درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی

موضوع: حق اجتماع

ابو حمزة عن ابيجعفر (ع) قال رسول الله ص (ع): نصر الله عبدا سمع مقالتى‌ فوعاها و بلغها من لم يبلغه رب حامل فقه الى غير فقيه و رب حامل فقه الى من هو افقه منه.[1]

خداکمک کند بنده ای را که سخن مرا بشنود وحفظش کند وبه کسی که آن را نشنیده برساند

چه بساپیام رسان به غیرفقیه برساند وچه بسابه کسی که ازاو فقیه تر است برساند

پس مهم شنیدن همه ورساندن به همدیگر است وهرکس به ظرف وجودی بهره برداری می کند

فلما كان آخر يوم من أيام التشريق أنزل: الله‌ إذا جاء نصر الله و الفتح‌، فقال رسول الله ص نعيت إلي نفسي- ثم نادى الصلاة جامعة في مسجد الخيف فاجتمع الناس فحمد الله و أثنى عليه- ثم قال نصر الله امرأ، سمع مقالتي- فوعاها و بلغها من لم يسمعها، فرب حامل فقه غير فقيه، و رب حامل فقه إلى من هو أفقه منه، ثلاث‌ لا يغل‌ عليهن- قلب امرئ مسلم أخلص [إخلاص‌] العمل لله، و النصيحة لأئمة المسلمين و لزم [لزوم‌] جماعتهم- فإن دعوتهم محيطة من ورائهم، المؤمنون إخوة تتكافأ دماؤهم، يسعى بذمتهم أدناهم و هم يد على من سواهم.[2]

3چیزهست که غل وغشی ندارد: یکی عمل خالص برای خدا وعمل بدون ریا وغرض دنیوی در عبادتش ندارد؛دوم خیرخواهی پیشوایان مسلمان به گونه ای که همه می فهمنداو دارد مصالح را رعایت می کند درحالی که نصیحت عام است ولی اجرای آن با ائمه مسلمین است یعنی مردم هم بایدخیرخواه پیشوایان باشد ولی اجرا وکار بر عهده ائمه مسلمین است ومردم هم باید اطاعات این خیرخواهی را بکنند؛ سوم همراهی باجماعت مسلمان است که پراکندگی در کارنباشد.

وقتی اجتماعی دور هم جمع شدند ماننداین که کسان دیگر را دعوت می کنند تااطرافیان به آنان بپیوندند چون مومنان برادرند وخونشان برابرویکی است وشخص اول مملکت آنان باکوچکترین آنان برابرویکی است؛امان نامه اگربه کسی داده می شد برای همه لازم الوفا به آن بود.

ضوابط اجتماعی،شهیدمطهری ره: اجتماع خصلت هایی دارد که باید رعایت شود به تعبیر اجتماعاًلازم یعنی در اجتماع لازم رعایت هست که درمجموعه اجتماع باید مراعات گردد.

چه مربوط به اقتصاد وسیاست وسکونت وبهداشت وراه وشهرسازی باشد.

آنچه اقتضای اجتماع داردباید رعایت گردد.

.........

مالکیت معنوی:

قسمتی مربوط به اشخاص هست وگاه مربوط به کل جامعه می گردد وباید به هردو توجه داشت.

نسبت به فرد ونسبت به جامعه باید رعایت گردد.

قراردادی هست که نسبت به یک جامعه وکشوراست که بایدبقیه جوامع به ان احترام کنند

امام ره: اگر قوانین باشد احترام به آن قانون برمی گردد اگرچه مشروعیت نداشته باشدبه معنای عدم حرمت داشتن وفقط دلیل ثبوتی پیدا نشده در شرع برای آن،اماوقتی قانون شد قابل احترام است وباید انجام گیرد.

روابطی هست که به عنایت خدا وجودپیداکرده مثل روابط باخدا وخلق باخلق که ضوابط شرعی پیداکرده ویک روابطی هست که به عنایت الهی نیست.

حقوقی که به عنایت الهی باید رعایت شود حکم مستقلی دارد.

امااحکامی هست که کاری به عنایت الهی ندارد وبلکه به رضایت اشخاص مربوط است که بدون رضایت آنان صحیح نمی باشد.

بااین قدرمسلم رضایت اشخاص می توان مالکیت معنوی ایجاد کرد که چه شخصی وچه اجتماعی باشد لازم الرعایه است.