درس اخلاق استاد هادی عباسی‌خراسانی

1402/11/09

بسم الله الرحمن الرحیم

 

 

موضوع: اخلاق بندگی/فضیلت ماه رجب /حدیث ملک داعی در مورد فضیلت ماه رجب

 

1- حدیث اخلاقی (ندای مَلَکِ داعی در شب‌های ماه رجب)

سید بن طاووس - این سالک واصل و توحیدی - در اقبال الأعمال که مراجعه کنید و دم دست‌تان باشد، روایتی می‌آورد. هر ماهی که حلول می‌کند، اعمال آن ماه را ببینید. مرحوم شیخ عباس قمی - خدا درجات‌شان را متعالی کند - مطالب اقبال را معمولا آوردند. در توصیه‌ها برای مشاوران داریم که روزشان را با اعمال الهی عجین کنند، تا نفس‌شان برای راهنمایی دیگران، قَدَر شود.

1.1- ماه، ماه من و بنده، بنده‌ی من و رحمت، رحمت من

از حضرت حق، حدیث قدسی نقل می‌فرمایند:

«الشَّهرُ شَهرِی وَ العَبدُ عَبدِی وَ الرَّحمَةُ رَحمَتِی فَمَن دَعانِی أَجَبتُه وَ مَن سَأَلَنِی أَعطَیتُهُ»؛[1]

ماه، ماه من است و بنده هم، بنده‌ی من است و رحمت هم، رحمت من است. سه عنوان زمانی و عنوان شخصی که متضمّن است و «رحمتی» که شامل همه است. از این بالاتر نمی‌شود. سه عنوان مهم.

1.2- اجابت و اعطای درخواست بندگان در ماه رجب

نتیجه اینکه هر کس مرا در این ماه بخواند، اجابتش می‌کنم. ظرفیت برای اجابت است. کسی که مرا سؤال کند، عطا می‌کنم. دعا و سؤال، جدا آمده و هر یک معنای خود را دارد. «دَعانی»، خواندن است و سؤال، درخواست کردن است. «یُعطِی مَن سَأَلَهُ وَ یُعطِی مَن لَم یَسأَلهُ».[2] هم کسی را که درخواست کند، می‌دهد و هم کسی که درخواست نمی‌کند. گاهی مقام غیر سائلین از سائلین بالاتر است. «یعطی من سأله و یعطی من لم یسأله». به جایی می‌رسد که درخواست را هم نمی‌خواهد.

1.3- خاطره‌ی استاد از اساتید خود و برکات زیارت آن‌ها

با بزرگانی محضر حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) مشرف می‌شدیم که الآن هم در فیضیه مشرّف هستیم. ربّ أنعمتَ فَزِد. وقتی مشرف می‌شدند، سلام می‌دادند و باقی را به سکوت می‌گذرانند. سکوت، دلیل بر این است که متکلم و متکلمه‌ای هست. در برگشت شروع می‌کردند دریافت‌های‌شان را نقل می‌کردند. انسانی که شب و سحر دارد، مرتب تقاضا دارد. اصرار در سؤال از باری‌تعالی مطلوب است. ﴿وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ﴾.[3] سائل وجودی هم بالاتر از سائل گفتمانی است. فقر وجودی، بالاتر از فقر زبانی است.

ان‌شاء‌الله آنچه خدا می‌خواهد، برای ما در این ماه مقدر کند.

 


[1] الإقبال بالأعمال الحسنة - ط الحديثة، السيد بن طاووس، ج3، ص174.
[2] کلیات مفاتیح الجنان، قمی، شیخ عباس، ج1، ص137.
[3] سوره ضحی، آیه 10.