موضوع : آیا نذر در آب مضاف برای وضو نماز با آن را جایز می‌کند؟

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم . بسم الله الرحمن الرحیم. رب اشرح لی صدری و یسرلی امری واحلل عقدﺓ من لسانی یفقهوا قولی.

بحث دیروز بحث مشکلی بود گرچه مربوط به بحث ما هم نبود اما مرحوم آخوند تبعاً لمرحوم شیخ انصاری مسئله را در کفایه آوردند و مشکلش هم کردند.

اگر مطالع کرده باشید مرد کفایه می‌خواهد از اینجا خوب در برود هم از نظر معنا مشکل است هم از نظر لفظ مشکل است و از جاهای مشکل کفایه یکی همین جاست.

مسئله این بود که اگر کسی یک آبی را نداند مضاف است یا نه نذر کند با این آب وضو بگیرد گفتند این وضو صحیح است یک صغری و کبری درست می‌کند می‌گوید که هذا ما یجب به الوضو کل ما یجب به الوضو فهو صحیح و هذا الوضو صحیح صغری و کبری هم درست کردند مرحوم شیخ انصاری نتیجه گرفتند و من خیال هم نمی‌کنم شیخ انصاری بتواند فتوا روی این بدهد والا اگر بتواند فتوا بدهد خیلی از جاها نذر می‌شود مشرع و مثلاً یک چیزی که نمی‌دانم غصبی است یا نه نذر بکنم با این نماز بخوانم و بخواهیم با این نذر جواز درست بکنیم خب مشکل است انصافاً عرض می‌کنم مرحوم شیخ انصاری اگر گفته باشند برای این که نمی‌دانیم شیخ انصاری این را گفته یا نه برای این که می‌گویند مقرر خیلی چیزها را نتوانسته ضبط بکند ولی بالاخره مسئله این است.

مرحوم آخوند جواب دادند که این تمسک به عام در شبهه مصداقی خود عام است مگر می‌شود که ما بخواهیم تمسک به یک عام بکنیم در حالی که موضوعش برای ما معلوم نباشد ما اول باید موضوع درست بکنیم ثم حکم بیاوریم و این که شما می‌گوئید هذا ما یجب به الوضو به قاعده اوفوا بالنذور من نمی‌دانم که اوفوا بالنذور اینجا را می‌گیرد یا نه اوفوا بالنذور نذر باید رحجان بالنذور اینجا را می‌گیرد یا نه اوفوا بالنذور نذر باید رحجان داشته باشد و من نمی‌دانم این وضو رحجان دارد یا نه؟ شما رحجانش و صحتش را می‌خواهید با اوفوا بالنذور درست بکنید می شود تمسک به عام در شبهه مصداقی خود عام این را مرحوم آخوند گفتند و ما هم دیروز گفتیم حرف خوبی است دیگر ان قلت قلت هم ندارد گفتیم حرف خوبی است و آن حرفهائی که زدم که گفتم که ما توی کبرایش هم اشکال داریم ما راجع به نذر هم نمی‌گوئیم اگر بگوئیم راجع به قسم و عهد و امثال این ها می‌شود و حرفها‌ئی که دیروز زده شد علی کل حال مرحوم شیخ انصاری می‌گویند با این آب مشکوک الاضافه با نذر می‌شود وضو گرفت وضو هم صحیح است مرحوم آخوند می‌گویند وضو نمی‌شود گرفت برای این که تمسک به عام در شبهه مصداقی خود عام است.

دیروز گفتم که بنا شد امروز صحبت بکنیم استاد بزرگوار ما آقای بروجردی (رض) در درس همچنین حضرت امام (رض) در درس این 2 بزرگوار مرحوم آخوند می‌گویند این تمسک به عام در شبهه مصداقی عام نیست این تمسک به عام در شبهه مصداقی خاص است و تمسک به عام در شبهه مصداقی مخصص خب اختلافی است حتی مثل آقای بروجردی عقیده داشتند تمسک به عام در شبهه مصداقی مخصص می‌شود کرد که چند روز قبل بیان کردم گفتم که آقای بروجردی با یک تبسم خاصی یک مثال می‌زدند می‌گفتند که 2 تا مرد راجع به یک زن یکی از این مردها می‌گوید این زن من است عقد هم رویش خواندم مال من است یکی از این مردها می‌گوید این مال من نیست این کیست؟ نمی‌دانم آقای بروجردی می‌گفتند خب این‌ها با هم منافات ندارد زن را می‌دهند به آن کسی که می‌داند عقد رویش خوانده است و زنش است می‌گفتند تمسک به عام در شبهه مصداقی مخصص همین است اکرم العلماء لاتکرم الفساق منهم زید را می‌دانم عالم است خب اکرم العلماء می‌گوید بده به من، لاتکرم الفساق منهم می‌گوید من کاری با او ندارم من نمی‌دانم فاسق است یا نه اگر فاسق باشد من می‌خواهم او را اگر فاسق نباشد نه، من نمی‌دانم فاسق است یا نه بنابر این من نمی‌خواهم لذا مخصص می‌گوید نمی‌خواهم عام می‌گوید می‌خواهم پس می‌دهیم به او تمسک به عام در شبهه مصداقی مخصص لذا آقای برجردی اینجا هم همین را می‌گویند می‌فرمودند که این تمسک به عام در شبهه مصداقی است، تمسک به عام در شبهه مصداقی عام نیست که مرحوم آخوند می‌گویند حضرت امام هم قبول داشتند گفتم شاید هم چون که بعضی از مبانی حضرت امام از آقای بروجردی گرفته شده در اصول و ایشان درس آقای بروجردی می‌آمدند و خیلی هم احترام می‌گذاشتند انصافاً و بعضی از مبانی نشان هم از همان مبانی درس آقای بروجردی است اینجا هم همین طور شده حضرت امام هم قبول کردند حرف آقای بروجردی را که این تمسک به عام در شبهه مصداقی عام نیست این تمسک به عام است در شبهه مصداقی مخصص تقریرش چه؟ می‌فرمودند که ما اوفوا بالنذور داریم این می‌گوید باید رحجان داشته باشد الا جایی که رحجان داشته باشد حالا اگر آب مضاف باشد می‌دانیم که نذر نمی‌تواند رویش بیاید برای این که باید رحجان داشته باشد دیگر و وضو گرفتن با آب مضاف رحجان ندارد حرام است باطل است اما شک داریم وقتی شک داشتیم اوفوا بالنذور می‌گیردش الا الرحجان نمی‌گیردش برای این که نمی‌دانیم رحجان هست یا نه می‌شود تمسک به عام در شبهه مصداقی مخصص.

لذا می‌گفتند که بنابراین اگر کسی نمی‌داند این آب مضاف است یا نه بدون نذر نمی‌تواند وضو بگیرد برای این که اصل ندارد، دلیل ندارد نذر دلیل می‌شود نذر می‌کند برایش واجب می‌شود با آن آب وضو می‌گیرد آقای آخوند می‌گفتند و آقای آخوند می‌گفتند نمی‌شود آقای بروجردی می‌گفتند خب اشکال ندارد برای این که اوفوا بالنذور این را می‌گیرد الا الرحجان منهم که نمی‌دانم مضاف است یا نه آن را نمی‌گیرد مستثنی نمی‌گیرد الا الرحجان منهم و اوفوا بالنذور می‌گیرد او را می‌شود تمسک به عام در شبهه مصداقی عام و جایز است بنابراین اگر آبی را نمی‌دانیم مضاف است یا نه می‌شود با نذر درستش کرد و وضوی صحیح گرفت و همین حرف را من به حضرت امام می‌گفتم که حالا شما توی رساله فتوا هم می‌دهید؟ می‌گفتند درس اصول چه ربطی به فتوا و رساله دارد؟ نمی‌شود انسان حالا درست هم باشد تمسک به عام در شبهه مصداقیه مخصص را هم درستش بکنیم حالا می‌پرسیم از آقای بروجردی از حضرت امام که حالا شما فتوا می‌دهی به این حرف؟ که یک آبی نمی‌داند مضاف است یا نه، نذر بکند نذر درست می‌شود و با این آب وضو می‌گیرد وضو صحیح است با این وضو برود نماز بخواند خب نمی‌شود گفت دیگر برای این که باید محرز شو دصحت باید محرز شود طهارت و با این چیزها که ما نمی‌توانیم طهارت را محرز کنیم و وضو را صحیح بکنیم اما عمده این است که این تمسک به عام در شبهه مصداقی خود عام است برای این که من من اول الامر نمی‌دانم نمی‌توانم نذر کنم یا نه؟ این حرف است برای این که اگر بتوانم نذر کنم درست است اما نمی‌دانم می‌توانم همچنین نذری را بکنم یا نه وقتی نتوانستم اوفوا بالنذور نمی‌گیرد تمسک به عام است در شبهه مصداقی خود عام.

لذا مرحوم آخوند درست فرمودند و یک مقدار بالاتر یا مثل هم دیروز عرض می‌کردم خیلی خوب حالا شما به اوفوا بالنذور و هذا ما یجب به الوضو و اینها، اینها هیچ چیز کبرای ما کلما یجب به الوضو فهو صحیح این از کجا برای این که ممکن است وضو واجب باشد بگیرد اما صحیح نباشد.

دیروز می‌گفتم مثل این که می‌خواهد نظافت کند حالا نظافتش یک وضو می‌شود نذر هم رویش می‌کند نذر هم رحجان دارد النظافه من الایمان حالا می‌شود با این نماز کرد؟ این صحیح است بمعنا این که نماز با آن بشود بخوانی یا نه؟ نه، چرا نه؟ تمسک به عام در شبهه مصداقی خود عام است برای این که کلما یجب به الوضو فهو صحیح این کبری را قبول نداریم برای این که کلما یجب به الوضو علی قسمین بعضی‌اش صحیح است، بعضی ‌اش باطل است این که می‌گوید هذا یجب به الوضو به قاعده اوفوا بالنذور این صغری کبری کلما یجب به نذر فهو صحیح عرض می‌کنیم نه کلما یجب به نذر فهو صحیح نه خیلی جاها لیس بالصحیح باید احراز کنم صحیح را والا می‌شود واجب باشد این وضو را بگیرم یا رحجان داشته باشد این وضو را بگیرم برای نظافت وضو واجب است اما صحیح نیست و با آن نمی‌شود نماز کرد احراز باید بکنم صحت را.

لذا ما می‌گفتیم صغری را ما قبول نداریم کبری را هم قبول نداریم هر دو هم تمسک به عام در شبهه مصداقی خود عام است و این که 2 استاد بزرگوارمان 2 علمین آقای بروجردی و حضرت امام می گویند که تمسک به عام در شبهه مصداقی مخصص است

این را قبول نداریم نه راجع به صغری و نه راجع به کبری.

دیگر اینجاها چیزی نداریم مسئله‌مان راجع به این فصل هم تمام شد فصل مشکلی است اما چون که کفایه است و باید یک دوره کفایه در دست شما مثل موم باشد مشکل هم هست خود من 11 دوره کفایه گفتم اما حالا باز هم که اصول می‌خواهم بگویم نمی‌توانم بدون مطالعه کفایه اصول بگویم حتماً باید یک ساعت کفایه را مطالعه کنم 11 دوره درس گفتم اما باز هم باید کفایه، کفایه وضعش این جوری است که باید خوب بخوانید پیش استاد خوب بخوانید مطالعه خوب بکنید مباحثه خوب بکنید تا یک دوره کفایه که یک دوره اصول خوب است دست شما باشد انشاء الله.

کفایه هم سهل و امتناء است یعنی بعضی اوقات راستی روان می‌آید جلو معنا روان است لفظ هم روان است بعضی اوقات معنا روان است لفظ عجیب مشکل است بعضی اوقات لفظ آسان است معنایش خیلی دقت دارد اینجا از آنجاهاست که لفظ و هم معنا خیلی درهم و برهم است انشاء الله مطالعه کردید اگر مطالعه نکردید باز هم مطالعه کنید تا انشاء الله روز شنبه راجع به آن تتمه دیگر.

وصلی الله علی محمد و آل محمد