.
بیماری زخامت رحم « اندومتر» نیز با حجامت ساق پا از بین میرود. رحمی که در حد یک سانت است، دو سانت میشود. نوعا این زخامت همراه با خون ریزی است و درمان آن، درمان خون ریزی است.
سفت شدن دیواره رحم از دیگر بیماری های رحم است.
چسبندگی لوله های رحم از دیگر بیماری های رحم است. لوله هایی از تخم دان به سمت رحم وجود دارد که اگر چسبندگی در آن ها به وجود بیاید خانم نابارور میشود.
افتادگی رحم یا بزرگ شدن رحم نیز بیماری های رحم هستند. سرطان رحم و دیگر بیماری ها نیز وجود دارد.
امروزه اگر رحم خون ریزی مداوم پیدا کنند، رحم را خارج میکنند و خانم نابارور و مبتلا به انواع دردها میشوند.
همه این بیماری ها با حجامت ساق پا درمان میشود. علاوه بر این داروهای تخصصی برای چسبندگی، ورم، کیست، زخامت و دیگر بیماری های رحم که در ادامه خواهیم خواند.
یک بار حجامت صورت بگیرد و اگر بهبودی حاصل نشد یک یا دو بار دیگر انجام شود.
دعاء درد رحم
بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ الَّذِي بِإِذْنِهِ قَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ فَإِنَّ مَرْيَمَ بِنْتَ عِمْرَانَ لَمْ يَضُرَّهَا وَجَعُ الْأَرْحَامِ كَذَلِكَ يَشْفِي اللَّهُ فُلَانَةَ بِنْتَ فُلَانَةَ مِنْ وَجَعِ الْأَرْحَامِ وَ مِنْ وَجَعِ عِرْقِ الْأَرْحَامِ اسْلَمْ اسْلَمْ بِسْمِ اللَّهِ الْحَيِّ الْقَيُّومِ بِسْمِ اللَّهِ الْمُسْتَغَاثُ بِاللَّهِ عَلَى مَا هُوَ كَائِنٌ وَ عَلَى مَا قَدْ كَانَ أَشْهَدُ أَنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْماً بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَماءُ بَيْنَهُمْ تَراهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً إِلَى آخِرِ السُّورَةِ أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ عَزَمْتُ عَلَى سَامِعَةِ الْكَلَامِ إِلَّا أَجَابَتْ هَذَا الْخَاتَمَ بِعَزَائِمِ اللَّهِ الشِّدَادِ الَّتِي تَزْهَقُ الْأَرْوَاحَ وَ الْأَجْسَادَ وَ لَا يَبْقَى رُوحٌ وَ لَا فُؤَادٌ أَجِبْ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي قَالَ لِلسَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ ائْتِيا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً قالَتا أَتَيْنا طائِعِينَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ وَ اقْرَأْهَا أَنْتَ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ نَفْسِك[7]
این عوذه شبیه به طلسمات است. از ملائکه یا نیروهای موثر خواسته شده است که این مشکل بر طرف شود. این نوشته شود و همراه باشد و با صدای آرام خوانده بشود.
به جای «فلانه بنت فلانه» اسم خود و مادر خود را بگوید.
بهتر است که حجامت در روزهای دیگر غیر از زمان قاعدگی باشد.
خون ریزی رحم
امروزه به جهت خون ریزی رحم، رحم را در میآورند. برخی چند سال مبتلا به لکه بینی میشوند. در آوردن رحم کار درستی نیست. این کار به خاطر جهل صورت میگیرد. همین عمل های جراحی یک روزی طب شیمیایی را زمین میزند. دکترهایی که به سرعت فارق التحصیل میکنند اطلاعات کافی ندارند و باعث ضعف طب شیمیایی میشود.
در طب اسلامی فقط یک مورد جراحی امضاء شده است و ائمه سفارش نکرده اند آن هم جراحی چشم برای آب مروارید است. داروهایی مانند سرمه نشادر وجود دارد.
غسل
در روایت آمده است:
فِي الْمَرْأَةِ الَّتِي يَسْتَمِرُّ بِهَا الدَّمُ فَتُسْتَحَاضُ فَقَالَ تَغْتَسِلُ عِنْدَ كُلِ صَلَاةٍ احْتِسَاباً فَإِنَّهُ لَمْ تَفْعَلْهُ امْرَأَةٌ قَطُّ احْتِسَاباً إِلَّا عُوفِيَتْ مِنْ ذَلِك[8]
یعنی از پیامبر(ص) در مورد زنی که خون ریزی حیض او ادامه دارد و مستحاضه است سوال شد فرمود برای هر نماز کند زیرا هیچ زنی این کار را انجام نمیدهد قربتا الی الله مگر اینکه خون ریزی درمان میشود.
احتسابا شاید با قربتا الی الله کمی تفاوت داشته باشد.
غربی ها اعمال مستحاضه را ندارند و به همین جهت مجبور به در آوردن رحم میشوند ولی مسلمان نیازی به در آوردن رحم ندارد. ولی ما به تبع آن ها رحم زنان را بی جهت در میآوریم.
غسل به معنای شستن بدن است.
استفاده از گشنیز و سماق
یک کف تخم گشنیز و یک کف سماق (آسیاب شده بهتر است) در ظرفی قرار داده میشود و بعد از ریختن آب (به اندازه یک لیوان کوچک ) روی آن، شب زیر آسمان قرار داده میشود و صبح جوشیده میشود و آب آن مصرف شود. این دارو جایگزین عمل جراحی است که خیلی ارزان است.
اینکه این دارو باید زیر آسمان بماند مکانیزم دارد.
در روایت آمده است:
كَتَبَتْ امْرَأَةٌ إِلَى الرِّضَا ع تَشْكُو إِلَيْهِ دَوَامَ الدَّمِ بِهَا فَكَتَبَ إِلَيْهَا تَأْخُذِينَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ كَفّاً مِنْ كُزْبُرَةٍ وَ مِثْلَهُ سُمَّاقاً فَأَنْقِعِيهِ لَيْلَةً تَحْتَ النُّجُومِ ثُمَّ اغْلِيهِ بِالنَّارِ فِي خَزَفَةٍ فَاشْرَبِي مِنْهُ قَدْرَ سُكُرُّجَةٍ يَقْطَعُ عَنْكِ الدَّمَ إِلَّا فِي أَوَانِ الْحَيْض[9]
یعنی زنی به امام رضا (ع) نوشت و از خون ریزی مداوم شکایت کرد امام برای او نوشت یک مشت گشنیز و یک مشت سماق بخیسان و آب روی آن بریز و یک شب کامل(از اول تا آخر شب) زیر آسمان (به صورت سر باز) قرار بده(چه آسمان صاف باشد و چه نباشد) سپس با آتش بجوشان در یک ظرف سفالی و از آن بنوش به اندازه یک استکان یا نصف لیوان (ناشتا) خون ریزی را قطع میکند به جز خون ریزی قاعدگی.
اگر ستاره در آسمان باشد به نظر میرسد که بهتر باشد.
خون ریزی مختلف است مانند خون ریزی بکارت یا زخامت رحم یا زخم رحم یا بخاطر عفونت که همگی خون ریزی دارند.
ما این دارو را حداقل برای سه روز میدهیم.
این دارو اگر در روزهای قاعدگی خورده شود خون ریزی را قطع نمیکند وفقط خون ریزی های دیگر غیر قاعدگی را قطع میکند که این مسئله خیلی مهم است. این دارو هوشمند است.
روایت دیگر آمده است:
كَتَبَتْ امْرَأَةٌ إِلَى الرِّضَا ع تَشْكُو دَوَامَ الدَّمِ بِهَا قَالَ فَكَتَبَ تَأْخُذِينَ كَفّاً مِنْ كُزْبُرَةٍ وَ مِثْلَهُ مِنْ سُمَّاقٍ فَتُنْقِعِيهِ لَيْلَةً تَحْتَ النُّجُومِ ثُمَّ تُقَرِّبِيهِ بِالنَّارِ وَ تُصَفِّيهِ ثُمَّ تَشْرَبِينَ مِنْهُ قَدْرَ سُكُرُّجَةٍ يَسْكُنُ عَنْكَ الدَّمُ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى[10]
این روایت کمی تفصیل بیشتری نسبت به روایت قبلی دارد.
این دارو جزو معجزات اسلامی است.
سویق عدس
در روایت آمده است:
إِنَّ جَارِيَةً لَنَا أَصَابَهَا الْحَيْضُ وَ كَانَ لَا يَنْقَطِعُ عَنْهَا حَتَّى أَشْرَفَتْ عَلَى الْمَوْتِ فَأَمَرَ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَنْ تُسْقَى سَوِيقَ الْعَدَسِ فَسُقِيَتْ فَانْقَطَعَ عَنْهَا وَ عُوفِيَت[11]
یعنی کنیزی مبتلا به حیض شده است و قطع نشده است تا جائیکه مشرف به موت شد امام باقر فرمود به او سویق عدس بدهید و او خوب شد.
طرز تهیه سویق عدس را عرض کرده ایم.
ما به خانم هایی که مبتلا به خون ریزی دائم هستند هر دو دارو را میدهیم و اثر معجزه آسایی دارد.