درس خارج فقه استاد مقتدایی

99/08/14

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: كتاب الزكاة/زكاة الفطرة/حکم حرمت پرداخت زکات فطره‌ی غیر هاشمیان به هاشمیان فقیر و حرمت دریافت آن و بررسی این حکم در معیار بودن معیل و عائله

بحث اخلاقی: میلاد رسول گرامی اسلام صلوات الله علیه و آله و امام صادق علیه السلام

امروز چهارشنبه است و طبق روال چهارشنبه‌ها بحث اخلاقی داریم دیروز هم مناسبت دو ولادت مهم بود؛ یکی میلاد رسول گرامی اسلام و دیگری میلاد فرزند با برکتش رئیس مذهب تشیع، امام جعفر صادق(ع).

به اتفاق علماء تشیّع، رسول گرامی اسلام(ص) در 17ربیع الأول به دنیا آمده‌اند و علمای أهل سنت میلاد پیغمبر(ص) را در 12ربیع الأول سال عام الفیل می‌دانند، همین اختلاف بهانه‌ای شده که این فاصله به عنوان هفته وحدت معرفی شود که انصافا برکات فراوانی این نامگذاری به همراه داشته است.

سابقا راجع به میلاد امام جعفر صادق(ع) مفصل صحبت کردیم و اینکه به چه دلیل حضرت را به عنوان رئیس مذهب نامیده‌اند، این جلسه مناسب است که راجع مناسبت میلاد رسول گرامی اسلام و معجزات حین این ولادت مهم صحبت بشود.

معجزات شب میلاد پیامبر اسلام: درشب میلاد رسول گرامی اسلام اتفاقات مهمی رخ داد که نشانه‌ی به وقوع پیوستن یک خبر مهم و سرنوشت ساز برای بشریّت بود، که از زمان عروج عیسی علی نبینا و آله و علیه السلام به آسمان تا آن زمان چنین حادثه‌ای به وقوع نپیوسته بود.

خاموش شدن آتشکده فارس: آتشکده‌ی فارس بسیار معروف بود و هزار سال همچنان روشن بود تا اینکه در زمان میلاد پیغمبر اسلام(ص) خاموش شد.

ترک خوردن طاق کسری: طاق کسری که از آثار مهم سلاطین و پادشاهان بزرگ بود که ادعای ابرقدرتی در روی زمین داشتند در شب میلاد آن حضرت، ترک خورد و 14 ستون و کنگره از آن سقوط کرد.

حیرت شیاطین: پس از وقوع این میلاد، شیاطین متوجه شدند که حادثه‌ی مهمی به وقوع پیوسته است، شیطان، شیاطین مطیع خود را اعزام کرد که خبر از این واقعه بیاورند ولی نتوانستند کاری بکنند تا اینکه خود شیطان در صدد پیگیری موضوع برآمد و دید که سرنخ هرچه است در حرم مکه است و موج عظیمی از ملائکه در آنجا هستند، خواست که وارد شود ملائکه او را منع کردند، شیطان خواست که در شمایل یک گنجشک و کوچکتر از گنجشک از کنار کوه حرا داخل شود که ناگهان جبرائیل نهیب زد که‌ای ملعون لعنت خدا بر تو باد برگرد، شیطان به جبرائیل التماس کرد که خبر از اتفاق مهم به او بدهد جبرائیل گفت: «ولد محمد صلّی الله علیه و آله» پیامبر اسلام(ص) به دنیا آمده است، شیطان به فکر شیطنت خودش بود، دوباره پرسید: «هل لی نصیب» آیا من می‌توانم بر او نفوذی داشته باشم و او را گمراه کنم؟ جبرائیل گفت: «لا» تو هیچ نفوذی در او نداری، مجدد شیطان سؤال کرد: آیا در امت او می‌توانم نفوذ کنم؟ جبرائیل گفت بله امکان این هست که در امت او نفوذ کنی و آنها را منحرف کنی. شیطان گفت: «رضیتُ»[1] یعنی به همین مقدار راضی شدم.

جایگاه مهم رسول خدا و امت رسول خدا: این عکس العمل شیطان یکی دیگر از نشانه های عظمت رسول خدا(ص) است، پیغمبری که در پیشگاه خدای متعال بالاترین مقام و منزلت را در بین مخلوقات دارد به نحوی که شیطان هرگز طمع نفوذ در پیغمبر(ص) را ندارد و از طرفی چنین پیغمبری باید امت بزرگ و ارزشمندی داشته باشد ولی این هشدار داده شده است که احتمال نفوذ شیطان در امت این پیغمبر(ص) وجود دارد، حال اگر کسی که ادعای محبت و اطاعت از رسول خدا(ص) را دارد باید به فکر امت این پیغمبر(ص) باشد و از تمام توان خود در هدایت آنها استفاده کند مخصوصا از امر به معروف و نهی از منکر غفلت نکند مخصوصا این توقع از ما روحانیت است تا نفوذ شیطان را کم کنیم با احیاء امر به معروف و نهی از منکر زیرا یکی از مصادیق مهم انذار، امر به معروف و نهی از منکر است.

اهمیت امر به معروف و نهی از منکر: حضرت امیرالمؤمنین(ع) در خطبه‌ای فرمود: «لَا تَتْرُکوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْی عَنِ الْمُنْکرِ فَیوَلَّی عَلَیکمْ شِرَارُکمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلَا یسْتَجَابُ لَکمْ»[2] امر به معروف و نهی از منکر را رها مکنید که در آن صورت پلیدان بر شما حکومت خواهند کرد و هر چه دعا کنید مستجاب نخواهد شد.

روایت امام باقر: «وَ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: أَوْحَى اَللَّهُ تَعَالَى إِلَى شُعَيْبٍ اَلنَّبِيِّ أَنِّي مُعَذِّبٌ مِنْ قَوْمِكَ مِائَةَ أَلْفٍ أَرْبَعِينَ أَلْفاً مِنْ شِرَارِهِمْ وَ سِتِّينَ أَلْفاً مِنْ خِيَارِهِمْ فَقَالَ يَا رَبِّ هَؤُلاَءِ اَلْأَشْرَارُ فَمَا بَالُ اَلْأَخْيَارِ - فَأَوْحَى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ دَاهَنُوا أَهْلَ اَلْمَعَاصِي فَلَمْ يَغْضَبُوا لِغَضَبِي»[3] .

ترجمه: «امام باقر(ع) فرمود:خداوند متعال به شعيب نبى(ع) وحى كرد كه:من از قومت صد هزار نفر را عذاب مى‌كنم؛چهل هزار نفر از افراد اشرار و شصت هزار نفر هم از خوبان،شعيب گفت:پروردگارا!آنان را كه عذاب مى‌كنى نااهلانند،پس علّت عذاب خوبان چيست‌؟ خداوند عزّ و جل به او وحى كرد كه:آنها با اهل معصيت مدارا كردند و به خاطر غضب من خشمگين نشدند»[4] .

نشانه های ولادت پیامبر اسلام(ص): اوصاف و نشانه های ولادت رسول گرامی اسلام(ص) برای همه ادیان بیان شده بود مخصوصا یهودیان به طور کامل اوصاف و نشانه های پیغمبر(ص) را می‌شناختند، خدای متعال در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ﴾[5] .

گروهی که ما بر آنها کتاب فرستادیم(محمد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و حقّانیّت)، او را به خوبی می‌شناسند همان گونه که فرزندان خود را، و لکن گروهی از آنان(از راه عناد) حق را کتمان می‌کنند در صورتی که علم به آن دارند.

با اینکه اهل کتاب منتظر پیامبر اسلام(ص) بودند و به همین منظور تعدادی از آنها در مدینه و اطراف آن سکنی گزیده بودند که بعد از ولادت آن حضرت در خدمت آن پیغمبر موعود باشند ولی این حبّ دنیا و ریاست، کار را به جایی رساند که دشمن پیغمبر(ص) شدند و آزار فراوانی را بر حضرت وارد کردند در حالیکه به خوبی حقّانیت پیغمبر(ص) بر همه آنها عیان بود و این یهود است که از همان زمان این دشمنی‌ها را تا کنون ادامه داده است إن‌شاء اللّه خداوند مسلمان‌ها را از بلیه صهیونیست‌ها نجات دهد و إن‌شاء الله مردم دنیا از بلیه این ویروس کرونا نیز نجات پیدا کنند.

وصلّی اللّه علی سیِّدنا محمد و آله الطاهرین


[1] . روضة الواعظین، فتال نيشابوري، ج1، ص۶۵، انتشارات رضى‌. «قال الصادق " عليه السلام " كان ابليس لعنه الله يخترق السماوات السبع، فلما ولد عيسى " عليه السلام " حجب عن ثلاث سماوات، وكان يخترق اربع سماوات، فلما ولد رسول الله (صلى الله عليه وآله) حجب عن السبع كلها، ورميت الشياطين بالنجوم، وقالت قريش هذا قيام الساعة التى كنا نسمع أهل الكتب يذكرونه....»ترجمه: حضرت امام صادق(ع) فرمود: شیطان که خدا لعنتش کند همواره در آسمانهای هفت گانه در گشت بود وقتی حضرت عیسی متولد شد فقط تا آسمان چهارم اجازه رفتن داشت اما وقتی پیامبر اعظم حضرت محمد صلّی الله علیه و آله متولد شد از ورود به همه طبقات آسمان منع شد و همه شیاطین با ستارگان مورد تعقیب و اصابت قرار گرفتند و در روز تولد پیامبر اسلام حوادث آنقدر سنگین بود که قریش گفتند این همان روز قیامت است که یهود و نصاری می‌گفتند برپا می‌شود
[2] . روضة الواعظین، فتال نيشابوري، ج1، ص137، انتشارات رضى.
[3] . مشکاة الأنوار في غرر الأخبار، طبرسى، على بن حسن‌، ج۱، ص۵۱، المكتبة الحيدرية(نجف).
[4] . مشکاة الأنوار، ترجمه محمدی و هوشمند، ج۱، ص۹۱، دار الثقلين.
[5] . سوره بقره/آیه146.