درس اخلاق استاد هادی عباسی‌خراسانی

1403/02/02

بسم الله الرحمن الرحیم

 

 

موضوع: اخلاق فردی/غذای حلال /آثار و برکات غذای حلال

 

1- بحث اخلاقی (غذای حلال)

1.1- غذای حلال، سبب استغفار فرشته برای انسان

حدیث امروز را در محضر بزرگ همه‌ی سُلّاک، حضرت رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هستیم. در این فرمایش، اولین گام سیر و سلوک را فرمودند.

«مَن أَکَلَ الحَلالَ قامَ عَلَی رَأسِهِ مَلَکٌ یَستَغفِرُ لَهُ حَتّی یَفرُغَ مِن أَکلِهِ».[1]

چقدر حدیث عجیبی است! کسی که اکل حلال دارد، مراقب خوراک جسمانی‌اش است. نتیجه‌ی این مراقبتش این است که فرشته‌ای بالای سرش موکل می‌شود. همه‌ی این‌ها استعاره است. بالای سر بودن، به دلیل این است که فرشته علو دارد. بستر اولیه‌ی معارف، لقمه‌ی حلال است.

1.2- تأثیر غذای حرام در نسل انسان

حضرت امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: «كَسْبُ الْحَرَامِ يَبِينُ فِي الذُّرِّيَّةِ»؛[2] لقمه‌ی حلال و حرام، در ذریه‌ی انسان اثرش ظهور می‌یابد. می‌توان گفت انسان، پالایشگاه جسم و روح دارد. پالایشگاه جسم انسان، این بدن اوست. این هاضمه‌ی انسان است. کسی که لقمه‌ی حلال می‌خورد، صفای خاصی می‌یابد.

1.3- تأثیر غذای حلال در استجابت دعا

کسی محضر امام صادق (علیه‌السلام) آمد و گفت: «من دعایم مستجاب نمی‌شود». فرمودند: «فردا در غذا مهمان ما هستی». حضرت مهمانش کردند و چند دانه خرما به او دادند. آن شخص، شب هم مقداری از خرماها را به منزل برد. فردا گفت: «این مقدار احساس سبکی نکردم». حضرت فرمودند: «مراقب لقمه‌هایت باش».

1.4- توجه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به غذای حلال

اُمّ عبدالله برای پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) ظرف شیری فرستاد. حضرت با اینکه هدیه را برنمی‌گرداندند، آن ظرف شیر را برگرداندند. پرسید: «چرا»؟ فرمودند: «مگر نمی‌دانی ما انبیا لقمه‌ی حلال می‌خوریم»؟ معلوم شد که آن شیر، شبهه‌ناک بود. لقمه‌ی حلال، بستر حالات خوش انسان است. مراقب خوراک خود باشیم و هر چیزی نخوریم.

1.5- شباهت مؤمن به زنبور عسل در غذای پاک و حلال

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند: «المؤمن کالنحل تأكل طيبا وتضع طيبا».[3] مانند زنبور عسل، خوش‌نشین است و هر چیزی نمی‌خورد و آزار ندارد. نتیجه‌ی آن هم شیرین‌زایی است. به تعبیر قرآن: فِيهِ شِفَاء[4] .

1.6- ذکر صلوات، سبب شیرینی عسل

از امام معصوم (علیه‌السلام) سؤال کردند: «شیرینی عسل زنبور از چیست»؟ فرمودند: «ذکره اللهم صل محمد و آل محمد». این ذکر را مغتنم بشمارید.

1.7- توصیه به دو ذکر مهم در کارها

دو ذکر را توصیه می‌کنیم: شروع کارها با بسم الله الرحمن الرحیم باشد. پایان کارها با الحمد لله رب العالمین باشد. تزیین کارها با صلوات باشد. اگر هم لقمه‌ی شبهه‌ناکی بود، از آثار وضعی آن در امان باشیم.

1.8- حقیقت عبادت

زندگی دنیا که هدف نهایی نیست؛ بلکه مقدمه‌ی کاری ماست. ما برای جای دیگر آفریده شدیم. ﴿وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ﴾.[5] اگر راهی را غیر از عبادت برویم، هرز رفته‌ایم. عبادت به توجه به حق است؛ نه فقط تسبیح دست داشتن و نماز. البته نماز و روزه می‌تواند نماد عبادت باشد. «لَيْسَ الْعِبَادَةُ كَثْرَةَ الصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ التَّفَكُّرُ فِي أَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ».[6]

 


[1] بحار الأنوار - ط دارالاحیاء التراث، العلامة المجلسي، ج63، ص314.
[2] الكافي- ط الاسلامية، الشيخ الكليني، ج5، ص125.
[3] بحار الأنوار - ط دارالاحیاء التراث، العلامة المجلسي، ج61، ص238.
[4] سوره نحل، آيه 69.
[5] سوره ذاریات، آيه 56.
[6] الكافي- ط الاسلامية، الشيخ الكليني، ج2، ص55.