95/11/05
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: مراد از والی جائر/ ولايت از طرف جائر/ نوع پنجم از مکاسب محرّمه/ مکاسب محرّمه
مراد از والی جائر کيست؟آیا مراد از «جائر» خصوص ولات مخالفین و أهل سنّت هستند که غصب خلافت کرده اند، یا آن که اعمّ است و شامل هر کسی که به ناحقّ منصب ریاست و رهبری یا حتّی خلافت أهل بیت را غصب کند، نیز می شود، حتّی اگر شیعه اثنی عشریه باشد و أهل نماز و روزه باشد.مرحوم امام خمینی [1] می فرمایند: عموم روایات در مسئله ناظر به خلفاء بنی امیه و بنی عبّاس هستند، که درصدد اضمحلال
مکتب أهل بیت بودند و خود را مسلمان واقعی و وارث پیامبر می دانسته اند، بلکه روایات فراوانی را در مدح خود جعل می کردند. شاید به همین جهت بوده که ائمه شیعیان را ترغیب می کردند که داخل دستگاه خلافت می کردند تا از ظلم شدن به شیعیان جلوگیری کنند.حرمت ذاتی تصدّی ولایت از غیر أهل:در روایات آمده «لاتکن عبد غیرک وقد جعلک الله حرّا»[2] ، و گفتیم که ولایت بر دیگران، حقّ خدای متعال است، و خداوند آن را به اولیاء و معصومین واگذار کرده، و لذا گفتیم که اگر کسی ادعای ولایت بر جمعی را بکند دو گناه کرده است، اوّلاً نفس تصدّی و ترأّس بر مردم نا روا است، وثانیاً تصرّف در حقّ غیر کرده این مطلب إطلاق دارد، هر چند که متصدّی ولایت، شیعه اثنی عشریه که عمل نیک به جا بیاورد بوده باشد.
روايت تحف العقول: «وأمّا وجه الحرام من الولاية فولاية الوالى الجائر و ولاية ولاته الرئيس منهم وأتباع الوالى فمن دونه من ولاة الولاة إلى أدناهم باباً من أبواب الولاية على من هو والٍ عليه و العمل لهم و الكسب معهم بجهة الولاية لهم حرام و محرّم معذّب مَنْ فَعَلَ ذٰلك على قليل من فعله أو كثير لأنّ كلّ شي‌ء من جهة المعونة معصية كبيرة من الكبائر، وذلك أنّ في ولاية الوالى الجائر دروس الحقّ كلّه وإحياء الباطل كلّه وإظهار الظلم والجور والفساد[3] وإبطال الكتب وقتل الأنبياء[4] والمؤمنين وهدم المساجد[5] وتبديل سنّة اللّٰه وشرائعه، فلذلك حرّم العمل معهم ومعونتهم والكسب معهم إلّا بجهة الضّرورة نظير الضّرورة الى الدّم و الميتة».[6]
در هر صورت، هر کسی که گناهان بالا را انجام دهد و قصدش رفع مزاحمتهای دیگران به هر صورت، حتّی اضمحلال شعائر دینی «مثل رضاخان پهلوی» و اندراس احکام دینی باشد تا چه رسد به قتل انبیاء و هدم مساجد و.. باشد، «والی جائر» به شمار می آید، هر چند که شیعه باشد و أهل نماز و روزه بوده باشد تفصیل این بحث و اثبات مدار در منع ولایت جائر علاوه بر علّتی که در حدیث تحف العقول ذکر کرده است در دروس بعد خواهد آمد.