درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی

1400/09/16

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: نظریه هادرمورد خرید وفروش نطفه انسان

 

آیا می توان مثل کلیه نطفه هم فروخته شود؟ کلیه فروشی عرفی هست وپزشکی هم آن را رایج می داند،یا فروش خون یا رگ که اگر ضرری برای انسان نباشد قابل فروش است،یا اگر مرگ مغزی شده می توان اعضای بدن را به دیگری هبه کرد یا فروخت؟

1-قابل فروش نمی باشد نطفه چون مسئله انسانی ونسلی مطرح می گردد.

حالا اگر کسی آمد ونطفه را خرید هرچند مالک نمی شود ومعامله باطل است ولی نطفه راخرید ودررحم زن خودگذاشت وفرزند شد ،دیگرباید احکام انسانی پیاده شود ونمی توان این احکام را کنارگذاشت به این دلیل که بگویند معامله باطل بوده.

2-قابل فروش هست وبعدخرید مالک می گردد وبعد ازآن هم احکام انسانی پیش می اید وآثارولد صورت می گیرد وباید حقوق انسانی او درنظر گرفته شود ونمی توان گفت حکم برده پیش می اید.

شبیه این مسئله خرید وفروش نطفه حیوان است که اگر از روی عدوانی نطفه حیوان دیگری را گرفتند یا حیوان نر خودش رفته روی حیوان ماده دیگری ولقاح انجام داده چه کسی مالک این حمل می شود؟

مالک این حمل برای صاحب حیوان ماده است وکسی سلب مالکیت از آن را بیان نکرده.

اگر دوحیوان متفاوت باهم لقاح کنند مثل بز وگوسفند فرزند تابع اسم هست وبه هرکدام شباهت دارد آثار همان را دارد از مالکیت وحلیت و...

درمورد ولدالزنا تمام احکام انسانی دراوهست مگرموارد استثناء در مورد کلام ما وقتی عنوان انسانی محقق شد ونطفه تبدیل به انسان شد احکام انسانی را شامل می گردد.

اگر نطفه ای عدواناً در رحم مادری گذاشته شد چه حکمی دارد؟ حلال زاده است؟ مالکیت پولی که نبوده واحکام ازدواج هم نبوده؟

انسان متولد شده وتمام حقوق انسان را دارد وحلال زاده هم می باشد چون الان که انسان متولد شده هرچند که معامله انجام نشده وازدواج هم نبوده واین مورد غیر از عمل زناهست.

اگرزن بدون اجازه شوهر لقاح نطفه انجام داد ودر رحم خود گذاشت چه می شود؟

احکام انسانی برقرار است.وفقط می ماند تعلق به مرد که اگر دختر باشد بچه ربیبه مرد می شود چون فرزند زن که هست وربیبه مرد هست ومحرم او می باشدهرچند بارضایت واجازه مرد نیست وحرام زاده نیست چون با لقاح حرام نمی باشد.

اگرتخمک واسپرم برای خودش نبود وهردو را بدون رضایت شوهر در رحم خودگذاشت چه می شود؟

تمام احکام انسانی برای بچه هست،وحلال زاده نیز می باشد چون رضایت زن است،اگر دخول بعد بچه دار شدن شد احکام ربیبه را دارا می باشد ولی اگر مرد بعدبچه دار شدن دخول نکرد دیگرمحرم این بچه نمی شودو احتیاط باید بکند چون نطفه برای هیچکدام نبوده هرچند چون درون رحم اوست مادر او می باشد.

اگرمرد عدواناً نطفه یا تخمک دیگری را در رحم زن خود قراردهد:

تمام احکام انسانی و محرمیت برقرار است ولی مسئله ارث امری جداست واگر نارضایتی زن یا مرد برای لقاح نطفه باشد باید احتیاط کرد؛که اگر رضایت نباشد ارث مورد اشکال است،بچه در فراش مرد است وباید ارث برای بچه باشد ودلیل سلب ارث ندارد ولی رضایت زن چون نبوده باید مصالحه با بقیه ورثه باشد.