درس خارج اصول استاد رجب علی مقیسه

1402/07/22

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: المقدمة/علم الأصول /تعریف علم اصول

تعریف علم اصول :

محقق اصفهانی در حاشیه بر کفایه (نهایة الدرایه ):ج1 ص19

«تعريف الموضوع بذلك ، وتفسير العرض الذاتي بما فسّره ـ مدّ ظله ـ هو المعروف المنقول عن أهالي فن المعقول ، فإنه المناسب لمحمولات قضايا العلم ، دون العرض الذاتي المنتزع عن مقام الذات ، فإن التخصيص به بلا موجب ـ كما هو واضح ـ مع أنهم صرحوا أيضا : بأن العارض للشيء بواسطة أمر أخصّ أو أعمّ ـ داخليا كان ، أو خارجيا ـ عرض غريب ، والأخص والأعم واسطة في العروض.»

فيشكل حينئذ : بأن أغلب محمولات العلوم عارضة لأنواع موضوعاتها »[1]

 

2تفسیر از مرحوم آخوند است:1. تعریف علم اصول 2.تعریف از عرض ذاتی

هردو تعریف معروفی است که از اهالی اهل معقول به ما رسیده .استاندارد تعریف درآن ها رعایت شده ولی معروف از منطقیین گفته اند عرض ذاتی به چیزی گفته اند که از حاق چیزی صادر می شود .از حاق هر چیزی امکان استخراج می شود.الانسان متکلم لانه ناطق .ناطقیت جز ذات مساوی با انسان است

تعریف منطقیین اشکال دارد :تخصیص بلا مخصص است و محذور هم دارد چراکه موجب خروج اکثر علم از تعریف علم می شود.


[1] نهاية الدّراية في شرح الكفاية، الغروي الإصفهاني، الشيخ محمد حسين، ج1، ص19.