درس تفسیر استاد رجب علی مقیسه

1403/08/09

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: سوره کهف /معنای قیّم /کاملترین کتاب

 

معنای قیّم

وصف قیم برای این است که کتاب پر محتوی است واز سنخ مواردی است که در انسان قوام واستحکام ایجاد می کند. قرآن مجید به قول علامه محتوایش اعتقاد حق است ودعوت به عمل صالح . کتابی که دارای این دو ویؤگی باشد این کتاب قیم می شود.

آیه 30 سوره احقاف دو جهت یعنی قرآن حاوی دعوت به حق و دعوت به عمل صالح مطرح شده .

«والقيم هو الذي يقوم بمصلحة الشيء وتدبير أمره كقيم الدار وهو القائم بمصالحها ويرجع إليه في أمورها ، والكتاب إنما يكون قيما بما يشتمل عليه من المعاني ، والذي يتضمنه القرآن هو الاعتقاد الحق والعمل الصالح كما قال تعالى : « يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَإِلى طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ » الأحقاف : ٣٠ ، وهذا هو الدين وقد وصف تعالى دينه في مواضع من كتابه بأنه قيم قال : « فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ الْقَيِّمِ » الروم : ٤٣ وعلى هذا فتوصيف الكتاب بالقيم لما يتضمنه من الدين القيم على مصالح العالم الإنساني في دنياهم وأخراهم»[1] .

دین را قیم می داند

در سوره کهف کتب را توصیف به قیم کرد ولی در سوره روم دیدیم خود دین را توصیف به قیّم کرد. معلوم شد قرآن را به دلیل تعلیمات و دعوت ها و پوشش های قرآن قیّم می گویند.

در مفهوم کاوی باید ادامه آیه را بخوانیم﴿: وَلَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجًا قَيِّمًا لِيُنْذِرَ بَأْسًا شَدِيدًا مِنْ لَدُنْهُ وَيُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا حَسَنًا﴾[2]

با این کتاب دو کار می خواهد انجام بدهد

دو هدف برای قبماً بیان می کند : 1.انذار2.تبشیر. قیماً یعنی آن کتاب باید هیچ کجی ونقصی نداشته باشد ودربردارنده مصالح و مبارزه با مفاسد باشد.پس قیماً یعنی کتابی که هم کاستی ها را هشدار می دهد و همچنین نسبت درستی کاملترین است.قیماً یعنی بی عیب ترین و کاملترین.

 

«قوله تعالى : « لِيُنْذِرَ بَأْساً شَدِيداً مِنْ لَدُنْهُ وَيُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحاتِ » الآية أي لينذر الكافرين عذابا شديدا صادرا من عند الله كذا قيل والظاهر بقرينة تقييد المؤمنين المبشرين بقوله : « الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحاتِ » إن التقدير لينذر الذين لا يعملون الصالحات أعم ممن لا يؤمن أصلا أو يؤمن ويفسق في عمله».[3]

منذرین چه کسانی هستند؟ وقتی مبشرین یعنی مومنینی که عمل صالح دارند.علامه می گویند مومنی که عمل صالح دارند بنابراین کسانی که فاقد عمل صالح هستند که خود کافر یا مومن فاسق اند.

وقتی موضوع بشارت مخص موضوع بیم وانذار هم روشن می شود.

 


[1] الميزان في تفسير القرآن، العلامة الطباطبائي، ج13، ص238.
[2] سوره کهف، آيه 1-2.
[3] الميزان في تفسير القرآن، العلامة الطباطبائي، ج13، ص238.