درس خارج اصول استاد رضازاده

موضوع: خلاصه مطالب

1: در این مبحث خاتمه بحث ما در سه مقام خواهد بود و مقام اول در احتیاط است.7/7/98

2: درباره احتیاط از سه جهت بحث می شود:

الف: موضوع احتیاط چیست.؟

ب: احتیاط حسن دارد یا ندارد.؟

ج: بر فرض حسن آیا شرطی دارد یا نه.؟8/07/98.

3: مرحوم شیخ در رسائل فرمودند: موضوع احتیاط احراز واقع مشکوک فیه به وسیله احتیاط است.

و مرحوم مشکینی فرمودند: موضوع احتیاط احتمال واقع با قطع به عدم مغبوضیت احتیاط است.

و عنایة الاصول و نهایة الافکار فرمودند: موضوع احتیاط احتمال واقع است.8/7/98.

4: مرحوم آخوند در کفایه فرمودند:برای حسن احتیاط یک شرط است اگر این شرط بود احتیاط حسن دارد و اگر نبود احتیاط حسن ندارد و آن شرط عدم اختلال نظام است.

و فوائد الاصول فرمودند:برای احتیاط شرطی نیست و آنچه در احتیاط لازم است تحقق موضوع احتیاط است یعنی در هر مورد که احتیاط موضوع داشت احتیاط کار خوبی است.8/8/98.

5: حسن احتیاط هم در عبادات واقع می شود ولو موجب تکرار عبادت شود و همچنین احتیاط حتی با وجود حجت شرعیه حسن دارد و کار خوبی است.8/7/98

6: اگر موضوع احتیاط احراز واقع باشد کما اینکه بعضی فرمودند و یا احتمال واقع با قطع به عدم مبغضوضیت باشد حسن احتیاط شرط ندارد و اما بنا بر احتمال واقع باشد حسن احتیاط شرط دارد و آن عدم اختلال نظام است.

استاد: آنچه اظهر است این است که موضوع احتیاط احتمال واقع با قطع عدم مبغوضیت است.16/7/98.

7: در جای که هم موضوع احتیاط است و هم حجت شرعیه داریم مثل بینه شرعیه اول باید برطبق عمل احتیاط کرد و بعد بر طبق حجت شرعیه عمل کرد مثل مشتبه بودن قبله که اول بر طبق بینه عمل کنیم و بعد طرف اخری که احتیاط است و یا بالعکس

مرحوم شیخ و نائینی فرمودند اول بر طبق حجت عمل شود.

صاحب کفایه و مرحوم میلانی فرمودند اول بر طبق احتیاط عمل شود.16/7/98.

8: مرحوم میلانی در جای که حجت و احتیاط باشد باید تفصیل بین حسن احتیاط عقلی و شرعی قائل شد:

اگر حسن احتیاط شرعی است فقط بر طبق حجت عمل می کنیم و نه قبل از حجت و نه بعد از حجت به احتیاط نمی کنیم.

و اگر حسن احتیاط عقلی است و در جایی حجت شرعیه هم بود چه قبل از حجت و چه بعد از حجت بر طبق احتیاط عمل می شود.

استاد: نظر ما همان نظر مرحوم میلانی است. 16/7/98.