موضوع: جنون بعد از عقد

 در جلسه قبل اشاره شد که آیة السیستانی می فرمایند فقط در دو عیب مرد برای زن خیار ثابت است جب و عنن

 ایشان در منهاج، ج3، ص84، مسئله 268 در ادامه می فرمایند:

 مسألة 268 : ‹‹ذكر جمع من الفقهاء رضوان اللَّه عليهم ثبوت خيار العيب للزوجة فيما إذا كان في الزوج أحد العيوب التالية:

  (1 الجنون،) سواء أ كان سابقاً على‏ العقد أم حادثاً بعده أو بعد العقد و الوطء.

  (2 الخصاء،) و هو إخراج الأنثيين.

  (3 الوجاء،) و هو رضّ الأنثيين بحيث يبطل أثرهما.

  (4 الجذام.)

 (5 البرص.) (6 العمى‏.) ...

 و لكن أصل ثبوت الخيار للزوجة في هذه العيوب محل إشكال، فالأحوط لها عدم الفسخ بها، و لو فسخت فالأحوط لهما عدم ترتيب أثر الزوجية أو الفُرقة إلّا بعد تجديد العقد أو الطلاق››.

 ایشان با توجه به اینکه فقط حق فسخ را برای زن در دو عیب ثابت می دانند در این عیوبی که فقهاء ذکر کرده اند می فرمایند احتیاط عدم ثبوت حق فسخ می باشد و اگر در این عیوب زن فسخ کرد احتیاط این است که آثار زوجیت و جدایی را بار نکنند و عقد یا طلاق را تجدید کنند.

 صاحب جواهر، ج 30، ص 321 و 331 نیز به اقوال سه گانه ای که جامع القاصد در جنون متجدد بعد از عقد بیان کردند اشاره می کنند.

 ایشان بعد از بیان اقوال بین آنها جمع کرده اند می فرمایند از اختلاف اقوال توهم نشود که جنون چند قسم است در یک قسم مجنون وقت نماز را تشخیص می دهد و در یک قسم مجنون وقت نماز را تشخیص نمی دهد بلکه مراد علماء این است که جنونی که موجب فسخ است یک قسم است اختلاف در طریقه احراز آن می باشد بعضی می گویند اگر اوقات نماز را تشخیص نمی دهد جنون می باشد و اگر تشخیص می دهد جنون نیست.

 نصه:

 جواهر، ج 30، ص 322

 « لكن الذي يقوى في النظر أنه لا خلاف في المسألة أصلا، و إن كان أول من يوهم كلامه ذلك ابن إدريس فيما حكي عنه، كما أن أول من ظنه المصنف و تبعه الفاضل و من تأخر عنهما، إلا أن مراد الأصحاب بعدم عقله أوقات الصلاة، تحقق الجنون الذي يسقط معه التكليف، لا أنه تقسيم للجنون المسقط للتكليف إلى قسمين أحدهما ما يعقل و الأخر ما لا يعقل، و المسلط للخيار الثاني في الثاني بخلاف السابق »

 می فرمایند آنچه به نظر می رسد این است در عیب بودن جنون اختلافی نیست اگر چه ابن ادریس کلامی دارند که ظاهرش این است که در اصل مساله اختلاف است و همچنین صاحب شرایع و فاضل و متاخرین که ظاهر کلامشان این است که جنون چند قسم است و در اصل مساله اختلاف است.

  در ادامه می فرمایند مراد اصحاب از این اختلاف که آیا اوقات نماز را تشخیص می دهد یا نه این است که آیا جنونی که مثبت خیار است وجود دارد یا نه، نه اینکه مرادشان این باشد که جنون دو قسم است یکی جنونی که اوقات نماز را تشخیص می دهد و یک قسمش تشیخص نمی دهد و آنچه موجب خیار بعد از عقد می شود جنونی است که وقت را تشخیص ندهد.