درس تفسیر استاد هادی عباسی خراسانی

موضوع: تفسیر ترتیبی(سوره آل عمران)/آل عمران آیه17 /شب زنده داری

﴿الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ وَالْمُنْفِقِينَ وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحَارِ﴾[1]

1- شب زنده داری عامل رسیدن به خداوند

امام عسکری علیه السلام فرمودند: إن الوصول إلى الله عزوجل سفر لا يدرك إلا بامتطاء الليل.[2]

اگر می‌خواهید به جایی برسید، مسافر شب باشید. خوشا به حال آنان که شب‌رو هستند. سفر به سوی خدا جز در شب میسر نیست. معراج هم برای همین در شب بود.

2- آیه آخر سوره کهف جهت بیداری در شب

آیه آخر سوره مبارکه کهف برای بیداری سحر مناسب است. بین سحرخیزان معروف به زنگ الهی است که آنها را بیدار می‌کند. لحظه خاصی را اراده کند بیدارش می‌کنند.

امام صادق علیه السلام می فرماید: ما من عبد يقرأ آخر الكهف حين ينام إلا تيقظ في الساعة التي يريد.[3]

3- آثار نماز شب

نماز شب و سحر سیئات را می‌برد، بشاشیت، ادامه روزی، عاقبت به خیری می‌آورد.

مَنْ كَثُرَ صَلَاتُهُ بِاللَّيْلِ حَسُنَ وَجْهُهُ بِالنَّهَارِ؛[4] کسی که در شب نماز بخواند روز چهره‌اش نورانی است.

شب مردان خدا روز جهان‌افروز است.

آنانی که نماز شب می‌خوانند چند خصوصیت را دارد: صلاة الليل تحسن الوجه وتحسن الخلق ، وتطيب الريح ، وتدر الرزق ، وتقضي الدين ، وتذهب بالهم وتجلو البصر؛[5] ...اندوه و ناراحتی را می‌برد. برای افسرده‌خاطرها می‌شود نماز شب را توصیه کرد. نشاط می‌آورد. نورانیت چشم و باطن می‌آورد.

4- وقت نماز شب

اگر کسی خواب می‌ماند می‌تواند قضا کند یا زودتر بخواند؛ اول شب بخواند بهتر است. ما کل شب را زمان نماز شب می‌دانیم. جوان‌ها رطوبت بدنشان زیاد است، خوابشان بیشتر است. پیرها رطوبت بدنشان کمتر است اگر مایعات بخورند، خوابشان بیشتر می‌شود. جوان‌ها می‌توانند بعد از نماز عشاء نماز شبشان را بخوانند. در روز هم می‌شود قضای نماز شب را خواند. نیمه شب به بعد هم وقتش است. وقت صلاة اللیل ما بین نصف اللیل الی آخره؛[6] نیمه شب شرعی تا آخر شب.

5- مکان نماز شب

زمان نماز شب را گفتیم. مکان نماز شب هم را بگوییم. فرمودند در جاهای مختلف خوانده شود. بر عکس فرائض که گفتند در یک جای خاص مصلی داشته باشند. احتضار کسی اگر طولانی شد، مستحب است او را در مصلّایش بگذارند. فرشته‌ها تا چهل روز به مصلای مؤمن رفت و آمد می‌کنند. تا چهل روز ارتباط مؤمن با مصلایش قطع نمی‌شود. تا این چهل روز این مؤمن مهمان نامرئی داشته است. ما مهمان‌ها و او را در چهلم بدرقه می‌کنیم.

6- نماز تکیه گاه انسان

انسان باید توسل داشته باشد. توسل یعنی آدم به تکیه‌گاه مطمئن تکیه کند. آدم به چیزی باید تکیه کند که بتواند او را نگه دارد. توسل یعنی تکیه به عمودهایی که متصل به خدا هستند. الصلاة عمود الدين مثلها كمثل عمود الفسطاط إذا ثبت العمود ثبتت الأوتاد والأطناب وإذا مال العمود وانكسر لم يثبت وتد ولا طنب؛[7] به نماز تکیه کنید که عمود دین است. تکیه گاه ما از زمین تا آسمان است. پشت این نماز عترت است. این عمود عمود دارد.