موضوع: تفسیر موضوعی/سوء ظن /تفسیر آیه 12 سوره نور

کلام در شان نزول آیات افک بود و قبل از بیان نقل شیعه در شان نزول آیه شریفه ، اشکالاتی بر نقل اهل تسنن بیان نمودیم.

اما بیان شان نزول در نقل شیعه :

یکی از همسران پیامبر به نام ماریه قبطیه که مادر ابراهیم فرزند پیامبر صلی الله علیه و اله است. بعد از وفات ابراهیم ، پیامبر صلی الله علیه و اله دچار غم و اندوه شد و البته این غم و اندوه و گریه در داغ عزیز و مصیبت بد و مذموم نیست.

پیامبر صلی الله علیه و اله بر اثر فوت ابراهیم ناراحت بود و می گریست.

روزی عایشه به پیامبر صلی الله علیه و اله گفت گریه نکنید این ابراهیم فرزند شما نبوده ، بلکه پدرش کسی دیگر به نام جریح قبطی است. (العیاذبالله)

پیامبر صلی الله علیه و اله به امیرالمومنین علیه السلام دستور می دهد جریح را گردن بزن. البته این دستور به معنای باور شدن مساله نبوده بلکه به هدف اینکه در تاریخ لکه ای در اسلام نماند اینچنین دستور دادند چرا که اهل افک و تهمت زنندگان قصد آبروی پیامبر صلی الله علیه و اله و شخصیت ایشان و اسلام را داشتند.

لذا پیامبر چنین دستوری به امیرالمومنین علیه السلام می دهد و مولا هم اول سوال می کنند به صورت خشن وارد شوم و دستور را انجام دهم یا با احیتاط و فحص که رسول خدا صلی الله علیه و اله می فرماید با احتیاط وارد عمل شوید.

مولا نیز به سراغ جریح می رود و محل زندگی و سکونت او در باغی بوده است. مولا درب باغ را محکم می زند و جریح با دیدن مولا درب را محکم می بندد وبه بالای درختی فرار می کند. حضرت وارد باغ میشوند و از درخت بالا می روند و جریح از درخت پایین می افتد و لباسش کنار می رود و معلوم می شود هیچ آلتی برای جریح وجود ندارد و در واقع او مرد نیست تا قدرت تولید نسل داشته باشد. مولا علیه السلام خبر را به پیامبر صلی الله علیه و اله می دهد.

اشکالات این نقل :

اشکال اول : در قران به صیغه جمع سخن فرموده با واژه الذین و جاووا و عصبه ، ولی چگونه با عایشه که یک نفر است جمع می شود؟

اشکال دوم : اگر واقعیت تاریخ همین نقل باشد ، چرا بر عایشه حد قذف جاری نشده است؟ اجرای حد لازم و ضروری است و حتی در بین زوجین هم ساقط نیست مگر با لعان

بعضی از علما هر دو اشکال را وارد دانسته اند و شان نزول سومی را انتخاب کرده اند که آن شخص کنیز و ام ولد بوده است.

اما استاد محترم اشکالات را جواب داده است :

پاسخ اشکال دوم : عایشه در حضور پیامبر این قذف را مرتکب نشده است ، بلکه در جای دیگری بیان کرده است و بعد از اطلاع پیامبر صلی الله علیه و اله منکر شده است. و لذا قذف ثابت نشده تا حد جاری شود.

پاسخ اشکل دوم : وقتی جمعی بوده اند که این خبر را نشر داده اند پس جمعیت بوده است و لذا صیغه جمع به اعتبار جماعت است.