1403/07/21
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: ملازمات عقلیّه/ غیر مستقلّات عقلیّه/ مسئله دوّم: مسأله مقدّمه واجب
حالت سوّم: انجام طهارات به قصد امتثال امر نفسی به ذی المقدّمه. در این حالت نیز طهارات باطل است چون قبل از دخول وقت، امر نفسی به ذی المقدّمه وجود ندارد تا به قصد امتثال او، طهارات انجام بگیرد.
صورت دوّم: انجام طهارات بعد از دخول وقت ذی المقدّمه. برای این صورت نیز حالاتی متصوّر است که از جملهی حالات، چهار حالت زیر است.
حالت اوّل: انجام طهارات به قصد امتثال امر نفسی به ذی المقدّمه. در این حالت، طهارات صحیح است با توضیحی که در سابق ارائه شد.
حالت دوّم: انجام طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی در فرض وجوب مقدّمه واجب. دربارهی این حالت، دو احتمال است.
احتمال اوّل: طهارات در این حالت، باطل است اگر چه امر غیری مقدّمی مثل امر نفسی وجوبی قابلیّت برای مقربیّت دارد چون شرط صحّت طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی، وجود امر غیری مقدّمی است (بالضرورة) و وجود امر غیری مقدّمی، بعد از دخول وقت ذی المقدّمه منتفی است (از طرفی طهارات بعد از دخول وقت ذی المقدّمه، وجوب نفسی پیدا میکنند با همان بیانی که در سابق ارائه شد. از طرفی دیگر بنابر وجوب مقدّمه واجب، طهارات بعد از دخول وقت ذی المقدّمه، وجوب غیری مقدّمی نیز پیدا میکنند ولی به خاطر محذور اجتماع مثلین در طهارات، احد وجوبین در دیگری مندکّ میشود و از مجموع، وجوب واحد اکید حاصل میشود که این وجوب واحد اکید، منحصراً وجوب نفسی است نه وجوب غیری مقدّمی. چون اگر وجوب واحد اکید وجوب غیری مقدّمی باشد، لازمهاش وجود معلول بدون علّت است به خاطر اینکه وجوب غیری مقدّمی معلول وجوب نفسی است. پس همان طوریکه وجود هر دو وجوب محال است، وجود وجوب غیری مقدّمی بدون وجود وجوب نفسی نیز محال است. ولی اگر وجوب واحد اکید، وجوب نفسی باشد، مانعی در بین نیست. بنابراین، بعد از اندکاک، فقط امر نفسی به طهارات وجود دارد نه امر غیری مقدّمی). پس شرط صحّت طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی، منتفی است.
احتمال دوّم: طهارات در این حالت، صحیح است. چون شرط بطلان طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی، انتفاء امر غیری مقدّمی به نحو مطلق است (اگر امر غیری مقدّمی به طور کلّی منتفی باشد، طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی باطل است) ولی امر غیری مقدّمی به نحو مطلق منتفی نیست (فرض این است که طهارات دارای وجوب واحد نفسی اکید است و وجوب واحد نفسی اکید همان وجوب غیری مندکّ و ممتزج با وجوب نفسی است. بنابراین، برای وجوب غیری مقدّمی یک وجود اندکاکی و امتزاجی و ضمنی ثابت است یعنی در ضمن وجوب واحد نفسی اکید، وجوب غیری مقدّمی وجود دارد). پس طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی صحیح است.