درس آیات الأبدان استاد رسول باقری‌اصفهانی

موضوع: آیات الأبدان در قرآن/ادامه بحث جن زدگی /

5) حرزها

یکی دیگر از درمان‌های جن‌زدگی بکارگیری انواع حرزهایی است که در کتب ادعیه مانند «مهج الدعوات» مرحوم سید بن طاووس وارد شده است. از جمله این حرزها، حرز امیر المؤمنین (ع) است که بایستی فرد آن را بنویسد و به گردن یا بازو معلق کند و به همراه داشته باشد.

حرز امیر المؤمنین (ع) به این صورت وارد شده است:

«﴿بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ﴾ اى كنوش [يش] اى كنوش اره شش عطيطسفيخ يا مظظرون قرتاليون ما و ماسوماس ما طيطسالوس خيطوس مسفقلس مساصعوس الطيعوس لطيفوس اقرطيعوش لطفيكس هذا هذا- ﴿وَ مٰا كُنْتَ بِجٰانِبِ اَلْغَرْبِيِّ إِذْ قَضَيْنٰا إِلىٰ مُوسَى اَلْأَمْرَ وَ مٰا كُنْتَ مِنَ اَلشّٰاهِدِينَ﴾ اُخْرُجْ بِقُدْرَةِ اَللَّهِ مِنْهَا أَيُّهَا اَللَّعِينُ بِقُوَّةِ [بِعِزَّةِ] رَبِّ اَلْعَالَمِينَ اُخْرُجْ مِنْهَا وَ إِلاَّ كُنْتَ مِنَ اَلْمَسْجُونِينَ اُخْرُجْ ﴿مِنْهٰا فَمٰا يَكُونُ لَكَ أَنْ تَتَكَبَّرَ فِيهٰا فَاخْرُجْ إِنَّكَ مِنَ اَلصّٰاغِرِينَ﴾ - ﴿اُخْرُجْ مِنْهٰا مَذْؤُماً مَدْحُوراً﴾ مَلْعُوناً- ﴿كَمٰا لَعَنّٰا أَصْحٰابَ اَلسَّبْتِ وَ كٰانَ أَمْرُ اَللّٰهِ مَفْعُولاً﴾ اُخْرُجْ يَا ذَا اَلْمَخْزُونِ اُخْرُجْ يَا سورا يَا سوراسور بِالاِسْمِ اَلْمَخْزُونِ يا ططرون طرعون مراعون تَبَارَكَ ﴿اَللّٰهُ أَحْسَنُ اَلْخٰالِقِينَ﴾ باهيا شراهيا حَيّاً قَيُّوماً بِالاِسْمِ اَلْمَكْتُوبِ عَلَى جَبْهَةِ إِسْرَافِيلَ اُطْرُدُوا عَنْ صَاحِبِ هَذَا اَلْكِتَابِ كُلَّ جِنِّيٍّ وَ جِنِّيَّةٍ وَ شَيْطَانٍ وَ شَيْطَانَةٍ وَ تَابِعٍ وَ تَابِعَةٍ وَ سَاحِرٍ وَ سَاحِرَةٍ وَ غُولٍ وَ غُولَةٍ وَ كُلِّ مُتَعَبِّثٍ وَ عَابِثٍ يَعْبَثُ بِابْنِ آدَمَ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ وَ صَلَّى اَللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ اَلطَّيِّبِينَ اَلطَّاهِرِينَ»[1]

این حرز به صورت نوشتاری استفاده می‌شود. بعضی حرزها نوشته و روی بازو معلق می‌شود مانند حرز امام جواد (ع) که نقش درمانی و هم نقش پیشگیرانه دارد از بیماری‌های ماورایی مانند چشم‌زخم، جن‌زدگی و از آسیب‌های گوناگونی که ممکن است بر انسان وارد شود.

گاهی ممکن است حرز به صورت مالیدنی باشد یعنی بدن روغن‌مالی می‌شود. در رابطه با روغن «بان» در روایت وارد شده است که این روغن حرز است. مالیدن آن به بدن می‌تواند نقش پیشگیرانه و درمانی داشته باشد و انسان را محافظت کند و از آسیب‌هایی که از ناحیه جنیان بر او وارد می‌شود یا از آسیب چشم‌زخم در امان بدارد.

6) عوذه‌ها

شیوه‌ی دیگر درمان جن‌زدگی استفاده از عوذه‌ها هست. انواع عوذه‌هایی که در قرآن و روایات وارد شده است؛ مانند آیت الکرسی (که یک عوذه است) معوذتین (سوره ناس و فلق)،‌ چهار قل، سوره حمد. بر خواندن این عوذه‌ها باید مداومت داشت.
عوذه‌هایی نیز در روایات وارد شده است.

امام صادق (ع) فرمودند:

«تُعَوِّذُ اَلْمَصْرُوعَ وَ تَقُولُ عَزَمْتُ عَلَيْكِ يَا رَبِّ [رِيحُ] بِالْعَزِيمَةِ اَلَّتِي عَزَمَ بِهَا عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَلَى جِنِّ وَادِي اَلصَّبْرَةِ فَأَجَابُوا وَ أَطَاعُوا لَمَّا أَجَبْتِ وَ أَطَعْتِ وَ أَخْرَجْتِ عَنْ فُلاَنِ اِبْنِ فُلاَنَةَ اَلسَّاعَةَ»[2]
بر فرد جن‌زده‌ای که دچار صرع شده عوذه بخوان و بگو: «عَزَمْتُ عَلَيْكِ يَا رَبّ بِالْعَزِيمَةِ اَلَّتِي عَزَمَ بِهَا عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَلَى جِنِّ وَادِي اَلصَّبْرَةِ فَأَجَابُوا وَ أَطَاعُوا لَمَّا أَجَبْتِ وَ أَطَعْتِ وَ أَخْرَجْتِ عَنْ فُلاَنِ اِبْنِ فُلاَنَةَ اَلسَّاعَةَ» ای پروردگار! بر تو عزمم را جزم کردم به آن عزيمتى كه على بن ابى طالب (ع) و رسول خدا (ص) بر جن وادى صبره عزيمت يافتند و آنان هم اجابت كردند و فرمان بردند، تو هم به ناچار اجابت كنى و فرمان برى و همین لحظه از این فرد خارج شوی.

در برخی عوذه‌ها یا حرزها، جن را با تعبیر «اُخْرُجْ يَا عَدُوَّ اَللَّه» مورد خطاب قرار می‌دهند.

در روایت آمده است که:

«فَإِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ خَرَجَ فِي سَرِيَّةٍ فَأَتَى وَادِيَ مَجَنَّةَ فَنَادَى أَصْحَابَهُ أَلاَ لِيَأْخُذْ كُلُّ رَجُلٍ مِنْكُمْ بِيَدِ صَاحِبِهِ وَ لاَ يَدْخُلَنَّ رَجُلٌ وَحْدَهُ وَ لاَ يَمْضِي رَجُلٌ وَحْدَهُ قَالَ فَتَقَدَّمَ رَجُلٌ وَحْدَهُ فَانْتَهَى إِلَيْهِ وَ قَدْ صُرِعَ فَأُخْبِرَ بِذَلِكَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَأَخَذَ بِإِبْهَامِهِ فَغَمَزَهَا ثُمَّ قَالَ بِسْمِ اَللَّهِ اُخْرُجْ خَبِيثُ أَنَا رَسُولُ اَللَّهِ قَالَ فَقَامَ»[3]
(ص) و عده‌ای از مسلمانان برای سریه‌ای خارج شدند و به منطقه‌اى رسيد كه در آن جنيان بودند. آن‌گاه به ياران خود ندا داد که هركدام از شما بايد دست رفيق خود را بگيرد و هيچ كس به تنهايى وارد نشود و تنهايى از اين‌جا نگذرد. پس مردى به تنهايى وارد شد و دچار صرع و جن‌زدگی شد. اين خبر را به پيامبر خدا (ص) گزارش دادند، حضرت (ص) انگشت ابهام (شست) او را گرفت و آن را فشار داد، سپس فرمود: بسم اللّه، خارج شو اى خبیث! من پيامبر خدا هستم. پس آن مرد بهبود يافت و برخاست.

عوذه‌هایی که در قرآن و روایات آمده است، معمولا با کلمه «أعوذُ»، «مَعاذَ الله»، «اُعَوِذُ» و تعابیر این‌ چنینی آمده است. گاهی عوذه در ادعیه با کلمه «أُجِيرُ» شروع می‌شود. در تعقیبات نماز مشترکه نماز آمده است: «أُجِيرُ نَفْسِي وَ مَالِي وَ وُلْدِي وَ أَهْلِي وَ دَارِي وَ كُلَّ مَا هُوَ مِنِّي بِاللَّهِ اَلْوَاحِدِ اَلْأَحَدِ اَلصَّمَدِ»[4]
این هم یک شیوه عوذه‌درمانی است.

عوذه‌ای از امام حسن عسکری (ع) در روایت وارد شده است. آن حضرت به شخصی که کودکش دچار جن‌زدگی شده بود، فرمودند: این را بر کاغذی بنویس و بر او آویزان کن:

«بِسْمِ اَللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ اَلْحَلِيمِ اَلْكَرِيمِ اَلْقَدِيمِ اَلَّذِي لاَ يَزُولُ أَعُوذُ بِعِزَّةِ اَلْحَيِّ اَلَّذِي لاَ يَمُوتُ مِنْ شَرِّ كُلِّ حَيٍّ يَمُوتُ»[5]
به نام خدای والا و بزرگ و بردبار و بخشنده و جاودان که فناناپذیر است از شر هر موجود زنده‌ای که سرانجام می‌میرد به عزت خدای پاکیزه‌ای که نمی‌میرد،‌ پناه می‌برم.

حضرت فرمودند که آن را بر گردن کودک بیاویزد، آن شخص نیز چنین کرد و کودک به اذن خدا شفا یافت.

بنابراین عوذه‌ها و رقیه‌ها نقش فوق العاده‌ای در رفع جن‌زدگی دارند. عوذه‌ها و رقیه‌ها خوانده می‌شوند یا نوشته و بر فرد آویزان می‌شوند.

7) بکارگیری نگین انگشتر

روش دیگر درمان جن‌زدگی سنگ درمانی است. در روایات سنگ عقیق و حدید چینی سفارش شده‌اند و حرز هستند.

حدید چینی

نسبت به حدید چینی وارد شده است که جنیان شرور را از انسان دور می‌کند. حضرت امام صادق (ع) به مفضل فرمودند: دوست دارم هر مؤمنی پنج انگشتر داشته باشد و یکی از آنان حدید چینی است.

«أُحِبُّ لِكُلِّ مُؤْمِنٍ أَنْ يَتَخَتَّمَ بِخَمْسَةِ ... وَ بِالْحَدِيدِ الصِّينِيِّ وَ مَا أُحِبُّ التَّخَتُّمَ بِهِ وَ لَا أَكْرَهُ لُبْسَهُ عِنْدَ لِقَاءِ أَهْلِ الشَّرِّ لِيُطْفِيَ شَرَّهُمْ وَ أُحِبُّ اتِّخَاذَهُ فَإِنَّهُ يُشَرِّدُ الْمَرَدَةَ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ»[6]
دوست مى‌دارم كه مؤمن نگين انگشترش از پنج چيز باشد: و ... حدید چینی و چقدر دست کردن آن محبوب است و خوش می‌دارم آن را در رویارویی با اهل شر به دست کنم تا آتش شر آن‌ها را فرو نشاند و دوست دارم آن را به همراه داشته باشم برای اینکه جن و انسان سرکش را پراكنده مى‌كند.

حدید چینی، گزند جنیان فاسق و انسان‌های گردن‌کش را از صاحبش دور می‌کند.

عقیق

در رابطه با نگین عقیق وارد شده است:

«كَانَ لِعَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ أَرْبَعَةُ خَوَاتِيمَ يَتَخَتَّمُ بِهَا ... وَ عَقِيقٌ لِحِرْزِهِ»[7]
حضرت علی (ع) چهار نگین به دست داشتند: ... و عقیق را به خاطر حرزش.

عقیق حرز است و انسان را از هر آسیبی که ممکن است بر او وارد شود، حفظ می‌کند.

جزع یمانی

درباره این نگین هم وارد شده است:

«تَخَتَّمُوا بِالْجَزْعِ الْيَمَانِيِّ فَإِنَّهُ يَرُدُّ كَيْدَ مَرَدَةِ الشَّيْطَانِ»[8]

8) فصد

یکی دیگر از شیوه‌های درمان فصد کردن است.

روای ‌گوید:

«إِنَّ رَجُلاً قَالَ لَهُ يَا اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ إِنَّ لِي جَارِيَةً يَكْثُرُ فَزَعُهَا فِي اَلْمَنَامِ وَ رُبَّمَا اِشْتَدَّ بِهَا اَلْحَالُ فَلاَ تَهْدَأُ يَأْخُذُهَا حرز[خَدَرٌ]فِي عَضُدِهَا وَ قَدْ رَآهَا بَعْضُ مَنْ يُعَالِجُ فَقَالَ إِنَّ بِهَا مَسٌّ مِنْ أَهْلِ اَلْأَرْضِ وَ لَيْسَ يُمْكِنُ عِلاَجُهَا فَقَالَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ مُرْهَا بِالْفَصْدِ ...»[9]
مردی به امام صادق (ع) عرض کرد: ای فرزند رسول خدا (ص)! دختری دارم که در خواب فزع می‌کند و چه بسا حال او سخت شود و آرام نمی‌شود و دست او خواب می‌رود. یکی از طبیبان او را دید و گفت: جن به او آسیب رسانده است و درمانش امکان‌پذیر نیست. حضرت فرمودند: او را امر کن فصد کند.

در روایت داریم وقتی شیاطین وارد بدن انسان می‌شوند: «مَجْرَى اَلدَّمِ»[10] در مجرای خون حرکت می‌کنند. وقتی فرد فصد کند، شیاطین از طریق خون از بدن خارج می‌شوند.

9) نگهداری کبوتر

در روایت آمده است:

«لَيْسَ مِنْ‌ بَيْتٍ‌ فِيهِ‌ حَمَامٌ‌ إِلَّا لَمْ يُصِبْ أَهْلَ ذَلِكَ الْبَيْتِ آفَةٌ مِنَ الْجِنِّ إِنَّ سُفَهَاءَ الْجِنِّ يَعْبَثُونَ فِي الْبَيْتِ فَيَعْبَثُونَ بِالْحَمَامِ وَ يَتْرُكُونَ الْإِنْسَان»[11]
خانه ای نیست که در آن کبوتر باشد مگر اینکه اهل خانه از آسیب جن در امان هستند جنیان سفیه که دنبال ایجاد مشکل هستند به کبوترها سرگرم می‌شوند و از اهل خانه غافل می‌شوند.

در روایتی دیگر آمده است:

«إِنَّ حَفِيفَ أَجْنِحَةِ الْحَمَامِ لَيَطْرُدُ الشَّيَاطِين‌»[12]
صدای بال کبوتر شیاطین را بیرون می‌کند.

راوی گوید:

«رَأَيْتُ فِي مَنْزِلِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ زَوْجَ حَمَامٍ أَمَّا اَلذَّكَرُ فَإِنَّهُ كَانَ أَخْضَرَ بِهِ شَيْءٌ مِنَ اَلسَّمْرِ وَ أَمَّا اَلْأُنْثَى فَسَوْدَاءُ وَ رَأَيْتُهُ يَفُتُّ لَهُمَا اَلْخُبْزَ وَ هُوَ عَلَى اَلْخِوَانِ وَ يَقُولُ إِنَّهُمَا لَيَتَحَرَّكَانِ مِنَ اَللَّيْلِ وَ يُؤْنِسَانِي وَ مَا مِنِ اِنْتِفَاضَةٍ يَنْفُضُ بِهَا مِنَ اَللَّيْلِ إِلاَّ دَفَعَ اَللَّهُ بِهَا مَنْ دَخَلَ اَلْبَيْتَ مِنَ اَلْأَرْوَاحِ»[13]
(ع) یک جفت کبوتر دیدم که نر آن سبز و ماده‌ی آن سیاه بود و امام کاظم (ع) سر سفره برای آن‌ها نان قرار می‌داد و ‌فرمودند: این دو در شب حرکت می‌کنند و باعث انس من می‌شوند تکانی که در شب می‌خورند باعث دور کردن ارواح از داخل خانه می‌شوند.

این‌ها مواردی بود که می‌تواند نقش درمانی داشته باشد از جمله بخور درمانی‌، عوذه درمانی، حرز درمانی، روغن‌مالی، سنگ درمانی و دعا درمانی؛ دعا کردن خیلی وارد شده است و اینکه انسان دعا کند و از خدا بخواهد شیاطین از او دور شوند.