درس خارج اصول استاد رضازاده

94/06/29

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: حدیث رفع/مرفوع/برائت/اصول عملیه
مرحوم آخوند فرمودند حدیث رفع آثار ثانویه را بر نمی دارد.
لایقال:
در ما لا یعلم ممکن بود شارع احتیاط را واجب کند لکن بخاطر اینکه حکم معلوم نیست احتیاط واجب نشد و این عدم وجوب اثر عنوان ثانوی مالایعلمون است و شما فرمودید که آثار عنوان اولیه برداشته می شود نه آثار عنوان ثانویه.
فانه یقال:
وجوب احتیاط اثر مالایعلمون نیست بلکه اثر اهمیت حکم واقعی است یعنی چون حکم واقعی خیلی اهمیت دارد این اهمیت اقتضی می کند در ظرف مالایعلمون احتیاط واجب شود پس احتیاط اثر مالایعلمون که عنوان ثانوی است نیست بلکه اثر اهمیت حکم واقعی است.
خلاصه بحث این شد که؛
اولا: این حدیث دال بر برائت است و دلیل بر رد کلام اخباریین است.
و ثانیا: این حدیث هم شبهه حکمیه را شامل می شود و هم شبهه موضوعیه را زیرا مراد از ما، حکم می باشد.
و ثالثا: رفع این نه تا منتی بر امت اسلامی است یعنی جای این بوده است که احتیاط واجب شود اما از باب منت واجب نشده است.

التقرير العربي:
ثم اورد علی نفسه بقوله: «لا يقال كيف؟ وإيجاب الاحتياط فيما لا يعلم...».[1]
حاصله ان ایجاب الاحتیاط اثر لما لا یعلمون و ما لا یعلمون عنوان ثانوی للواقع و صریح ما تقدم منکم فی الموضع الاول من هذا المبحث هو ان حدیث الرفع یرفع ایجاب الاحتیاط فلازمه کون عنوان ما لا یعلمون علة لثبوت الاحتیاط و علة لرفعه.
ثم اجاب عنه بان المقتضی لایجاب الاحتیاط لیس هو ما لا یعلمون، بل نفس الواقع فی صورة الجهل عدم العلم یعنی ان اهمیة الواقع یوجب الایجاب الاحتیاط اذا لم یکن طریق الیه و لامتثاله بغیر الاحتیاط.
فحاصل کلامه ذیل هذا الحدیث الشریف ان هذا الحدیث تدل علی اثبات البرائة ففقرة «ما لا یعلمون» و یعم الشبهة الحکمیة و الموضوعیة و تقید المنة علی الامة اذ لو لا هذا الحدیث، اهمیة الواقع یوجب لزوم الاحتیاط علی الامة.




[1].کفایة الاصول، آخوند خراسانی، ج1، ص341.