درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی

1400/10/26

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: قضاوت های عرف

 

وقتی می گوییم مراجعه به عرف شد عرفی است که قضای فطرت وهم قضای عقلی دارد مضافا که اگر گفته می شود عرف متشرعه یا غیر متشرعه همین که وظیفه شناس در رابطه با وظایف شرعی داشت ،اینجا هم که در برابر نبی می ایستند قضای عقل وقضای عرفی را ندارد وبه هوای نفس جلو می روند واین ها حکم جاهلیت دارند وحکم جاهلی همین که نه قضای عقلی ونه فطری ونه شرعی را در نظر نمی گیرد.

قضای فطرت همان قضای وجدان است یعنی همان که دل انسان آن را می خواهد ومی فهمد.

حکم الله به چهار رکن برمی گردد1-قضای فطرت که همان دل خواستن ووجدان است که این طور میابیم ودل پسندکرد2-قضای عقل کهبرهان عقلی می پسندد3-عرفی که همان جنبه الهی وخدایی می شود وعرف آن است که مجموعا مسائل را به لحاظ فطرت وعقل می پسندد4-ماانزل الله .

این4تا می شود حکم الله که خداوند جعل کرده وایجاد کرده.

ولاتتبع اهوائهم یعنی همه این ها که این4خصوصیت را دارند خواسته ی دیگری به نام هوا وشهوت دارند که نباید تبیعیت کنی بلکه واحذرهم ان یفتنوک عن بعض ماانزل الله الیک،برخی میگویند تورا به فتنه بیاندازند،فان تولوا فاعلم انمایریدالله ان یصیبهم ببعض ذنوبهم،اگر برگشتن گرفتار برخی گناهانشان می شوند ،وان کثیرالناس لفاسقون،که اکثر فاسقان برای تابعان هوای نفسانی است ونمی خواهند بعض ماانزل الله را قبول نکنند ونه که اکثرمردم فاسق باشند بلکه اکثر کسانی که تبعیت نمی کنند فاسق هستند.

اگرتخیلات وارد حکم عقلی شد واین غیرکمک تخیل به عقل است،این همان هوای نفس که در حکم عقل دخالت کرده دیگرمتَّبع نیست چون این موجب فساد حکم عقل است.

فاعلم انمایریدالله

آرامش عاطفی یکی از مسائل مهم امروز در خانواده است که محیط مناسب است برای رشد وبالندگی واین باید در مسائل شرعی اهمیت داده شود واگر کسی آرامش عاطفی را بهم زند مجرم است ومجازات باید بشود چه زن باشد وچه مرد وچه فرزندان که خیلی از آرامش ها بوسیله هوای نفسانی بهم می خورد وحکم جاهلی تابع هوای نفسانی است،یکی از مجازات الهی همین به هم خوردن آرامش عاطفی است برای کسی که دنبال هوای نفس رفته است.

تابع هوای نفس شیطان ایمان اورامی گیرد وبعد شیطان از اومی ترسد که اولئک هم الفاسقون می شوند.

در حقیقت جوری است که بیشتر مردم به سمت فسق وحکم جاهلی می روند که ان کثیرالناس لفاسقون.

افحکم الجاهلیۀ یبغون ومن احسن من الله حکماً حال که بهترین حکم حکم الهی است برای لقوم یوقنون.