موضوع: تفسیر موضوعی/سوء ظن /تفسیر آیه 10 سوره احزاب

سخن در ماجرای جنگ احزاب بود و بیان شد که مولا امیرالمومنین علیه السلام تنها کسی بود که به میدان رفتند و عمرو را به درک واصل کردند.

بعد از شکست عمرو بن عبدود ، نشاط و سرزنده بودن به لشکر اسلام برگشت.

نکته : در جامعه و خانواده نشاط و سرزنده بودن در امر مهمی است و این امنیت و نشاط باید همیشه تامین شود.

بعد از به درک واصل شدن عمرو ، نیروهای مسلمان قوت گرفتند و همه شمشیر ها را از نیام بیرون کشیدند و در طرف مقابل ترس و وحشت ایجاد شد آن هم در شرایطی که جمعیت دشمن 10 هزار نفر و مسلمانان 3 هزار نفر بودند.

از اینجا مداد های غیبی خدا شروع شد.

سنت خداوند در امداد غیبی ، قواعد خاصی دارد. انسان باید ابتدا خودش را نشان دهد و خداوند را یاری کند تا خداوند هم امداد غیبی را نشان دهد و انسان را یاری کند.

در همین راستا ، امداد های غیبی آغاز شد و باد هایی ایجاد شد که خیام و لشکر دشمن را به هم ریخت و دشمن دچار مشکل شد و دشمن فرار کرد و به اوطان خودشان برگشتند و این جنگ با پیروزی اسلام خاتمه یافت.

عوامل پیروزی مسلمین در جنگ احزاب :

1 –امداد های غیبی

2 – تدابیر مهم و دقیق پیامبر صلی الله علیه و اله

3 – قهرمانی و شجاعت امیرالمومنین علیه السلام

نکته مهم این است که مسلمین نوعا نوپا بودند و عده ای از ایشان بهانه می آوردند برای اینکه بتوانند از جنگ فرار کنند.[1]

علی ای حال بعد از حضور لشکر مشرکین در اطراف خندق ، عده ای از مسلمین سوء ظن پیدا کردند و بیان کردیم که کار به جایی رسید که عده ای گفتند خدا و رسول ما را فریب دادند.

پنجمین ایه از ایات مربوط به سوء ظن :

پنجمین آیه در سوره مبارکه آل عمران آیه 154 ذکر شده است :

﴿ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً يَغْشى‌ طائِفَةً مِنْكُمْ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَلْ لَنا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَيْ‌ءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ في‌ أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْ‌ءٌ ما قُتِلْنا هاهُنا قُلْ لَوْ كُنْتُمْ في‌ بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى‌ مَضاجِعِهِمْ وَ لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما في‌ صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما في‌ قُلُوبِكُمْ وَ اللَّهُ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدُور﴾

(ترجمه : پس از آن غم، خدا شما را ايمنى بخشيد كه خواب آسايش، گروهى از شما را فرا گرفت و گروهى هنوز در غم جان خود بودند و از روى نادانى به خدا گمان ناحق مى‌بردند (از روى انكار) مى‌گفتند: آيا ممكن است ما را قدرتى به دست آيد؟ بگو: تنها خداست كه بر عالم هستى فرمانرواست. (منافقان از ترس مؤمنان) خيالات باطل خود را كه در دل مى‌پرورند با تو اظهار نمى‌دارند، (با خود) مى‌گويند: اگر ما را قدرت و پيروزى بود (شكست نمى‌خورديم) و در اينجا كشته نمى‌شديم. بگو: اگر در خانه‌هاى خود هم بوديد باز كسانى كه سرنوشت آنان (در قضاى الهى) كشته شدن است (از خانه‌ها) به پاى خود به قتلگاه بيرون مى‌آمدند، تا خدا آنچه در سينه داريد بيازمايد و آنچه در دل داريد پاك و خالص گرداند، و خدا از راز درون سينه‌ها آگاه است.)

فضای کلی آیه شریفه :

قبل از تفسیر آیه شریفه لازم است فضای کلی آیه شریفه را مد نظر داشته باشیم.

بعد از پایان جنگ احد که نتیجه شیرین تبدیل به نتیجه تلخ شد ، شام آن روز ، شام غریبان سختی شد. هرکس یک طرف مشغول آه و ناله بود.

مسلمانان دو گروه شدند.

یک گروه در این اوضاع تلخ ، آرام بودند و استراحت می کردند.

گروه دوم به شدت نگران و عصبانی بودند و سوء ظن داشتند به خداوند متعال

ادامه مطالب در جلسه آینده ان شا الله