موضوع: المقصدالثانی:فی النواهی/معنای ماده وصیغة نهی /رای مشهورمن الامامیة

آراء مختلفی درمورد حقیقت مدلول ماده نهی وصیغة نهی بین اعلام وجود دارد،قبل از بیان آراء واستدلال آنها ذکر یک مقدمة ضروری است.

مقدمة:بحث ازماده نهی یک بحث اصولی نیست ولکن بنابر نیاز آنرا در اصول مطرح میکنند.

ماده نهی عبارتند از"ن-ه-ی" وهرآنچه که از آن مشتق می شودمثل:نهی،نَهَی فینهی،ناهی،منهی،وامَّا صیغة نهی:عبارتند از:هرماده ای که دارای «لاء نهی» باشد به آن صیغه نهی گفته میشودمثل: لاتضرب، لا تنصُر،لاتفعل،لا تشرب و....

غالب اصولیُّون هنگام مطرح کردن موضوعٌ له ومعنای مادِّه وصیغة نهی ،آنرا با ماده وصیغة امر باهم مورد تحقیق وبررسی قرار می دهندو در این مورد دو قول وجود دارد:

قول اول: موضوعٌ له ومعنای ماده وصیغة نهی مثل ماده وصیغة امر است واز این نظر هیچ اختلافی بین نهی وامر نیست وهر دو دلالت بر طلب می کنند ،واختلاف آن دو در مُتَعَلَّق آنهاست،که متلق تهی همان ترک الفعل ونفس انجام ندادن فعل است،ولی متعلق امر همان ایجاد الفعل وانجام دادن فعل است.

هذا رای المشهور من الامامیِّة قدیما وحدیثا، ومنهم صاحب الکفایة حیث قال:الظاهر اَنَّ النهی بمادَّته وصیغته فی الدلالة علی الطلب ، مثل الامر بمادَّته وصیغته، غیر انَّ مُتَعَّلق الطلب فیاحدهما الوجود وفی الآخر العدم، فیعتبر فیه ما استظهرناه اعتبارَه فیه بلا تفاوتٍ اصلاً[1]