درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی

1400/08/22

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: تنوع نظريه هاي مالكيت معنوي

 

47- و قال ع‌ من ترك‌ الاستماع عن ذوي العقول مات‌ عقله‌.[1]

4450- حق‌ على العاقل أن يضيف إلى رأيه رأي العقلاء و يجمع إلى علمه علوم الحكماء.[2]

حق عاقل است كه راي عقلاء را به نظر خود اضافه كند وعلم حكيمان را به علم خود ضميمه كند يعني فهم وعلمي كه دارد به علوم حكيمان اضافه كند.

حقي براي عاقل است تكوينا كه از علوم ديكران استفاده كند و اين مي رساند كه اگر كسي تاليفي داشت ممانعت از استفاده ديگران نكند ولي اين سلب حق مولف هم نيست كه بي ضابطه ديگران از علم او استفاده كنند .

درمالكيت معنوي نظرات متفاوت بود كه گذشت ولي اينجا بايد مطلبي ذكر شود.

خيلي ازنظريات در جهان امروز ودر قوانين مختلف موردتوجه است در زمينه مالكيت معنوي وحق تاليف وحق كپي رايت.

آيااستحقاق دارد كسي از نظريات خود استفاده كند:

1-شخصيت هركس بايدحفظ شود واين يك قراردادضمني باجامعه است كه اگر كسي اختراعي كرد براي رواج آن بايد در مالكيت معنوي بايد اثار مالكيت خود را مواظبت كند كه سازمان هاي جهاني بتوانند به مالكيت معنوي او رجوع كنند كه اين نظريه مالكيت هاي معنوي در كشورهار ا نشان مي دهد،وامكان دسترسي در مالكيت هاي معنوي در تمام موضوعات را مي گويد كه سرجاي خود محفوظ است ولي هركس به نظر او دسترسي پيدا كرد قرار داد ضمني دارد كه بايد به مالكيت معنوي به سازمان هايي كه مالكيت معنوي دارد به آنان حقوقي برسد.

بايدفرد به سازمان هاي جهاني برسد ومالكيت معنوي خود را باآنان شبكه كند كه باعث مي شود مالكيت معنوي او حفظ گردد وديگران ههم بتوانند ازمالكيت معنوي او استفاده كنند ومثل حق ثبت مي ماند.

اينجا معلوم كه جنبه شخصي وهم جنبه اجتماعي توجه شده.

2-ازقديم بوده كه هرچه افراد مخترع بودندمالك هستند ولازم به حق ثبت نيست كه به جاي بين المللي بروند وبالطبييعه اين حق مالكيت رادارد واگر كسي از حق ابداع محروم شد مي تواند به دستگاه قضايي رجوع كندوحق خود رابگيرد وممانعت كند از تصرف ديگران.

دركليه اين موازين حقوقي حق طبيعي وحق الثبت درسازمان جهاني هر دو رويه قانوني دارد وهرنظريه امروز گفته ميشود بايد پشتوانه اجرايي يا قانوني داشته باشد تابتوان به اجرا درآيد.

پشتوانه حقيقي پيدا مي كند وارتباط اين حق بامسائل قضائي برقرار مي گردد.

منشا اين دونظريه اقتصاد واجتماع است كه اگر اين دونظريه گفته شد ه تا اين دو مقوله يعني اقتصاد واجتماع به هم نريزد.

مسند:مقاله تنوع نظريه هاي مالكيت معنوي نوشته استادياردانشگاه حقوق دانشگاه مفيد

و قال ع‌ العلم‌ مقرون بالعمل فمن علم عمل و العلم يهتف‌ بالعمل فإن [أجاب‌] أجابه و إلا ارتحل عنه‌[3]

وقتي خوب تشخيص دادي علم ندامي دهد وفرياد مي رساند به عمل رساند واگر گوش دادي به نداي علم مي ماند والا كوچ مي كند وجايگاه خودرانميابداين علم.

خصوصيت علم اين كه عمل رامي خواند.

 


[1] بحار الأنوار - ط مؤسسةالوفاء، العلامة المجلسي، ج1، ص160.
[2] عيون الحكم و المواعظ، الليثي الواسطي، علي بن محمد، ج1، ص232.
[3] نهج البلاغه، صبحي صالح، ج1، ص539، حکمت 366.