درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی

موضوع: احکام رحم اجاره

هنّ آجروهنّ

اگرنطفه ای از مرد دیگری بازن دیگری خریداری شود ولقاح شود ودررحم اجاره ای قرارگیرد واجاره پرداخت می شود:

ممکن است مالکیت قبول شود وخریداری انجام شود ومالک گردد ومسائل بعد بر اساس مالکیت باشدورحم هم اجاره شده باشدپس همه جهت شرعیست و ارتباط نطفه به مادر وپدرخریدار گفته اند نطفه مال ماست ومادررحمی فقط برای تولد است وفرزند برای ماست وتو فقط اجاره ای هستی وآثار بر تو مترتب نمی شود وفقط محرمیت اشتدعظمه وانبت لحمه باقی میماند وجهات دیگربرای مالکان نطفه که خریده اند می شود وفرزند آنان است از باب مالکیت.

اما محرمیت برای آنان حاصل نمی شود مگر به جهت رضاع واین خرید نطفه محرمیت نمی آورد.

اما کسانی که مالکیت نطفه را نمی پذیرند همین مقدارکه سلطه یافته اند ونطفه در اختیار این مرد وزن قرار گرفته را کافی می دانند وآثار بزرگ کردن وبه دنیا آوردن بچه را پذیرفته اند ومالکیت نیست ولی در حباله واختیار آنان قرار گرفته پس آثار حضانت برای آنان است وپدر ومادر نشو ونمای فرزند شده اند،رحم اجاره ای که معلوم است محرمیت چون اشتدعظمه وانبت لحمه دارد.

خوداجاره دراین مورد می تواند آثاری برای مرد قرار دهد؟

اگر عقدموقت خوانده شده بود می توانست احکام پیاده شود واحکام ربیبه با دخول بر این رحم اجاره پیاده می شد ولی اگر عقدموقت نبوده وفقط رحم اجاره ای بود برخی می گویند اجاره حکم ازدواج موقت را دارد ولی ما این را قبول نداریم،واین برخی می گویند هن آجروهنّ واین جنیه استمتاع اجاره رحم برای اوست ومحصول این اجاره برای این مرد می شود که از جمله استمتاع بزرگ شدن بچه دررحم این رحم اجاره ای است که هن آجروهنّ.

اگرعقدموقت بود همه استمتاعات بود ولی حالا که فقط رحم اجاره شده همین استمتاع بزرگ شدن برای اوست وآثار فرزندی براساس هن آجروهنّ برقرارشده،وزن مرد هم می شود زن بابای این فرزند ومحرمیت برای او ایجادمی گردد.

قبول این حرف ها برای استاد مشکل است وسخت است آثار شرعی را اینچنین بار کنیم ولی این که اصلا نتوان اورا فرزند این مرد دانست هم مشکل است ولی آثار ارثی می تواند باقرار داد ایجاد شود یا می تواند اموال را به او ببخشد.

احتیاط این که آثار محرمیت با مرد وزن باید رعایت شود ومحرم نیستند ولی ارث با قرارداد درست می شود.

نکته:

1-محرمیت حاصل شده برای مرد وزن به سایرمحارم آنان نیز سرایت دارد ودیگران برای این فرزند دایی،خاله،عمه،عمو و... می شوند.

2-رحم اجاره ای فقط زنی می تواند باشد که شوهر نداشته باشد ونمی توان زنی که در عقدموقت یادائم دیگری است رحم خودرابه اجاره دیگری بدهد.

3-هنّ آجروهنّ به صورت معاطات حاصل می گردد وهمین اجاره رحم خود نوعی معاطات عقد موقت است ،زنی که رحم او به اجاره مرد درآمده محرم او می شود ولی چون فقط رحم اجاره شده همین جهت استمتاع مایه بهره برداری هست ومردنمی تواند جهت دیگری را استفاده کند.

اینجا هم با اجاره رحم عقد موقت حاصل شده ولی محدود به استمتاع از رحم است.

من که پرسیدم این رحم اجاره ای محرم می شود که استاد فرمود بله محرمیت با زن رحم اجاره ای حاصل می گردد ولی فقط جهت استفاده از رحم محدودشده واو نمی تواند لمس کند چون در معاطات اجاره محدودیت بوده.