1403/02/29
بسم الله Ų§Ł„Ų±ŲŁ…ن الرŲŪŁ…
Ł…ŁŲ¶ŁŲ¹: کتاب الدŁŲ§ŲŖ/ŁŲµŁ„ ŲÆŁŁ…: Ł…Ūزان ٠مقدار ŲÆŪŁ‡ /مسأله پنجم: ŲÆŪŁ‡ ŲØŪŁ†ŪĀ«8Ā»
(Ł ŁŁ Ų±ŁŲ«ŲŖŁ‡) ŲØŁŲŖŲ الراŲ� ٠ه٠الŲŲ§Ų¬Ų² ŲØŁŁ† Ų§Ł„Ł…Ł†Ų®Ų±ŁŁ† (الثلث)
Ū´) ŲÆŪŁ‡ ŲŲ§Ų¬Ų²
ŲÆŲ± Ł…ŁŲ±ŲÆ ŲÆŪŁ‡ ŲŲ§Ų¬Ų² ŪŲ¹Ł†Ū Ł¾Ų±ŲÆŁ‡ ٠جداره Ł…Ūان ŲÆŁ Ų³ŁŲ±Ų§Ų® ŲØŪŁ†ŪŲ ŲÆŁ Ł†ŲøŲ±ŪŁ‡ ŁŲ¬ŁŲÆ ŲÆŲ§Ų±ŲÆ: نظر مشهŁŲ± علماŲ� Ų§ŪŁ† Ų§Ų³ŲŖ که Ł†ŲµŁ ŲÆŪŁ‡ Ų«Ų§ŲØŲŖ Ł…Ū ŚÆŲ±ŲÆŲÆ Ł ŲÆŲ± Ł…Ł‚Ų§ŲØŁ„Ų ŲØŲ¹Ų¶Ū Ų§Ų² ŁŁ‚هاŲ� مانند Ł…Ų±ŲŁŁ… شهŪŲÆ Ų§ŁŁ„ ŲÆŲ± Ł…Ų§ Ł†ŲŁ† ŁŪه قائل به ŪŚ© Ų³ŁŁ… ŲÆŪŁ‡ کامل Ł…Ū ŲØŲ§Ų´Ł†ŲÆ.
ŲÆŲ± Ł…ŁŲ±ŲÆ Ł…Ų³ŲŖŁ†ŲÆ Ł†ŲøŲ±ŪŁ‡ مشهŁŲ± ŚÆŁŲŖŁ‡ شده Ų§Ų³ŲŖ: ŲÆŲ± Ų±ŁŲ§ŪŲŖ ŲøŲ±ŪŁ بن Ł†Ų§ŲµŲ Ų§Ų² Ų§Ł…Ų§Ł… Ų¹Ł„Ū Ā«Ų¹Ł„ŪŁ‡ السلام» ŁŲ§Ų±ŲÆ Ų´ŲÆŁ‡ Ų§Ų³ŲŖ: Ā«Ų�ن قطع Ų±ŁŲ«Ų© الأن٠ŁŲÆŪتها خمسمأة ŲÆŪŁ†Ų§Ų± نص٠الدŪŲ©Ā» Ł Ł…Ų±Ų§ŲÆ Ų§Ų² «رŁŲ«Ų©Ā» همان ŲŲ§Ų¬Ų² Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆ لذا Ų´Ų§Ų±Ų Ų°ŪŁ„ ŲØŪان Ł…Ų±ŲŁŁ… Ł…ŲŁ‚ّق ŲÆŲ± «شراŪŲ¹ Ų§Ł„Ų�سلام» که Ł…Ū ŁŲ±Ł…Ų§ŪŲÆ: «٠ŁŪ الرŁŲ«Ų© Ł Ł‡Ū Ų§Ł„ŲŲ§Ų¬Ų² ŲØŪŁ† Ų§Ł„Ł…Ł†Ų®Ų±ŪŁ†Ų نص٠الدŪŲ©Ā»Ų Ł…Ū ŁŲ±Ł…Ų§ŪŁ†ŲÆ: «المشهŁŲ± أنّ ŲÆŪŲ© الرŁŲ«Ų© نص٠الدŪŲ© ٠المستند کتاب ŲøŲ±ŪŁĀ».
ŲÆŁ„ŪŁ„ Ł†ŲøŲ±ŪŁ‡ ŲŗŪŲ± مشهŁŲ± ŪŲ¹Ł†Ū Ų§Ų«ŲØŲ§ŲŖ ثلث ŲÆŪŁ‡ Ų§ŪŁ† Ų§Ų³ŲŖ که مارن که ŲØŲ±Ų®ŁŲ±ŲÆŲ§Ų± Ų§Ų² ŲÆŪŁ‡ کامل Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆŲ Ł…Ų´ŲŖŁ…Ł„ ŲØŲ± سه Ų¬Ų²Ų� ŪŲ¹Ł†Ū Ł…Ł†Ų®Ų±ŪŁ† Ł Ų±ŁŲ«Ų© Ų§Ų³ŲŖ لذا Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ قاعده Ł Ų§Ų² ŲØŲ§ŲØ ŲŖŁ‚Ų³ŪŁ… ŲÆŪŁ‡ ŲØŲ± Ų§ŪŁ† Ų§Ų¬Ų²Ų§Ų�Ų Ų«Ł„Ų« ŲÆŪŁ‡ ŲÆŲ± Ł…Ų§ Ł†ŲŁ† ŁŪه Ų«Ų§ŲØŲŖ Ł…Ū ŚÆŲ±ŲÆŲÆŲ Ł…Ų¶Ų§Ł ŲØŲ± Ų§ŪŁ†Ś©Ł‡ Ų§ŪŁ† Ł†ŲøŲ±ŪŁ‡ Ł…ŁŲ§ŁŁ‚ ŲØŲ§ اصل Ų¹Ł…Ł„Ū ŪŲ¹Ł†Ū Ų§ŲµŁ„ ŲØŲ±Ų§Ų¦ŲŖ Ų§Ų² Ų²Ų§Ų¦ŲÆ Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆ. Ų´Ų§Ų±Ų ŲÆŲ± «مسالک»[1] ŲÆŲ± ادامه Ų¹ŲØŲ§Ų±ŲŖ گذشته Ł…Ū ŁŲ±Ł…Ų§ŪŁ†ŲÆ: «٠ŁŪه Ł‚ŁŁ„ Ų¢Ų®Ų± Ų�نّه الثلث ٠لم Ł†Ł‚Ł Ų¹Ł„Ū Ł…Ų³ŲŖŁ†ŲÆŁ‡ Ł Ų¹Ł„Ł‘Ł„ŁŁ‡ بأنّ ŁŪ المارن الدŪŲ© ٠ه٠مشتمل Ų¹Ł„Ū Ų«Ł„Ų§Ų«Ų© Ų£Ų¬Ų²Ų§Ų�: Ų§Ł„Ł…Ł†Ų®Ų±ŪŁ† ٠الرŁŲ«Ų©Ų ŁŲŖŁ‚سم الدŪŲ© Ų¹Ł„ŪŁ‡Ų§Ų› لأصالة البراŲ�Ų© من الزائد».
ŲÆŲ± Ł‚Ų§Ł†ŁŁ† Ł…Ų¬Ų§Ų²Ų§ŲŖ Ų§Ų³Ł„Ų§Ł…Ū Ų°ŪŁ„ ماده 594 آمده Ų§Ų³ŲŖ: «از ŲØŪŁ† بردن پرده Ł…Ūان ŲÆŁ Ų³ŁŲ±Ų§Ų®Ų Ł…ŁŲ¬ŲØ ŪŚ© Ų³ŁŁ… ŲÆŪŁ‡ کامل Ų§Ų³ŲŖĀ» ٠همان Ų·ŁŲ± که Ų±ŁŲ´Ł† Ų§Ų³ŲŖ Ł‚Ų§Ł†ŁŁ† Ł…Ų¬Ų§Ų²Ų§ŲŖ Ų§Ų³Ł„Ų§Ł…Ū Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ Ł†ŲøŲ±ŪŁ‡ ŲŗŪرمشهŁŲ± ŲµŲ§ŲÆŲ± شده Ų§Ų³ŲŖ.
ŁŲ§Ų¦ŲÆŁ‡: همان Ų·ŁŲ± که Ų´Ų§Ų±Ų ŲÆŲ± «مسالک»[2] Ų ŲµŲ§ŲŲØ Ų¬ŁŲ§Ł‡Ų±[3] Ł ŲØŲ³ŪŲ§Ų±Ū ŲÆŪŚÆŲ± Ų§Ų² ŁŁ‚هاŲ� ŲŖŲµŲ±ŪŲ Ł…Ū Ł†Ł…Ų§ŪŁ†ŲÆŲ ŲÆŲ± Ł…ŁŲ±ŲÆ ŲŖŁŲ³ŪŲ± «رŁŲ«Ų©Ā» اختلا٠شده Ų§Ų³ŲŖ Ł ŲÆŲ± مجمŁŲ¹ سه Ł†ŲøŲ±ŪŁ‡ ŁŲ¬ŁŲÆ ŲÆŲ§Ų±ŲÆ:
1) ŲØŲ¹Ų¶Ū Ų§Ų² ŁŁ‚هاŲ� مانند Ł…Ų±ŲŁŁ… Ł…ŲŁ‚ّق ŲÆŲ± «شراŪع» Ł Ł…Ų±ŲŁŁ… شهŪŲÆ ŲÆŲ± Ł…Ų§ Ł†ŲŁ† ŁŪه آن Ų±Ų§ به ŲŲ§Ų¬Ų² ŲŖŁŲ³ŪŲ± نمŁŲÆŁ‡ اند؛
2) ŲÆŲ± نزد اهل لغت Ł Ł‡Ł…Ś†Ł†ŪŁ† ŲØŲ¹Ų¶Ū Ų§Ų² ŁŁ‚هاŲ� Ł Ł‡Ł…Ś†Ł†ŪŁ† ŲÆŲ± ŲØŲ¹Ų¶Ū Ų§Ų² نسخ Ų±ŁŲ§ŪŲŖ ŲøŲ±ŪŁ بن Ł†Ų§ŲµŲ ŲØŁ‡ «طر٠الأنŁĀ» ŲŖŁŲ³ŪŲ± شده Ų§Ų³ŲŖŲ›
3) Ł…Ų±ŲŁŁ… ŲµŲÆŁŁ‚ ŲÆŲ± «من لاŪŲضره Ų§Ł„ŁŁ‚ŪŁ‡Ā»[4] آن Ų±Ų§ به «مجمع المارن ٠الأنŁĀ» ŲŖŁŲ³ŪŲ± نمŁŲÆŁ‡ Ų§Ų³ŲŖ.
ŲØŲ§ ŲŖŁŲ¬Ł‡ به Ų§ŪŁ† مطلب ŚÆŁŲŖŁ‡ Ł…Ū Ų´ŁŲÆ: Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ ŲŖŁŲ³ŪŲ± اهل لغت Ł Ł‡Ł…Ś†Ł†ŪŁ† ŲØŲ¹Ų¶Ū Ų§Ų² Ų±ŁŲ§ŪŲ§ŲŖ Ł…Ų±Ų§ŲÆ Ų§Ų² «رŁŲ«Ų©Ā»Ų «طر٠الأنŁĀ» Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆ ŪŲ¹Ł†Ū Ł…Ś©Ų§Ł†Ū Ś©Ł‡ Ų®ŁŁ† ŲÆŁ…Ų§Ųŗ ŲÆŲ± آن مکان جمع Ł…Ū ŚÆŲ±ŲÆŲÆ Ł ŲÆŁ„ŪŁ„Ū ŲØŲ± ŲŖŁŲ³ŪŲ± آن به ŲŲ§Ų¬Ų² ŁŲ¬ŁŲÆ Ł†ŲÆŲ§Ų±ŲÆ لذا Ł…Ų§ Ł†Ł…Ū ŲŖŁŲ§Ł†ŪŁ… ŲØŲ§ استناد به Ų±ŁŲ§ŪŲŖ ŲøŲ±ŪŁ بن ناصŲŲ ŲÆŪŁ‡ ŲŲ§Ų¬Ų² Ų±Ų§ Ł†ŲµŁ ŲÆŪŁ‡ قرار ŲÆŁ‡ŪŁ… لذا Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ قاعده ŲØŲ§ŪŲÆ به Ų¹Ł…Ł„ŪŁ‡ Ł…Ųاسبه مراجعه نماŪŪŁ… Ł Ų§ŚÆŲ± پذŪŲ±ŁŲŖŁ‡ Ų´ŁŲÆ Ś©Ł‡ Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ Ų¹Ł…Ł„ŪŁ‡ Ł…ŲŲ§Ų³ŲØŁ‡Ų Ł…Ų³Ų§ŲŲŖ ŲŲ§Ų¬Ų² ٠هر ŪŚ© Ų§Ų² Ł…Ł†Ų®Ų±ŪŁ†Ų ثلث Ł…Ų³Ų§ŲŲŖ مارن Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆŲ Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ قاعده ثلث ŲÆŪŁ‡ Ų«Ų§ŲØŲŖ Ł…Ū ŚÆŲ±ŲÆŲÆ. ŲµŲ§ŲŲØ Ų¬ŁŲ§Ł‡Ų±[5] Ł…Ū ŁŲ±Ł…Ų§ŪŁ†ŲÆ: Ł…Ų±ŲŁŁ… ŁŲ§Ų¶Ł„ Ł‡Ł†ŲÆŪ ŲÆŲ± «کش٠اللثام» Ł…Ū ŁŲ±Ł…Ų§ŪŁ†ŲÆ: ŲØŲ¹Ų¶Ū Ų§Ų² ŁŁ‚هاŲ� قائل به ثلث ŲÆŪŁ‡ Ł…Ū ŲØŲ§Ų´Ł†ŲÆ. ظاهرا ŲÆŁ„ŪŁ„ آنها ŲØŲ¹ŲÆ Ų§Ų² اصل ŲØŲ±Ų§Ų¦ŲŖ Ų§Ų² Ų²Ų§Ų¦ŲÆŲ Ł‚Ų§Ų¹ŲÆŁ‡ تقسŪŲ· Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆ ٠لکن قائل به Ų§ŪŁ† Ł†ŲøŲ±ŪŁ‡ ŲØŲ±Ų§Ū Ł…Ų§ Ų±ŁŲ´Ł† نŪŲ³ŲŖ ٠لکن Ł…Ų±ŲŁŁ… Ų³ŪŁ‘ŲÆ Ų·ŲØŲ§Ų·ŲØŲ§Ų¦Ū ŲÆŲ± «رŪŲ§Ų¶ المسائل» Ł…Ū ŁŲ±Ł…Ų§ŪŁ†ŲÆ: ظاهرا قائل آن ابن Ų§ŲÆŲ±ŪŲ³ ٠مانند ابن Ų§ŲÆŲ±ŪŲ³ Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆ Ś†ŁŁ† Ų§Ūشان ŲØŲ¹ŲÆ Ų§Ų² ŲØŪان ŲÆŪŁ‡ Ų§Ł†Ł Ł ŲÆŪŁ‡ Ł…Ų§Ų±Ł†Ų ŲØŁ‡ عنŁŲ§Ł† ŪŚ© Ł‚Ų§Ł†ŁŁ† Ś©Ł„Ł‘Ū Ł…Ū ŁŲ±Ł…Ų§ŪŁ†ŲÆ: «٠ما نقص منه ŲØŲŲ³Ų§ŲØ ذلک» Ł Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ Ų§ŪŁ† قاعده Ł Ł‚Ų§Ł†ŁŁ† هر Ł…Ł‚ŲÆŲ§Ų±Ū Ś©Ł‡ Ų§Ų² ŲØŪŁ†Ū ŪŲ§ مارن زائل ŚÆŲ±ŲÆŲÆŲ Ų¹Ł…Ł„ŪŁ‡ Ł…Ųاسبه ŲµŁŲ±ŲŖ Ł…Ū ŚÆŪŲ±ŲÆ Ł Ł…Ų·Ų§ŲØŁ‚ همان Ų¹Ł…Ł„ŪŁ‡ Ł…ŲŲ§Ų³ŲØŁ‡Ų ŲÆŪŁ‡ ŲŖŲ¹ŪŪŁ† Ł…Ū ŚÆŲ±ŲÆŲÆ Ł ŲÆŲ± Ł…Ų§ Ł†ŲŁ† ŁŪه Ś†ŁŁ† ŁŲ±Ų¶Ų§ ŲŲ§Ų¬Ų² نسبت به مجمŁŲ¹Ł‡ Ł…Ų§Ų±Ł†Ų Ų§Ų² ŪŚ© Ų³ŁŁ… Ł…Ų³Ų§ŲŲŖ ŲØŲ±Ų®ŁŲ±ŲÆŲ§Ų± Ų§Ų³ŲŖ لذا ŪŚ© Ų³ŁŁ… ŲÆŪŁ‡ مارن ŪŲ¹Ł†Ū ŲÆŪŁ‡ کل Ų«Ų§ŲØŲŖ Ł…Ū ŚÆŲ±ŲÆŲÆ ٠ظاهرا مستند Ł‚Ų§Ł†ŁŁ† ŚÆŲ°Ų§Ų± نŪŲ² ŲÆŲ± Ł‚Ų§Ł†ŁŁ† Ł…Ų°Ś©ŁŲ± Ł‡Ł…ŪŁ† علّت ŲØŁŲÆŁ‡ Ł Ł‡ŪŚ† Ł†ŲøŲ±Ū ŲØŁ‡ Ų±ŁŲ§ŪŲŖ ŲøŲ±ŪŁ بن Ł†Ų§ŲµŲ Ł†ŲÆŲ§Ų´ŲŖŁ‡ Ų§Ų³ŲŖ Ł Ų±ŁŲ§ŪŲŖ ŲøŲ±ŪŁ بن Ł†Ų§ŲµŲ Ų±Ų§ مستند ŲØŲ±Ų§Ū ŲÆŪŁ‡ طر٠الأن٠قرار داده Ų§Ų³ŲŖ لذا ŲÆŲ± قالب ماده 599 Ų¢ŁŲ±ŲÆŁ‡ Ų§Ų³ŲŖ: Ā«ŲÆŪŁ‡ Ų§Ų² ŲØŪŁ† بردن Ł†ŁŚ© ŲØŪŁ†Ū که Ł…ŲŁ„Ł‘ چکŪدن Ų®ŁŁ† Ų§Ų³ŲŖŲ Ł†ŲµŁ ŲÆŪŁ‡ کامل Ł…Ū ŲØŲ§Ų´ŲÆĀ».