درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی فقیه یزدی

1401/07/19

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: سوءخلق

 

15906- 3- و عن أبي علي الأشعري عن محمد بن عبد الجبار عن صفوان عن ذريح عن أبي عبد الله ع قال رسول الله ص‌ إن صاحب الخلق الحسن له مثل أجر الصائم القائم.[1]

کسی که خلق حسن دارد مثل روزه دار شب زنده دار است.

قائم یعنی که نمی خوابد وشب به عبادت بلند است حال ممکن است که بنشیند ولی منظور بیداری کشیدن است.

ااز ادله بر می آید که اگر کسی تکبیر را ایستاده بگوید وبعد حمد وسوره ای که طولانی است را نشسته بخواند وبعد بلندشود ورکوع وسجود را ایستاده بخواند ثواب ایستاده را می برد در نماز مستحبی.

خلق حسن داشتن به این اندازه ثواب دارد.

15907- 4- و عن علي بن إبراهيم عن أبيه عن ابن أبي عمير عن عبد الله بن سنان عن أبي عبد الله ع قال: إن حسن الخلق يبلغ بصاحبه درجة الصائم القائم.[2]

درجه فرد حسن خلق برابر درجه صائم قائم است.

فرق درجه وثواب:

نعمت ها وکمالاتی که مربوط به خود فرد است را ثواب می گویند وانچه به او می دهند از پاداش ورتبه مربوط به خود شخص است؛ ولی درجه رتبه ای که شخص بالا می رود ومثل سلمان منا اهل البیت که درجه او بالا رفته است.

بین درجه وثواب عینیت وجود ندارد ودو چیز است.

درجه کمالات است و ثواب پاداش ها است.

ممکن است گاه صاحب درجه با صاحب ثواب یکی باشد واین صاحب حسن خلق همین گونه است.

مراتب وجودی وکمالات می شود درجه وآن نعمت ها وپاداش ها می شود ثواب.

15908- 5- و بهذا الإسناد عن أبي عبد الله ع قال: البر و حسن الخلق يعمران الديار و يزيدان في الأعمار.[3]

بر وحسن خلق آبادنی می آورد و عمر را زیاد می کند.

حسن خلق مسئولین باعث آبادنی وبزرگ شدن شهر ها می شود که رشد می کند والبته که باعث کم غصه خوردن مردم می شود وعمر طولانی تری پیدا می کنند.

مثلا شهردار میبد برای مردم بسیار خلق نیکو دارد که مردم را اذیت نمی کند وشهر رشد کرده واز همه جا همه نوع کالایی وارد شهر شده وبه فروش می رود.

15909- 6- و بالإسناد عن عبد الله بن سنان و حسين الأحمسي جميعا عن أبي عبد الله ع قال: إن الخلق الحسن يميث الخطيئة كما تميث الشمس الجليد.[4]

خلق نیکو گناه را می برد همان گونه که خورشید پوست را می سوزاند. ومثل خورشید که مطهر است ونجس را می برد همین گونه خلق نیکو هم گناه که ناپاکی است را از بین می برد حالا یا خودش یا سبب می شود که فرد زمینه توبه پیداکند.

فرق حسن الخلق وخلق الحسن :

آنجا که خلق جلو تر است می خواستند خلق را بیشتر جلوه دهند مثلا در مورد امام حسن علیه السلام است که خلق حسن داشته،ولی در حسن خلق چند تا خلق پیش هم است مثلا اخلاق دست ودل بازی و اخلاق بررساندن ودربین این ها حسن خلق جلوه می کند.

15910- 7- و عن علي عن أبيه عن حماد بن عيسى عن الحسين بن المختار عن العلاء بن كامل قال: قال أبو عبد الله ع‌ إذا خالطت الناس فإن استطعت أن لا تخالط أحدا من الناس إلا كان يدك العليا عليه فافعل فإن العبد يكون فيه بعض التقصير من العبادة و يكون له خلق‌حسن فيبلغه الله بخلقه درجة الصائم القائم.[5]

رشد نفس را به حدی داشته باش که ید ودست بالاتر را داشته باش که همه بگویند به او مراجعه کن کرامت نفس داشته باشد وبه کریم النفس رجوع کن وبه لئیم رجوع نکنید،یدالعلیا یعنی برای خودش انتخاب نمی کند وهمیشه دست بالاتر را می گیرد.

اگر قاطی مردم شدی اگر ممکن شد مخالطه هیچ کس نکن وبین مردم فرق نگذار وبا هرکس مخالطه کردی تو دست بالاتر را بیاور وتوقع بالاتر را برای او مهیا کن وبلندی نفس که تابع رضایت خداست انجام بده که همه بگویند فلانی کریم است.

وقتی کسی آمد دنبال پیامبر ص در بین مردم نشناخت ومجبور شد سوال کند او کیست که اشاره کردند به حضرت ودر این هنگام فرد گفت تو مثل بندگان نشستی ،حضرت فرمود بله من بنده ای از بندگان خدا هستم.

غذا هم که می خورد مثل بندگان می خورد.که آن شخص گفت معنای نبوت را الان فهمیدم.

حضرت موسی ع هم برای طعام فقط یک نان درخواست می کرد.

یکون له خلق الحسن... در برخی عبادات کم بود دارد ولی با خلق حسن جبران کنند است تا به اندازه صائم قائم می رسد.

 


[1] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص149، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب104، ح3، ط آل البيت.
[2] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص149، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب104، ح4، ط آل البيت.
[3] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص149، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب104، ح5، ط آل البيت.
[4] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص149، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب104، ح6، ط آل البيت.
[5] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص149، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب104، ح7، ط آل البيت.