درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی

موضوع: سنت استدراج اجتماعی

استدراج حقیقتی برای جامعه است.

و عنه ع قال: إني سألت الله عز و جل أن يرزقني مالا فرزقني و قد خفت‌ أن يكون ذلك من استدراج‌ فقال أما بالله مع الحمد فلا.[1]

نعمتی خواستم که ترسیدم استدراج باشد

امتحان استدراج است

اگر نعمت همراه شکر باشد استدراج نیست

استدراج نوعی عذاب دنیایی وگاه آخرتی است

باتوجه به جنبه الهی اگر باشد استدراج نیست ولی اگر نعمت جنبه الهی نبود ورفاه گرایی بود وخوش گذرانی بود ولو به ظاهر در دنیا سختی ندارند ولی کم کم به انحطاط می روند وهم فرد فرد می شود وهم جامعه ای به استدراج گرفتار می گردد

سنستدرجهم من حیث لا یعلمون

منزلت ومقام معنوی را به تدریج پایین می اورند تا به جهنم می رسند

فلاتعجبک اموالهم ولا اولادهم انما یردالله لیعذبهم

ظاهر را نگاه نکن

ولایغرنک تقلب الذین کفروا فی البلاد متاع قلیل

این مهم است که امام صادق ع از خدا مال می خواهند وبعد از روزی شدن می ترسند که استدراج نباشد

ومی نرسند که امتحان نباشد

عوامل استدراج:

1-فسق وفجور ؛ وقتی مشغول فجور شدن ورواج یافت فدمرناهاتدمیراً،

2-استهزاء وتمسخر آیات الهی وقران وپیامبران ؛ که این کار گرفتاری استدراج را پیش می اورد

که این موجب رسیدن به جهنم می گردد

3-تکذیب پیامبران

که گاه فردی وگاه اجتماعی است

گاه فرهنگ فحشا وبی عدالتی می گردد وامتحان استدراج می اید

جامعه به غفلت ودروغ وگناه برود کم کم به استدراج می رسد

پرودگارا حفظم کن از مکر خودت واستدراج وخدعه

اللهم لا تمکربی ولاتستدرجنی ولا تخدعنی

خدعه این که باور کنی داری کارخوب می کنی ولی از بین داری می بری همه چیز را

استدراج یعنی استنزال وپایین امدن است که مرحوم علامه طباطبایی ره گرفته اند وپایین آمدن است ودنی شدن است.

خدایاحق توست که با این سه چیز مواجه کنی ما را ولی نکن.

امتحان حسن که مهلت دارد وزمان عذاب نیست وامتحان مذموم که به تدریج به سقوط می رسد.