موضوع: المقدمة/الوضع /ثمرات معنای حرفی

ثمرات معنای حرفی

یکی از ثمرات در واجب مشروط است. در جایی که وجوب مستفاد از هیات باشد و قائل باشیم موضوع له شخصی و جزئی است شرط و جزء به وجوب تعلق نخواهد گرفت. تعلق شرط و قید بر طبق شخصی بودن موضوع له مواجه با اشکال ثبوتی است.

طرح اشکال بیان شد که مثلاً مولی اگر گفت «اکرم زیداً ان سلمک» وجوب که مفاد هیات است آیا وجوب شخصی است؟ یعنی شخص آن وجود ایجاد شده با این صیغه وجوب شخصی را انشاءمی کند و به دلیل این که جزئی است قابل تقیید نیست چون تقیید متفرع بر اطلاق است معنای اطلاق قابل تقیید است ولی معنای اکرم وجوب شخصی است و وجوب شخصی همان گونه که از اسمش پیدا است قابل تقیید نیست بر همین اساس در این گونه قضایا که وجوب مستفاد از هیات است مرحوم شیخ به واجب معلق قائل شدند یعنی وجوب مقید نیست« ان سلمک» قید واجب و اکرام است نه قید وجوب اکرام. پس سّر قائل شدن به واجب معلق از ناحیه مرحوم شیخ روشن شد که مفاد هیات به دلیل شخصی بودن و جزئی بودن در این نوع قضایا قابل تقیید نیست.

نکته:

گاهی وجوب مستفاد از ماده است مثل «ان جائک زیدٌ وجب علیک اکرامه». وجوب مفاد ماده «وجب» است.