درس خارج اصول استاد محمدحسن ربانی بیرجندی

1401/11/08

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: الأصول العملية/اصالة البرائة /ادله نقلی

 

روایت دیگری که در اصل برائت به آن استدلال شده حدیث اطلاق است.

استدلال به حدیث اطلاق

متن حدیث

«محمّد بن عليّ بن الحسين قال : قال الصادق ( عليه السلام ) : كلّ شيء مُطلق حتّى يرد فيه نهي[1]

بررسی دلالت روایت

«مطلق» از ماده طلقه می باشد،به معنی رها است.طلَّقَّ مجاز شرعی به وضع تعیُّنی می باشد.اما در باب افعال مربوط به کلام می شود اطلق الکلام یعنی کلام را رها نمود.قید یا احترازی یا تاکیدی است.در این روایت واژه «کل» وارد شده که از الفاظ عموم آمده.

معنی روایت چنین خواهد بود:«هر چیزی برای تو مطلق (بدون قید)است،تا اینکه منعی در آن وارد شود.

چه این منع صیغه نهی باشد یا هر گونه دیگری از منع از ناحیه شارع است.

در این استدلال به این روایت عده ایی مدعی هستند،که قابل استدلال در شبهات حکمیه می باشد،چرا که ورود نهی در باره شبهات موضوعیه نخواهد بود و ورود نهی در شبهات حکمیه می باشد،و این روایت به صورت مطلق شامل تمام شبهات حکمیه خواهد شد.

و استدلال و استناد به این روایت می تواند با استدلال اخباری ها در تمسک به احتیاط در شبهات حکمیه مقابله نماید.

پایان جلسه پنجاه و یکم

 


[1] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، (ط ـ آل البیت) ج۲۷ ص۱۷۴.