موضوع: تفسیر موضوعی/حسادت و خیرخواهی /تبیین بحث و موضوع

موضوع جدید در تفسیر موضوعی آیات شریفه ، مساله حسد و خیرخواهی است.

قبل از ورود در آیات شریفه مطلبی لازم است بیان شود.

با غض نظر از عالم ماده ، باطن انسان و شناخت باطن برمیگردد به صفات اخلاقی که اگر در وجود انسان حسادت وجود دارد ، شک نکنیم که از وجود در آتش هستیم ، اما اگر در وجود سفات حسنه باشد ، از وجود در لذت هستیم.

اینکه در عالم ماده معلوم نمی شود واقعیات باطن انسان ، از لطف و تفضل الهی است.

هرچند انسان خودش متوجه عیوب خودش هست که این هم لطف خداست که انسان به اشکالات خودش واقف است که اگر اراده اصلاح بود ، بتوان اصلاح کرد. این وقوف انسان بر عیوب خودش تا جایی است که اصرار و لجاجت نباشد وگرنه انسان عیوب خودش را هم فراموش خواهد کرد.

از این جلسه موضوع حسد را مطرح خواهیم کرد. آیا من در بین اطرافیان حس خیرخواهی دارم یا حس حسادت؟

در انسان های معمولی و عادی ، عدم حسادت مساله بعیدی است اما مقدار و کیفیت آن مهم است. اگر در حد قلب باشد گناه نیست اما اگر به مرحله عمل رسید ، دچار معصیت خواهد شد. این معصیت و مرحله عمل هم بسته به فرد محسود است. حسادت در امر دنیوی است یا در امور دینی است و برای شخص معمولی است یا برای شخص مرجع تقلید؟ تفاوت است بین این مراتب و درجات.

گاهی حسادت به جهت توفیق شخصی در امور معنوی است و گاهی حسادت در جهت ثروت شخص است.

نکات :

نکته اول : حسادت از بدترین رذائل اخلاقی است و آثار منفی فردی و اجتماعی دارد.بعضی از دعواهای فامیلی ، ریشه اش در همین حسادت است.

نکته دوم : حسادت یعنی : انسان نسبت به کسی که نعمت های خدا را واجد است ، انسان ناراحت باشد. هر نعمتی که باشد ، دنیوی یا معنوی مثل زیبایی یا علم

مرتبه دوم حسادت این است که بعد از ناراحتی ، آرزوی زوال نعمت آن شخص را داشته باشد.

متبه سوم اینکه کار از ارزو بگذرد و دست به اقداماتی بزند که موجب سلب نعمت شود.

نکته سوم : حسادت موجب تاریکی دل انسان است. انسان مبتلا به حسادت در درون خودش خراب است.

نکته چهارم : حسود نه آراممش در دنیا دارد نه اسایش در اخرت دارد.

نکته پنجم : حسادت گاهی موجب گناهان دیگر است که اگر مدیریت و کنترل نشود وممکن است به قتل هم منتهی شود.

نکته ششم : حسادت از ارکان ثلاثه کفر است. اضلاع کفر تکبر و حسادت و حرص است.

نکته هفتم : شخص حسود به جنگ خدا رفته است چرا که با حسادت ، معترض به حکمت خداست و برخلاف قانون توحید افعالی است که نعمات افراد از جانب خداست و حسادت یعنی تخطئه پروردگار در نعمت دادن به محسود.

این نعمات ولو از طریق ناحق هم باشد ، باز حکمت اختبار و ازمایش هست.

این ها نکاتی در جنبه حسادت بود.

اما در طرف مقابل خیر خواهی است.

انسان نسبت به نعمت های دیگران خوشحالی باشد. فلان شخص خانه خریده ، این شخص خوشحال می شود از امکانات دیگران یا می فهمد فلان جوان ازدواج کرده یا فلان شخص ماشین خریده است و یا اینکه فلان شخص در راه دینی و معنوی موفق شده و صاحب پژوهش و تالیف دینی شده است.

در مرحله بعدی خدا بهتر از آن نعمت را به انسان مرحمت می کند یا در راستای همان نعمت یا بهتر از آن نعمت را به شما می دهد.

علی ای حال خیرخواهی یعنی خوشحالی و لذت از نعمت دیگران و کمک به حفظ آن نعمت