موضوع: ملازمات عقلیّه/ غیر مستقلّات عقلیّه/ مسئله دوّم: مسأله مقدّمه واجب

اشکال سوّم بر جواب اوّل از طرف محقّق نائینی:

صغریٰ: اگر منشأ عبادیّت طهارات ثلاث، امر نفسی استحبابی باشد، لازمه‌اش این است که انجام طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی صحیح نباشد (مکلّفین غالباً غافل از امر نفسی استحبابی هستند که به طهارات ثلاث تعلّق گرفته است و لذا طهارات را به قصد امتثال امر غیری مقدّمی انجام می‌دهند. بنابراین، طهارات باید باطل باشد چون امری که قصد شده، منشأ عبادیّت نیست و امری که منشأ عبادیّت است، قصد نشده است).

کبریٰ: و اللّازم باطل (انجام طهارات به قصد امتثال امر غیری مقدّمی بالضرورة صحیح است).

نتیجه: فالملزوم مثله.

جواب از اشکال از طرف محقّق خراسانی:

صغریٰ: شرط بطلان طهارات ثلاث، عدم قصد امر نفسی استحبابی به نحو مطلق است (قصد امر نفسی استحبابی هنگام انجام طهارات، گاهی قصد تفصیلی و گاهی قصد اجمالی و ضمنی است. اگر مکلّف هنگام انجام طهارات، به هیچ نحوی امر نفسی استحبابی را قصد نکند، طهارات ثلاث باطل است).

کبریٰ: عدم قصد امر نفسی استحبابی به نحو مطلق، هنگام انجام طهارات ثلاث به قصد امر غیری مقدّمی، منتفی است.

توضیح: اگر مکلّف طهارات ثلاث را به قصد امر غیری مقدّمی انجام دهد، در ضمن قصد امر غیری مقدّمی، امر نفسی استحبابی نیز قصد کرده است به خاطر اینکه انجام طهارات به قصد امر غیری مقدّمی یعنی انجام طهارات عبادی به قصد امر غیری مقدّمی (چون امر غیری مقدّمی به مقدّمه تعلّق گرفته و مقدّمه، طهارات عبادی است) و طهارات عبادی یعنی طهارات مأمور بها به امر نفسی استحبابی. پس انجام طهارات به قصد امر غیری مقدّمی یعنی انجام طهارات مأمور بها به امر نفسی استحبابی به قصد امر غیری مقدّمی. پس با قصد امر غیری مقدّمی، ضمناً و اجمالاً امر نفسی استحبابی نیز که منشأ عبادیّت است، قصد شده است.

نتیجه: شرط بطلان طهارات ثلاث، هنگام انجام طهارات ثلاث به قصد امر غیری مقدّمی، منتفی است. بنابراین، طهارات ثلاث در صورت انجام به قصد امر غیری مقدّمی، صحیح است. فافهم.