درس آیات الأبدان استاد رسول باقری‌اصفهانی

موضوع: آیات الأبدان در قرآن/ادامه بحث تدابیر پسرزایی /

از بحث نشانه‌های بارداری چند مورد باقی ماند که در این جلسه آن‌ها را بیان می‌کنیم:

14ـ گاهی در برخی از زن‌ها روی می‌دهد که در وقت بارداری بدن تغییراتی می‌یابد و پهن‌تر به نظر می‌رسد و رگ‌های پدیدار زردرنگ و سبزرنگ خودنمایی می‌کنند.

15ـ اکثراً بدن زنان باردار در سرآغاز باردار شدن، از اثر بند آمدن و جریان نیافتن خون حیض و بیشتر جمع آمدن و بند آمدن خون در زهدان ـ که برای جنین تازه پیدا شده‌ی کوچک و ناتوان که غذایش همان خون است و بس ـ سست و فروهشته می‌شود. اما وقتی جنین بزرگ‌تر شد و تنها از همان خون زیاد تغذیه کرد و تغذیه‌ی کافی خود را از راه رگ‌ها دریافت، تن باردار نیرو را از سر می‌گیرد و پیامدهای بندآمدگی خون حیض تسکین می‌یابند.
اگر دختری که هنوز به سن پانزده سالگی نرسیده است باردار شود، بیم مرگش می‌رود و ممکن است جان بسپارد؛ زیرا زهدانش کوچک‌تر از آن است که جنین در آن آسایش لازم و طبیعی بیابد.
اگر زن ـ هر چند بزرگ و میانسال باشد‌ ـ در اوان بارداری اگر به تب سخت مبتلا شود، سوء مزاجش بر جنین اثر می‌گذارد و جنین که ناتوان است و نیروی مقاومت ندارد، می‌میرد. اضافه بر آن اگر مادر تب سخت داشته باشد، غذای جنین فاسد می‌شود. باز در اینجا دو حالت هست که به زیان جنین است:
اگر مادر مبتلا به تب سخت در این حالت غذا به جنین نرساند، جنین از بی‌غذایی ناتوان می‌شود و اگر در این حالت غذا به جنین داد، خودش ناتوان می‌شود و غذایش نیز توانی به جنین نمی‌دهد.
اگر زهدان زن باردار در حالت بارداری به ورم گرم مبتلا شود و اگر ورم گرم التهابی باشد و ورم گرم خونی نباشد، امید می‌رود که مادر و جنین را هر دو از مرگ رهایی داد؛ اما اگر ورم گرم خونی در زهدان برآید، مسأله بغرنج است و امید رهایی از مرگ کم می‌شود.[1]

توضیح: یکی از دلایل مردن جنین در شکم، تب سخت مادر است.
منظور از ورم گرم التهابی، ورم عفونی است. اگر التهابی که بر اثر ورم گرم بوجود آمده و بر اثر آن زهدان بزرگ شده، خون‌ریزی به همراه نداشته باشد، امید رهایی مادر و جنین از مرگ وجود دارد اما اگر همراه با خون‌ریزی باشد، امید کمتری هست.

آزمایشاتی هست که احتمال دارد باردار بودن و یا باردار نبودن را آشکار کنند که از این قرارند:

1ـ به وزن چهارده مثقال عسلاب با وزن چهارده مثقال آب باران هر دو را با هم در وقت خواب بنوشد و منتظر بماند. ببیند آیا شکم پیچه و دل‌پیچه‌ای روی می‌دهد یا نه؟ که اکثر اطباء از این آزمایش شگفت‌زده شده‌اند، که صحیح است و آزمایش شده است. سبب این است که باد در درون به اشتراک روده‌ها بند می‌آید. البته از این آزمایش در حالتی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که زن سابقاً به این نوشیدنی عادت نکرده باشد.

توضیح: عسلاب شربی است که نحوه درست کردن آن را قبلا در شرح کتاب قانونچه بیان کردیم.

2ـ زن یک روز روزه‌دار باشد و شب هنگام خود را در لباسی بپیچد،‌ شاه کاشی‌ِ از ته سوراخ شده‌ای را بیاورد و بر منقلِ اخگر وارونه بگذارد. بخور بر آتش پاشد و قیفی از نزدیک بخور وارونه نگهداری شود که دنباله‌ی قیف از سوراخ سر بر آورده باشد. زن بر آن سوراخ بنشیند و به وسیله‌ی دنباله‌ی قیف بخور را به زهدان بفرستد. اگر دود و بوی بخور بر دهان و بینی خانم اثر گذاشت، بداند که باردار نیست.

توضیح: حکیم بوعلی سقز و کندر را برای بخور پیشنهاد داده بود.

3ـ یک عدد سیر در فرج گذارد و بر آن بخوابد اگر مزه و بوی سیر را در دهان و بینی احساس کرد، باردار نیست.

توضیح: قبلا اشاره شد که گذاشتن سیر در فرج نشان‌دهنده‌ی این است که منافذ باز است و رحم می‌تواند به خوبی نطفه مرد را جذب کند و زن می‌تواند در آینده باردار شود. برای تشخیص بارداری نیز می‌توان این آزمایش را انجام داد، اگر زن در دهان خود، بو و مزه‌ی سیر را احساس کرد، معلوم می‌شود باردار نیست.

4ـ بیاد داری که قبلا درباره‌ی نر یا ماده بودن جنین آزمایشی را ذکر کردیم و گفتیم اگر زن باردار فرزجه از عسل مخلوط با زراوند بردارد، جنس جنین معلوم می‌شود؛ همین آزمایش در اینکه زن باردار است یا نه راهنمای خوبی است که اگر دلالت بر نر بودن یا مادینه بودن جنین داشت، به طریق اولی نشان می‌دهد که زن باردار است.

توضیح:‌ شیاف عسل مخلوط شده با گیاه زراوند جنسیت جنین را معلوم می‌کند. قبلا ذکر کردیم، این شیاف نشان می‌دهد که جنسیت جنین پسر است. حال ما می‌خواهیم بدانیم زن باردار است یا نه؟ وقتی زن، پسر در شکم داشته باشد، قطعا باردار است.

5ـ زن باردار در اوایل بارداری بولش زردرنگ مایل به کبود است و تو گویی که پنبه‌ی زده‌ی از هم پاشیده در ادرارش موجود است.

6ـ اگر بول زن قوام صاف داشته و چیزی میخ مانند در آن باشد دلیل باردار بودن است و اگر چیزی دانه‌مانند که بالا و پایین می‌رود در بول دیده می‌شود، دلیل قوی‌تر بر حاملگی است.

توضیح: اگر ادرار زن صاف بوده و قوام داشته باشد، دلیل باردار بودن اوست.

7ـ در مراحل پایانی بارداری در بول زن ـ که در شیشه آزمایشی معاینه می‌شود ـ به جای کبود رنگی که در اوایل بارداری در بولش دیده می‌شد ـ سرخ‌رنگی هست.

توضیح:‌ هر چه از دوران بارداری زن بگذرد، رنگ ادرارش از زرد به سرخ تغییر می‌کند. ادرار در اوایل بارداری، زرد رنگ و متمایل به کبود است اما با گذشت زمان رنگش سرخ‌تر می‌شود.

8ـ اگر بول زن در شیشه‌ی آزمایش بهم زن تیره رنگ شد، بدان که زن در مراحل پایانی بارداری است و اگر بول همچنان روشن ماند، علامت آن است که بارداری زن در مراحل اولیه است.[2]

توضیح: ادرار باید در شیشه هم زده شود تا این نشانه‌ها آشکار شود. ادرار زن باردار در مراحل آغازین زردرنگ و مایل به کبود است و در مراحل پایانی سرخ رنگ می‌شود.

جناب حکیم بوعلی پانزده نشانه برای تشخیص بارداری ذکر کردند از جمله آزار میان فرج و ناف زن، به سختی ادرار کردن، پیدا کردن حالت نفرت،‌ تنگ شدن دهانه زهدان به طوری که زن آن را احساس کند، روی‌آورهایی از جمله افسردگی، تنبلی، تن‌سنگینی، بدنَفَسی،‌ آروغ ترش، چندش،‌ سردرد، سرگیجه، تاری در چشم و تپش قلب، زن باردار حالتش سریعا عوض می‌شود و ویار پیدا می‌کند.