درس تفسیر استاد سیدمحمد میراحمدی

1403/09/27

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: تفسیر موضوعی/سوء ظن /روایات مرتبط با سوء ظن

 

در مقام بررسی روایات مساله سوء ظن ، اولین روایت بیان شد.

روایت بعدی از امیرالمومنین علیه السلام است که فرمود :

لا إيمان‌ مع‌ سوء ظنّ.[1]

سو ظن از اموری است که با روح ایمان منافات دارد مثل حسادت که نتیجه آن شکایت به خداست.

البته این سو ظن در مرتبه قلبی حرام نیست ، اما اگر در مرتبه عمل اثری داشت و طعنه و کنایه زد ، دچار گناه و معصیت می شود انسان.

گرفتاری از ظهور و بروز عملی سوء ظن است.

روایت سوم :

إيّاك أن تسيي‌ء الظّنّ فإنّ سوء الظّنّ يفسد العبادة و يعظّم الوزر. [2]

انسان یک عمر عبادت می کند ولی به جایی نمی رسد و حال آنکه این عبادات مقامات ویژه دارد ، علت این مساله چیست؟

علت همین مسائل است که گاهی عبادت بالا می رود ولی با یک سو ظن انسان سقوط می کند.

این گناه سوء ظن در برخورد و مواجهه با اکثر افراد انسان مبتلا می شود.

و همچنین موجب سنگینی بار گناه است و انسان کسل می شود.

روایت چهارم :

سوء الظّنّ يفسد الأمور و يبعث‌ على‌ الشّرور.[3]

در امور اجتماعی ، دو همکار دچار سوء ظن می شوند و دیگر کار پیشرفت نخواهد داشت.

در نتیجه افساد امور ممکن است به شرور منتهی شود مثل درگیری های فیزیکی و اتفاقات ناخوشایند این چنینی.

درنقطه مقابل حسن ظن موجب آبادانی جامعه است. حسن ظن نسبت به مردم و نسبت به خداوند متعال بررسی خواهد شد.

حسن ظن نسبت به مردم :

امیرالمومنین علیه السلام :

حسن‌ الظّنّ‌ راحة القلب‌ و سلامة الدّين.[4]

حسن ظن راحتی قلب و فکر و سلامت در دین است.

شیطان دشمن قسم خورده است. راه های مختلفی دارد برای فریب مومن و یکی از ابزار شیطان برای مومن ، سوء ظن است.

انسانی که دچار سوء ظن است بسیار درگیر است و ناآرام است.

 


[1] غرر الحكم و درر الكلم، التميمي الآمدي، عبد الواحد بن محمد، ج1، ص770.
[2] غرر الحكم و درر الكلم، التميمي الآمدي، عبد الواحد بن محمد، ج1، ص171.
[3] غرر الحكم و درر الكلم، التميمي الآمدي، عبد الواحد بن محمد، ج1، ص399.
[4] غرر الحكم و درر الكلم، التميمي الآمدي، عبد الواحد بن محمد، ج1، ص344.