درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی فقیه یزدی

1401/07/11

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: آسیب بی اعتمادی در جامع

ثقه به اخوان در باب102ج12وسائل الشیعه

عمده چیزی که بنای اعتماد را می برد عدم ثقه بودن است.

اطمینان به علماء که تا حرفی می زدند هرکس بود اعتماد داشت ولی الان این از بین رفته یا کم رنگ شده است.

وقتی اعتماد کم شد سنگ روی سنگ بند نمی شود وبزرگترین آسیب اجتماع است واین در حج مورد توجه شده است ولی جدی روی آن بحث نشده است.

کاری کنیم که در احرام موضع رعایت شده ثقه از برادر مومن تقویت شود ونه که تضعیف شود وبلکه شکسته شود.

15895- 1 مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ‌مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ‌[1] عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ وَاصِلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‌ لَا تَثِقْ بِأَخِيكَ كُلَّ الثِّقَةِ فَإِنَّ صَرْعَةَ الِاسْتِرْسَالِ لَنْ تُسْتَقَالَ.[2]

سر بی اعتمادی را باز بگذار واندازه نگه دار.

در جامعه رواج داره که خوب نیست مثلا می گوییم خیلی خیلی خوب است که جواز نیست در مورد فرد گفت شود.اگر یک خیلی گفته شود بار معنایی با خیلی خیلی فرق دارد واعتماد افراد را تفاوت می گذارد.

گاه ممکن است این کلمات کذب باشد ومبالغه در جامعه به حدی خوب است ولی از حد بگذرد کذب می شود وبه اندا زه باشد.

15896- عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ مُوسَى ع يَقُولُ‌ لَا تُذْهِبِ الْحِشْمَةَ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ أَخِيكَ أَبْقِ مِنْهَا فَإِنَّ ذَهَابَهَا ذَهَابُ الْحَيَاءِ.[3]

حشمت وبزرگی واعتماد بین شما نرود ومقداری باشد که حیاء میرود.

روایت قبل را معنا کرده است که اعتماد چقدر باشد واین حشمت باشد بین شما.

روایت قبل می گوید اعتماد تمام نباشد واین روایت می گوید بی اعتماد هم نباش که اعتماد بین تو وبرادرت از بین نرود.

مثلا نگوید فلانی حالا هی آدم بدی نیست که این طرف هم می شود نوعی کذب که بی اعتمادی بیاورد وهمه چیز را خراب کند وثقه از بین برود.

(عقرب وخواستگاری دختر همسایه واحترام واعتمادکمتر...

مرحوم ایت الله اراکی)

مقداری از حشمت را بگذار که حیاء بماند.

مشکل الان که حیاء می رود ووقتی رفت همه چیز می رود.

این روایات در حج آمده که جاش همین جا بوده وفرد می رود به سمت خدا تا آدم شود وتمرین کند برای جای دیگر.

اگریک کانال خاص بود برای معرفی انسان کامل که فقط به ان می پرداختند وهرکس آن را گوش می داد وتربیت اسلامی وقرانی چیزی باشد که جاذبه داشته باشد ومعرفی انسان کامل کند وهمین جا بحث آسیب اجتماعی خوب جای می افتد؛

آیا این روایات در حج منظور کمال حج است یا صحت؟

برخی اعتقادشون این است که کمال است.

15898- 4- وَ فِي الْمَجَالِسِ قَالَ: قَالَ الصَّادِقُ ع لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ‌ لَا تَثِقَنَّ بِأَخِيكَ كُلَّ الثِّقَةِ فَإِنَّ صَرْعَةَ الِاسْتِرْسَالِ لَنْ تُسْتَقَالَ.[4]

آسیب جامعه اعتماد زیادی است واز طرفی هم شکسته شدن اعتماددر جامعه است.

الان آتش زدن قرآن ومسجد برای این که اعتماد مردم را بگویند به علماء ودین از بین رفته است واعتماد را در جامعه می زنند که آسیب بدی است .

اگر قبلا عالمی می گفت من فلان کار را نمی کنم مردم می گفتند ماهم نمی کنیم چون فلان عالم فرموده نمی کنم.وباید این اعتماد باشد.

15902- 8- الْفَضْلُ بْنُ الْحَسَنِ الطَّبْرِسِيُّ فِي مَجْمَعِ الْبَيَانِ‌ فِي قَوْلِهِ تَعَالَى﴿وَ تَأْتُونَ فِي نادِيكُمُ الْمُنْكَرَ﴾[5] - قَالَ وَ فِيهِ وُجُوهٌ أَحَدُهَا أَنَّهُمْ كَانُوا يَتَضَارَطُونَ فِي مَجَالِسِهِمْ مِنْ غَيْرِ حِشْمَةٍ وَ لَا حَيَاءٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَ رُوِيَ ذَلِكَ عَنِ الرِّضَا ع‌.[6]

در نادی ومجلس ومجمع خودشون حیاء را از بین می بردند وحشمت وبزرگی از بین می رفت تا به لواط مرتکب شدند.

مثلا باد از معده خارج می کردند که این حیاء وحشمت از بین می رفت.

15901- 7- الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الطُّوسِيُّ فِي الْمَجَالِسِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي الْفَتْحِ هِلَالِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْحَفَّارِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عَلِيٍّ الدِّعْبِلِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ ع عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع أَنَّهُ قَالَ: أَحْبِبْ حَبِيبَكَ هَوْناً مَا فَعَسَى أَنْ يَكُونَ بَغِيضَكَ يَوْماً مَا وَ أَبْغِضْ بَغِيضَكَ هَوْناً مَا فَعَسَى أَنْ يَكُونَ حَبِيبَكَ يَوْماً مَا.[7]

دوست ورفیق خودت را به مقداری دوست بدارکه ممکن است روزی دشمنت شود ودشمنت را به مقداری بغض بدار ولی به مقداری که روزی ممکن است دوست ورفیقت شود.

رعایت حد وسط خوب است،در مدیریت خوب است که یک روز فرد را بالانبریم وروزی پایین نیاوریم که او در آن حد بالا نبوده است.

ثقه واعتماد بین سرباز وبالاسری باعث کارها می شود واگر تنبیه باید شود هم باید به مقداری باشد که آن اعتماد از بین نرود.

15900- 6- قَالَ وَ قَالَ الصَّادِقُ ع‌ لَا يَطَّلِعُ صَدِيقُكَ مِنْ سِرِّكَ إِلَّا عَلَى مَا لَوِ اطَّلَعَ عَلَيْهِ عَدُوُّكَ لَمْ يَضُرَّكَ فَإِنَّ الصَّدِيقَ رُبَّمَا كَانَ عَدُوّاً.[8]

زیادی سر را با رفیق به مقداری بگو که اگر دشمنت شد برای تو ضرر نداشته باشد.

گاه برای یک دل شدن اسرار را می گوید ولی کار خراب می شود.

مرحوم بهاء الدینی ره از آخوند ره که آخوندهیچ وقت در خانه بسته نبوده است وعمده مراجعین فقراء بوده است ومی گفتند اخوند چجور می فهمیده که احتیاج هرکس چقدر بوده وشب ها هم خودش در خانه افراد می برده است به مقدار نیاز افراد فقیر.

برخی روز ها پول به مقدار فقرانداشته که فشار روی خانوده خودش می آورده وپول را که داده پس می گرفته وبه مردم می داده وگاه برای دادن به فقرا غرض می گرفته.

شیخ مرتضی حائری ره یزدی همین گونه بود ومی گفت من نمی دانم چطور این پول ها را به اهلش برسانم.

مرحوم قاضی ره برخی موارد را بیان می کردند که فلان کس این قدر نیاز دارد وفلان کس آن مقدار.

که داریم شاگرد خود راصدا می زند همسایه ات یک هفته است که غذا نخورده ووتو خبر نداری وسینی بزرگ غذا می دهد ومی گوید ببر برای آنها وظرف را نگیر ونگو از کجا آمده است واو می برد وهمسایه می گوید به احدی نگفتیم یک هفته غذا نداریم وباید بگویی از کجا وکی فهمیده است.

 


[1] في المصدر- علي بن إسماعيل.
[2] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص145، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب102، ح1، ط آل البيت.
[3] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص146، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب102، ح2، ط آل البيت.
[4] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص147، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب102، ح4، ط آل البيت.
[5] سوره عنکبوت، آيه 29.
[6] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص147، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب102، ح8، ط آل البيت.
[7] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص147، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب102، ح7، ط آل البيت.
[8] وسائل الشيعة، الشيخ الحر العاملي، ج12، ص147، أبواب احكام العشرة في السفر والحضر، باب102، ح6، ط آل البيت.